تا پيش از آن هر چه بود در لفافه بود و چه بسا اينكه برخي سياستمداران هم از انجماد انتخاباتي در فضاي سياسي كشور انتقاد كرده بودند. با اين حال با برگزاري نشست‌هاي جبهه مردمي نيروهاي انقلاب، برگزاري كنگره سالانه حزب مردمسالاري و نشست حزب اتحاد ملت در اواخر بهمن و اسفند، به تنور انتخابات رياست جمهوري 96 دميده شد.
بماند آن كه صفحه انتخابات سال 96 خيلي قبل‌تر با منع حضور محمود احمدي‌نژاد در انتخابات و بعدها با نامه انتخاباتي رئيس دولت دهم مبني بر اينكه از هيچ نامزدي حمايت نخواهد كرد ورق خورده بود، اما منظور احمدي‌نژاد از «هيچ نامزدي» شايد هيچ نامزدي غير از حميد بقايي، معاون اجرايي‌اش در دولت دهم بود كه او هم اسفندماه اعلام نامزدي كرد. چندي بعد حسينعلي اميري، معاون پارلماني رئيس‌جمهور هم تكليف حضور رئيس جمهور در انتخابات را روشن و خبر قطعي حضور روحاني در انتخابات سال 96 را اعلام كرد.
- 3 انتخاب در فصل بهار
انتخابات دوازدهم ریاست‌جمهوری به همراه پنجمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا ۲ روز مانده به پایان اردیبهشت برگزار مي‌شود. انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس دهم نیز به همین انتخابات پیوست خورده است. تكليف 4 صندلي خالي از 290 صندلي مجلس 29 ارديبهشت روشن مي‌شود.282 نفر براي اين 4 كرسي رقابت مي‌كنند. محمدعلی حسین‌زاده شاید بداقبال‌ترین نماینده مجلس بود که در راه بهارستان ناکام ماند؛۱۰ اردیبهشت ۹۵ انتخابات دور دوم مجلس دهم برگزار شد و او یکی از چهره‌هایی بود که با پیروزی در دور دوم انتخابات مجلس از حوزه انتخابيه مراغه و عجب‌شير يكي ازكرسي هاي مجلس را گرفته بود.
با این حال ۸ روز بعد وقتی برای شرکت در ضیافت شام رئیس‌جمهور با نمایندگان منتخب مجلس دهم عازم تهران بود در مسیر دچار سانحه شد و جان خود را از دست داد. اصفهان هم یکی از ۵ نماینده خود را کم دارد. جای خالی مینو خالقی، منتخب مردم این شهر را که پس از برگزاری انتخابات از سوی شورای نگهبان ردصلاحیت شده بود باید نماینده دیگری پر کند. حوزه انتخابیه اهر و هریس نیز صحت برگزاری انتخاباتش از سوی شورای نگهبان رد شد و حوزه انتخابيه بندر لنگه ،بستك و پارسيان هم چهارمين حوزه اي است كه انتخابات ميان‌دوره‌اي در آن برگزار مي‌شود.
- انتخابات ریاست‌جمهوری
۲۲ فروردین ۹۶ اما زمانی است که برای آغاز نام‌نویسی نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام شده است. با اين حال پيش از آغاز ثبت‌نام‌ها برخی چهره‌ها به واسطه سوابق کاری خودشان برای انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام نامزدی کردند. نخستین آنها شاید محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و وزیر علوم دولت نهم بود. او نیمه‌های دی‌ماه برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام نامزدی کرد. چهره‌ای که شاید به عنوان نامزد مورد حمایت محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور سابق برای انتخابات ۲۹ اردیبهشت 96 تلقی مي‌شد. با اين حال اتفاقات بعدي از جمله نامزدي بقايي حكايت از آن داشت احمدي‌نژاد برنامه ديگري براي انتخابات دارد. سوابق رفتاري احمدي‌نژاد حکایت از آن دارد جز برخی از چهره‌های خاص نزدیک به خود همچون مشایی و بقایی، حمایت تام و تمامی از فرد دیگری نخواهد داشت.
بقايي كه در مشي سياسي و رفتاري شبيه اسفنديار رحيم‌مشايي، مسئول دفتر رئيس‌جمهور سابق است، حضور خود در انتخابات را برگشت‌ناپذير اعلام كرد. بعد از ابلاغ سياست‌هاي كلي انتخابات از سوي رهبر معظم انقلاب شوراي نگهبان تلاش كرده است تعريف جديدي از مفهوم رجل سياسي به دست دهد. با اين حال برخي ضعف‌هاي اساسي در قوانين انتخابات مورد گلايه آيت‌الله جنتي دبير شوراي نگهبان هم قرار گرفت. او گفته است: شوراي نگهبان درباره ورود غير مسئولانه برخي مديران در انتخابات حساسيت دارد و برخي ضعف هاي قانوني موجب سوءاستفاده در انتخابات مي شود. از سوي ديگر عبدالرضا رحماني فضلي وزير كشور اطمينان داده كه اين وزارتخانه با فعاليت هاي زود هنگام انتخاباتي برخورد كند.
