سال‌گذشته بود كه طرح ساماندهي مرزنشينان و كولبران به امضاي 153نماينده مجلس رسيد و اميد مي‌رفت كه به‌زودي تكليف اين كارگران مشخص شود اما مسئله رأي اعتماد نمايندگان به وزراي پيشنهادي دولت و طرح‌هايي كه جلوتر از اين طرح بود باعث شد تا اين طرح همچنان در نوبت رسيدگي قرار گيرد و به نتيجه نرسد.
كولبرها معمولا وسايلي همچون تلويزيون، يخچال، مواد خوراكي، كريستال، پارچه وچاي را روي شانه‌هاي خود حمل مي‌كنند تا بدون پرداخت هزينه گمرك اين وسايل را وارد كشور كنند. البته در اين ميان سود اصلي نه نصيب كولبر كه نصيب وارد‌كنندگان اصلي يا همان قاچاقچيان مي‌شود كه در سايه به زندگي بي‌دردسر خود ادامه مي‌دهند و پول زيادي از بابت كالاهايي كه به كشور قاچاق مي‌كنند، به دست مي‌آورند.
بهمن سال گذشته بود كه 16كولبر زير آوار بهمن مدفون شدند و 4كولبر 17تا 27ساله جان خود را از دست دادند. براساس اعلام مركز آمار ايران نرخ بيكاري در استان‌هاي كرمانشاه 17.6و كردستان 13.3درصد است كه اين استان‌ها به‌ترتيب در رده‌هاي دوم و پنجم بيكاري در كشور قرار دارند و بيشترين تعداد كولبران را نيز دارند؛ كولبراني كه تنها اميدشان به وعده نمايندگاني است كه قرار بوده آنها را زير چتر بيمه قرار دهند اما اين وعده هنوز عملي نشده است. آنطور كه اسدي، مدير بازارچه مرز تمرچين شهرستان پيرانشهر مي‌گويد: 4هزار كولبر به‌طور رسمي فقط در اين مرز مشغول فعاليت هستند كه تا پايان سال گذشته فقط 10نفر از آنها بيمه شده بودند. در استان كردستان نيز 15هزار كولبر و در آذربايجان غربي 18هزار كولبر به‌طور رسمي به كولبري اشتغال دارند.
قائم‌مقام مديرعامل در امور بيمه‌اي صندوق بيمه اجتماعي كشاورزان، روستاييان و عشاير با اشاره به اينكه قرار بوده استانداران كردستان و آذربايجان‌غربي مشخصا 33هزار كولبر رسمي اين دو استان را به اين صندوق معرفي كنند تا روند بيمه شدنشان انجام شود به همشهري گفت: تاكنون هنوز فهرستي در خصوص بيمه كردن كولبران اين دو استان به صندوق نرسيده است. صمدالله فيروزي تأكيد كرد: درصورتي كه اين اسامي به صندوق بيمه اجتماعي ارسال شود، صندوق آمادگي اين را دارد تا در اسرع‌وقت نسبت به بيمه‌كردن اين افراد اقدام كند.
به گفته وي، تعدادي از كولبران تاكنون بيمه شده‌اند و خانواده افرادي كه از كار افتاده يا فوت كرده‌اند نيز از صندوق مستمري دريافت مي‌كنند اما قسمت اعظم اين افراد همچنان بدون بيمه باقي مانده‌اند و طرحي كه قرار بود از نيمه فروردين سال‌جاري اجرايي شود هنوز به نتيجه نرسيده است. فيروزي تصريح كرد: در اين طرح قرار شده تا كولبران كه مجوز رسمي فعاليت دارند به صندوق معرفي شوند و 20درصد حق بيمه را استانداري پرداخت و بخشي را نيز وزارت رفاه تقبل كند و بخش ناچيزي نيز برعهده خود فرد بيمه شده است؛ از اين طريق اين افراد كه جزو اقشار آسيب‌پذير جامعه هستند مي‌توانند زير چتر حمايتي بيمه قرار بگيرند.
- دست قاچاقچيان بايد كوتاه شود
حشمت‌الله فلاحت‌پيشه، عضو كميسيون امنيت ملي مجلس نيز با اشاره به اينكه طرح ساماندهي مرزنشينان و كولبران داراي بار مالي است و بايد دولت لايحه‌اي را در اين‌باره به مجلس ارائه كند، به همشهري گفت: دولت در ايام تبليغات انتخابات اعلام كرد كه كولبران را ساماندهي مي‌كند اما هنوز لايحه‌اي در اين‌باره به مجلس نرسيده است. عضو كميسيون امنيت ملي مجلس به همشهري گفت: اقداماتي بايد براي كولبران انجام داد؛ نخست اينكه در كوتاه‌مدت مشكلات بيمه‌اي آنها رفع شود و فعاليت اقتصادي‌شان شكل قانوني به‌خود بگيرد. با اين حال بيمه نيز يك مسكن موقت است اما وضعيت كولبران نيازمند يك كار اساسي و ساماندهي دائم است تا آنها به‌عنوان يك طبقه اجتماعي متولي، كار و برنامه مشخصي برايشان تعريف شود.
به گفته وي، راه‌حل بلندمدت هم به اين صورت است كه دولت مشاغل كاذب را در اين مناطق از بين ببرد و به وضعيت اشتغال آنها رسيدگي كند؛ چرا كه ميزان مبادلات مالي در اين مرزها بالاترين ميزان مبادلات را در كشور داراست اما مرزنشينها كمترين سود را از اين تبادلات اقتصادي مي‌برند. درحالي‌كه بسياري از مجوزها به نام همين مرزنشين‌هاست اما بيشترين سود حاصل از قاچاق به جيب قاچاقچياني مي‌رود كه به اسم كولبران به قاچاق خود ادامه مي‌دهند و در تهران، دوبي و چين داراي دفاتر مجلل هستند.
