معصومه ابتكار كه در دولت يازدهم پس از 8سال دوري از مسند رياست سازمان حفاظت محيط‌زيست دوباره بر اين مسند تكيه زد قول داده بود كه زاينده‌رود را احيا مي‌كند اما نتوانست به قولش وفا كند و حالا اصفهاني‌ها به عيسي كلانتري رئيس جديد سازمان حفاظت محيط‌زيست چشم اميد دوخته‌اند؛ دولتمردي كه ريشه همه معضلات محيط‌زيست را در بحران آب مي‌داند.
هر چه هست اين رودخانه 14سال است كه روزگار ناخوشي را تجربه مي‌كند و دراين ميان نه مصوبات دولتي و نه وعده وعيدها هيچ كدام نتوانست زندگي را در زاينده‌رودجاري كند. «بر اساس مصوبات قانوني دولت، حقابه گاوخوني و زاينده‌رود به بخش كشاورزي اولويت دارد اما مسئولان مجموعه مديريت يكپارچه زاينده‌رود اين مسئله را نقض كرده‌اند.» اين گفته حميد ظهرابي معاون طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط‌زيست است كه زاينده‌رود درحوزه مسئوليت وي تعريف شده است.
او كه تا شهريور گذشته مديركل محيط‌زيست استان اصفهان بود در آخرين اظهاراتش درباره زاينده‌رود گفت كه «براساس مصوبات قانوني دولت، حقابه تالاب گاوخوني و رودخانه زاينده‌رود پس از آب‌شرب قرار دارد بدين‌معنا كه اين حقابه محيط‌زيستي به بخش كشاورزي اولويت دارد. اما مجموعه وزارت نيرو و مسئولان مجموعه مديريت يكپارچه زاينده‌رود دو سالي است اين مسئله را نقض كرده‌اند و ما نيز مراتب تصميمات غيرقانوني اين مجموعه را اعلام كرده‌ايم و در حال پيگيري اين موضوع براي بازگشت به روال قانوني هستيم.»
- زاينده‌رود را خشكانديم
مشكلات زاينده‌رود اما ريشه در گذشته دارد زماني كه بي‌توجه به ملاحظات زيست‌محيطي كارخانه فولاد و ذوب‌آهن در كنار زاينده‌رود احداث شد در واقع شمارش معكوس براي خشك شدن زاينده‌رود آغاز شد. دكتر اسماعيل كهرم، استاد محيط‌زيست مي‌گويد براي توليد هركيلو فولاد 3هزار ليتر آب مصرف مي‌شود علاوه بر اين، ذوب‌آهن هم صنعتي است كه به آب فراوان نياز دارد. اما تنها صنعت نيست كه نفس زاينده‌رود را به شماره انداخته است كشت برنج و كشت صيفي‌جات كه هر دو از محصولات آب بر است بخش عمده‌اي از حقابه زاينده‌رود را به‌خود اختصاص داده است.
در واقع ما آب زاينده‌رود را به تاراج برده‌ايم. احداث سد در بالادست زاينده‌رود را هم بايد به اين عوامل اضافه كرد. كهرم مي‌گويد ما در حالي زاينده‌رود را به اين روز اسفبار مبتلا كرده‌ايم كه شيخ بهايي نقشه‌اي براي مصرف آب تدوين كرده كه باعث اعجاب هر انساني مي‌شود. براساس اين نقشه آب زاينده‌رود در مكان‌هايي كه «مادي» ناميده مي‌شود و پر از درخت است تقسيم مي‌شود اطراف اين مادي‌ها خانه‌هاي مسكوني برپا شده و شهر براساس زاينده‌رود شكل گرفته است. اين نقشه به‌گونه‌اي ترسيم شده كه همه بخش‌هاي شهر از آب بهره‌مند مي‌شدند.
حالا اما بر اثر مديريت ناصواب منابع آبي و احداث صنايع ناسازگار نيز كشت و زرع نامناسب نه‌تنها زاينده‌رود را خشك كرده‌ايم كه باتلاق گاوخوني هم كه در انتهاي زاينده‌رود واقع شده و از همين رودخانه تغذيه مي‌شود در حال تبديل شدن به كانون گردوغبار است. او يادآورمي شود كه تا پيش از خشك‌شدن زاينده‌رود و در روزگار پر آبي گاوخوني، اين باتلاق سالانه ميزبان بيش از 12هزار پرنده مهاجري بود كه براي زمستان‌گذراني در اين باتلاق فرود مي‌آمدند. اكنون آن تفرجگاه بي‌نظير كه در قلب كوير چون مرواريد مي‌درخشيد و در تلطيف هواي اصفهان نقشي بي‌نظير داشت به كويري برهوت تبديل شده است.
نظر شما