- چك سفيد امضا مي‌دهند؟
مهم‌ترين وجه تمايز رقابتي اصلاح‌طلبان و اعتداليون براي حضور در رقابت‌هاي انتخاباتي سال 96 در مقايسه با انتخابات سال 92 معرفي يك كانديداي سايه يا پوششي در كنار روحاني رئيس‌جمهور است. از افرادي همچون مسعود پزشكيان و علي مطهري نايب‌رئيس‌هاي مجلس گرفته تا محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان به عنوان افرادي نام برده مي‌شود كه قرار است اين نقش را در سياست‌هاي انتخاباتي جناح اعتداليون و اصلاح‌طلبان بازي كنند.
حسين مرعشي، عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي و از چهره‌هاي سببي خانواده آيت‌الله هاشمي در مصاحبه‌اي پس از فوت رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره برنامه آيت‌الله هاشمي براي انتخابات 96 گفته بود: آقای هاشمی در آخرین صحبتی که با هم داشتیم به من گفتند که با آقای روحانی صبحت کردند و ایشان قول داده که کاندیدای ریاست جمهوری آینده ایران شود. آقای هاشمی از این امر راضی بود و گفت که توافق کلی بر این است که در کنار آقای روحانی، افراد دیگری نیز به عنوان کاندیدا در سایه وارد عرصه شوند تا دست این جبهه نیرومند مردمی در هیچ شرایطی بسته نباشد.
تأکید آقای هاشمی این بود که در انتخابات پیش رو، در کنار آقای روحانی، افراد دیگری هم باشند که به ایشان در مسائل تبلیغاتی و در اختیار گرفتن فضاهای رسمی کمک کنند. از سویی بهتر است با یک برگ بازی را شروع نکنیم که خدایی ناکرده به هر دلیلی پشیمانی بیاورد. ائتلافی که از سال ۹۲ میان اصلاح‌طلبان و برخی احزاب دیگر از جمله حزب اعتدال و توسعه و کارگزاران سازندگی برای حمایت مشترک از حسن روحانی در رقابت‌ها شکل گرفت در رقابت‌های مجلس شورا و خبرگان در انتخابات سال ۹۴ نیز توانست جمع قابل توجهی از اعضای این جریان را با عنوان فهرست امید وارد مجلسین کند. با اين حال به علت اختلافي كه برخي نمايندگان عضو اين ائتلاف بر سر رياست علي لاريجاني و محمدرضا عارف در بدو تشكيل مجلس دهم داشتند، معرفي نامزدهاي جداگانه از سوي هر 2 طيف نيز مطرح شده است؛ از جمله محمدرضا عارف رئيس شوراي عالي سياستگذاري اصلاح طلبان كه از اعلام نامزد نهايي اين جناح سياسي تا پايان سال 95 خبر داده بود.
از سوي ديگر مصطفي كواكبيان نماينده مردم تهران و دبيركل حزب مردمسالاري هم گفته بود: چک سفید امضا به روحانی نمی‌دهیم و انتظار داریم به مطالبات اصلاح‌طلبان هم توجه شود. تمايل به حضور يك چهره اصلاح‌طلب جداي از روحاني در انتخابات 96 در اظهارات ديگر فعالان اصلاح طلب نيز وجود داشت. رسول منتجب‌نيا قائم‌مقام دبيركل حزب اعتماد ملي گفته بود: در مورد انتخابات ریاست جمهوری سال 96 بارها گفته‌ایم که به کسی چک سفید امضا نمی‌دهیم. قدرت‌علی حشمتیان، رئيس خانه احزاب و از چهره‌هاي نزديك‌تر به اعتدال هم گفته بود: درسال 92 با اصلاح طلبان ائتلاف کردیم اما برای انتخابات 96 به هیچ کس چک سفید امضا نخواهیم داد.