فلاحت‌پيشه با اشاره به گردش مالي در مرزهاي كشور گفت: در ازاي هر يك ميليارد تومان كالاي قاچاقي كه وارد كشور مي‌شود، فقط 9ميليون تومان به كولبران مي‌رسد كه در مقايسه با سختي كار آنها اين رقم اصلا چشمگير نيست. وي تأكيد كرد: در تمام دنيا مردم مرزنشين داراي بالاترين امكانات اقتصادي هستند و مشاغل ثابتي دارند اما در ايران مرزنشينها كمترين امكانات را دارا هستند و زندگي سختي رامي‌گذرانند.
عضو كميسيون امنيت ملي مجلس درخصوص موضوع مناسب‌سازي مسير رفت‌وآمد كولبران نيز گفت: مسيرهايي كه كولبران از آن تردد مي‌كنند مسيرهاي قاچاق است و بين مناسب‌سازي مسير و مبارزه با قاچاق تناقض وجوددارد. اينكه بگوييم مسير قاچاق را مناسب‌سازي كنيم با اقتصاد دولت همخواني ندارد؛ چراكه قاچاقچيان با فعاليت اقتصادي خود سالانه 2 ميليون شغل را در كشورمان از بين مي‌برند.
به گفته فلاحت‌پيشه قاچاقچيان در مرز كرمانشاه با استفاده از شناسنامه افراد كالا را بار تريلر كرده و وارد كشور مي‌كنند و تنها 100هزار تومان به صاحب شناسنامه پرداخت مي‌كنند و سهم كولبران در جابه‌جايي كالاي قاچاق تنها يك‌‌دهم كالاهاي قاچاق شده به كشور است.
نماينده كرمانشاه در خانه ملت گفت: اكثريت كولبران از بيمه برخوردار نيستند و اگر حادثه‌اي براي آنها به‌وجود بيايد، خانواده‌هاشان دچار مشكلات عديده‌اي مي‌شوند اما قاچاقچيان بزرگ به‌راحتي در كشور مشغول زندگي هستند و در بخش‌هاي اقتصادي و اجتماعي فعاليت مي‌كنند و اگر دولت مانع قاچاق توسط اين افراد شود، آن موقع به راحتي مي‌شود با كولبران رفتار كرد اما اكنون هر كاري در مناطق مرزي انجام شود به نفع قاچاقچيان رقم مي‌خورد و كولبران بهره‌اي از آن نمي‌برند.
- نگاه درست مديريتي به منابع انساني
عين‌الله شريف‌پور، نماينده مردم ماكو با اشاره به لزوم ساماندهي وضعيت كولبران به همشهري گفت: چالش‌هاي مربوط به كولبران بايد مورد بررسي دقيق قرار گيرد. براي اين افراد بايد موضوع معيشت، سختي كار و بيمه مورد توجه مسئولان باشد تا بتوان تصميم دقيقي درباره آنها گرفت؛ البته در كنار رسيدگي به وضعيت كولبران بايد آبروي نظام را در نظر بگيريم و نگاه مديريتي درستي به منابع انساني داشته باشيم.
وي با اشاره به اينكه ساماندهي كولبران بايد جزو اولويت‌هاي طرح‌هاي مورد بررسي نمايندگان باشد، گفت: در اين موضوع بايد ابعاد اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي زندگي اين افراد نيز درنظر گرفته و سعي شود ميزان بيكاري كه در استان‌هاي مرزي بسيار بالاست را به رقم پايين‌تري برسانيم.
- لزوم توجه به بيمه اجتماعي كولبران
سيد‌قاسم جاسمي، نماينده مردم كرمانشاه نيز با اشاره به آسيب‌پذيري كولبران به همشهري گفت: ارتفاعات صعب‌العبور اورامانات ازجمله مسيرهايي است كه كولبران براي امرارمعاش ناچارند از آن عبور كنند و حوادث زيادي هم براي آنها در اين مسيرها به‌وجود مي‌آيد. به گفته وي، به‌دليل توسعه نيافتن اين مناطق و پايين بودن درآمد خانوارها و نرخ بالاي بيكاري، اين مناطق محروم مانده‌اند و همين مسئله باعث شده تا مردم به كولبري روي آورده و ترددهاي غيرقانوني هم در اين مسيرها زياد شود.
او گفت: هنوز به نتيجه قطعي نرسيده‌ايم و به‌رغم وعده‌هايي كه درباره بيمه شدن اين افراد داده شده هنوز تعداد زيادي از كولبران از نعمت بيمه محروم هستند. به گفته وي درخصوص مناسب‌سازي مسيرهايي كه كولبران از آن تردد مي‌كنند نيز هنوز اقدام چنداني انجام نشده و كولبران همچنان با سختي امرارمعاش مي‌كنند كه با نزديك شدن به فصل سرما سختي كار آنها چند‌برابر مي‌شود. جاسمي با تأكيد بر مديريت و ساماندهي كولبران گفت: بايد هر‌چه زودتر تمهيداتي انديشيده شود تا هم بحث بيمه آنها به نتيجه برسد و هم سازوكاري براي ساماندهي آنها انديشيده شود تا بيشتر از اين شاهد رنج و سختي اين افراد نباشيم.
نظر شما