ما به‌عنوان كشوري كه دفاع در برابر تهاجم را مقدس مي‌دانيم در برابر جنگ نرم مفهوم «قدرت نرم» را به‌كار مي‌بريم؛ مفهومي كه از روزهاي قبل از انقلاب و از زماني كه امام خميني (ره)، مبارزه عليه رژيم ستمشاهي را آغاز كردند با انقلاب ايران عجين بود. اتكاي امام خميني (ره) به مردم بود و چنان‌كه در تاريخ انقلاب ديده، خوانده و شنيده‌ايم، امام به استفاده از سلاح در براندازي رژيم شاهنشاهي راضي نبودند.
ايشان مبارزه مسلحانه با رژيم شاهنشاهي را قبول نداشته و معتقد بودند انقلاب را بايد با روشنگري و آماده‌سازي مردم به پيش برد، لذا امام متكي به قدرت نرم بودند. بعد از انقلاب اين رويكرد قدرت نرم توسعه پيدا كرد.
تمام معضلات اوايل انقلاب با حضور مردمي و قدرت نرم حل مي‌شد. در جنگ تحميلي اگرچه سپاه و ارتش دفاع مسلحانه را انجام مي‌دادند اما به نوعي مي‌توان گفت كه آن نيروي اصلي كه در جنگ ورود پيدا كرد و نقش آفريني كرد بسيج بود كه تبلور قدرت نرم مردمي است. بخشي از قدرت نرم در جنگ، به فرماندهي امام (ره) در فراخواندن و بسيج مردم خلاصه مي‌شود كه نقش اساسي در 8سال جنگ تحميلي داشت.
پس از رحلت امام خميني (ره)، رهبر معظم انقلاب همين رويكرد و همان مسير را ادامه دادند. يك نمونه استفاده از اين قدرت نرم در فتنه سال 88بروز و ظهور يافت. در بسياري از كشورهاي اطرافمان ديده‌ايم كه حكومت‌ها در برخورد با ناآرامي‌ها، ارتش را پاي كار مي‌آورند و عموما با نيروي ارتش با مردم برخورد مي‌كنند، اما در فتنه 88و در 9دي با تبلور مردمي و حضور مردم اين فتنه ختم شد. در واقع 9دي قدرت نرمي بود كه در مقابل جنگ نرم دشمنان به‌كار گرفته شد.
يكي از ويژگي‌هاي رهبر معظم انقلاب اين است كه ايشان تابع واژه‌سازي و اصطلاح‌سازي غربي نيستند بلكه خودشان با نگاه انقلابي واژه‌هايي متناسب با جايگاه و شأن انقلاب اسلامي به‌كار مي‌برند و جايگزين اصطلاحات غربي مي‌كنند. به‌عنوان نمونه ما جغرافياي منطقه را نه با تعاريف غربي كه با جايگاه خودمان مي‌سنجنيم و مي‌گوييم همسايگان غربي و شرقي ما، يا اصطلاح مردم‌سالاري ديني را جايگزين دمكراسي از نوع غربي مي‌كنيم. اصطلاح‌سازي قدرت نرم در برابر جنگ نرم هم در همين طيف واژه‌سازي‌‌ها تعريف مي‌شود.
حدودا 3دهه و اندي از انقلاب مي‌گذرد و تجربه نشان داده كه جمهوري اسلامي ايران امروز يكي از ابرقدرت‌هاي قدرت نرم در جهان بوده و قادر است همه حوادث و بحران‌ها را با قدرت نرم خودش كنترل كند. ضمن اينكه اين قدرت نرم انقلاب اسلامي توسعه پيدا كرده و فرامرزي شده است. امروز قدرت تأثير رهبري در منطقه، در سوريه، لبنان، عراق، تركيه و كشورهاي جنوبي مشهود است.
به‌طوري كه موضعگيري رهبرمعظم‌انقلاب مي‌تواند امروز يك كشور را آرام كند يا يك كشور را به هم بريزد. مواضع ايشان در ماجراي منا و عربستان ازجمله همين موضعگيري‌هاست. لذا شناخت اين قدرت نرم براي ما مهم است. در مرتبه دوم تقويت مولفه‌هاي اساسي اين قدرت نرم اهميت دارد.
هم قدرت نرم و هم جنگ نرم با مردم، نخبگان و انديشمندان سروكار دارد، اگر جنگ نرم و قدرت نرم را از اين زاويه نگاه كنيم و مردم را قدرت نرم بدانيم، يا قدرت نرم را نوعي پدافند مردم محور تعريف كنيم، مي‌توانيم با سازماندهي مردم به تهديدات جنگ نرمي دشمن پاسخ دهيم و طبيعتا اين قضيه يكي از رويكردهاي جدي سازمان پدافند غيرعامل است. در پدافند غيرعامل درباره مولفه‌هاي تأثيرگذار قدرت‌نرم تحقيق و بررسي و براي تقويت آن برنامه‌ريزي مي‌شود.
- رئيس سازمان پدافند غيرعامل
نظر شما