- جبهه مردمي نيروهاي انقلاب
اصولگرايان با تجربه اي كه از نقص هاي سازوكارهايي مثل شوراي هماهنگي در سال 84، يا ائتلاف سه گانه در سال 92 كسب كردند در سال 96 سازوكار محكم تري براي معرفي نامزد نهايي خودشان چيدند. جبهه مردمي نيروهاي انقلاب اسلامي از 5 دي ماه سال 95 اعلام موجوديت كرد و نامزد نهايي اصولگرايان از دل همين جبهه بيرون خواهد آمد. جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (جمنا) به‌ریاست حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین رحیمیان تشکیل شده و اعضای آن چهره‌هايي مثل یحیی آل‌اسحاق، مهدی چمران، حمیدرضا حاجی‌بابایی، رضا روستاآزاد، محمود خسروی وفا، مهدی محمدی، علیرضا مرندی، نادر طالب‌زاده و مرضیه وحیددستجردی هستند.
حمیدرضا حاجی‌بابایی در ادامه راه به‌دلیل کاندیداتوری از هيأت مؤسس جبهه کناره‌گیری کرد. 2 ماه بعد از اعلام موجوديت جبهه، يعني 5 اسفند اولين مجمع عمومي اين تشكل برگزار شد. در اين مجمع كه 3 هزار نفر به‌عنوان نماینده 25 قشر مختلف جامعه حضور داشتند 31 نفر را به‌عنوان اعضاي شورای مرکزی جبهه مردمي نيروهاي انقلاب معرفي كردند. اتفاق دوم انتخاب 10 نامزد جبهه مردمي نيروهاي انقلاب از يك فهرست 21 نفره به آراي همان 3 هزار نفري بود كه در مجمع حضور يافته بودند. معيار تهيه فهرست 21 نفره جبهه مردمي نيروهاي انقلاب، اعلام نامزدي هر كدام از اين چهره ها نبود، بلكه جبهه مذكور با معيارهايي مثل پاک‌دستی و سلامت مالی، برخورداری از روحیه تفکر و عمل انقلابی، توان و سابقه مدیریت و کارآمدی اجرایی، شجاعت، استکبارستیزی و عدالت‌خواهی، روحیه کار جمعی و تشکیلاتی، مقبولیت اجتماعی و امکان رأی‌‌آوری به اسامي اين 21 نفر در جمع چهره هاي اصولگرايان در سراسر كشور رسيده بود.
اسامي 10 نامزد نهايي كه در اولين مجمع عمومي اين تشكيل انتخاب شدند به صورت رسمي جايي منتشر نشد اما در رسانه ها نام سياستمداراني مثل مهرداد بذرپاش، سعيد جليلي، محمدباقر قاليباف، حميدرضا حاجي بابايي، محسن رضايي، آيت الله رئيسي، پرويز فتاح و رستم قاسمي مطرح شد. مرضيه وحيد دستجردي سخنگوي جبهه مردمي نيروهاي انقلاب اين اسامي را گمانه زني رسانه اي دانست. حجت الاسلام رحيميان رئیس هيأت موسس جبهه مردمی نیروهای انقلاب هم گفت: پس از معرفی و بررسی 10 کاندیدای جبهه مردمی در شورای مرکزی، اسامی آنها در دومین مجمع ملی اعلام می‌شود. دومين مجمع قرار است 17 فروردين برگزار شود. در آن نشست از بين اين 10 نامزد، 5 نفر انتخاب خواهند شد.
در نهايت در مجمع سوم جبهه مردمي نيروهاي انقلاب كه تا قبل از زمان ثبت نام نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري برگزار مي شود، از بين 5 نامزد 3 نفر براي ثبت نام در انتخابات معرفي مي‌شود. معيارهايي مثل مقبولیت، توانمندی، کارآمدی، میزان تعهد به نظام و همچنين نظرسنجي ها، براي معرفي 3 نامزد نهايي جبهه مردمي نيروهاي انقلاب استفاده خواهد شد. از فهرستي كه به عنوان 10 نامزد جبهه مردمي نيروهاي انقلاب در رسانه ها مطرح شده بود، اطرافيان آقايان ابراهيم رئيسي و پرويز فتاح اعلام كرده اند كه ايشان تمايلي براي حضور در انتخابات نخواهند داشت، سعيد جليلي همچنان رايزني با جمعيت مردمي نيروهاي انقلاب را نپذيرفته و نزديكان محمد باقر قاليباف هم اعلام كرده اند كه وي مذاكره اي با جبهه مردمي نيروهاي انقلاب نداشته و اعضاى جبهه و نیروهاى منتخب براساس لطف و علاقه خود نام وی را مطرح کرده اند. بايد ديد آيا اصولگرايان از تجربه بدعهدي و تكروي برخي چهره هاي خودشان در سال 84 و 92 درس محكمي گرفته و روي يك نامزد نهايي اجماع مي كننديا خير.
نظر شما