پنجشنبه ۳ آبان ۱۳۸۶ - ۰۸:۵۸
۰ نفر

نگارپدرام: اگرچه اغلب آهنگسازان جدید ایرانی که آثارشان نیز به شکل انبوه تولید می‌شود، حتی با مبانی و اصول اولیه موسیقی و آهنگسازی آشنا نیستند.

انتشار یک اثر کاربردی در تخصصی‌ترین حوزه موسیقی، نشان می‌دهد که حداقل آهنگسازان حرفه‌ای به اهمیت انتشار کتاب‌های آموزشی و اکادمیک واقفند.کتاب کنترپوان والتر پیستون با ترجمه هوشنگ کامکار از سوی نشر افق در 2000 نسخه منتشر شده است که برای دانشجویان رشته آهنگسازی و هنرجویان موسیقی بسیار مفید است.

والتر پیستون را پیش از این با کتاب هارمونی که سیاوش بیضایی از او ترجمه کرده و در ایران منتشر و نایاب شده، می‌شناسیم.

پیستون در کتاب هارمونی نیز که در 2 جلد چاپ شد، اصول و مبانی هارمونی را از ابتدا تا رسیدن به ارکستراسیون و کنترپوان به خوبی بیان کرده است.

کنترپوان (counterpoint) از ریشه لاتین punctus contra punctum است که در فارسی می‌توان آن را نقطه در مقابل نقطه ترجمه کرد و منظور نت در مقابل نت یا ملودی در برابر ملودی است.

در قدیم این نوع موسیقی شامل دو یا چند بخش صدا بود و نت‌های ملودی هر بخش با نت‌های متناظر بخش‌های دیگر هم زمان اجرا می‌شده است.

پرویز منصوری در کتاب چگونه از موسیقی لذت ببریم درباره کنترپوان نوشته است: کنترپوان یا موسیقی کنترپوانتیک در واقع همان موسیقی پولی‌فونی است با یک تفاوت: در اولی میزان بندی وجود ندارد و بنابراین نت‌ها بدون تأکیدی ریتمیک تأکیدهای ناشی از میزان است و در دومی ملودی بخش‌ها دارای تأکیدی طبیعی و میزان بندی است.

در واقع کنترپوان یکی از دروس آهنگسازی است که می‌توان با یادگیری آن بین دو یا چند نت موسیقی که در ریتم و کشش زمانی کاملا مستقل بوده ولی در هارمونی به یکدیگر وابستگی دارند، ارتباط ایجاد کرد. آهنگساز با استفاده از علم کنترپوان می‌تواند چند خط ملودی بنویسد که قابلیت اجرای هم زمان را دارند.

پیستون از مؤثرترین آهنگسازان آمریکایی قرن 19 و 20 میلادی است که تالیفاتش همچنان به‌عنوان کتاب درسی کنسرواتوارها و دانشکده‌های موسیقی مورد استفاده هنرجویان قرار می‌گیرد.

این آهنگساز در کتاب کنترپوان ، عناصر هنر کنترپوان را در 11 فصل بیان کرده و در پایان هر بخش تمرین‌هایی برای درک بیشتر هنرجو آورده است.

همچنین در پایان کتاب مثال‌هایی از آهنگسازان قرن 18 و 19 میلادی ازجمله بتهوون، یوهان سباستیان باخ، موتسارت، شوپن، هایدن، مندلسون، برامس، شوبرت، برلیوز، واگنر، چایکوفسکی، امانوئل باخ و...آورده است.

در واقع پیستون در این کتاب اصول علم کنترپوان را با تمرکز بر آثار آهنگسازان قرن‌های 18 و 19 میلادی در اوایل قرن بیستم نوشته و امسال در قرن 21میلادی این کتاب با ترجمه هوشنگ کامکار برای آهنگسازان ایرانی منتشر شده که به‌طور قطع می‌تواند، یکی از کمبودهای منابع آکادمیک موسیقی را در ایران جبران کند.

می توان گفت کتاب قدری دیر توسط یک ناشر خصوصی منتشر شده در حالی که این حداقل وظیفه دانشگاه‌ها بوده تا منابع درسی دانشجویان را خودشان تهیه کنند.

به زودی انتشار مجدد این کتاب به مسئولان آموزش کشور، ارزش و ضرورت انتشار کتاب‌های آموزشی نظیر کنترپوان را نشان خواهد داد.

کد خبر 34830

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز