به گزارش فارس، کتاب «مطالعات رسانه‌ای؛ راهنمای عملی دانشجویان» نوشته گیل برانستون مدیر دوره کارشناسی مدرسه عالی روزنامه‌نگاری دانشگاه کاردیس و روی استافورد و مدرس ارشد روزنامه‌نگاری که از سوی امیر عبدالرضا سپنجی ترجمه شده است در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی رونمایی شد. این کتاب به 9 زبان زنده دنیا ترجمه شده و زبان فارسی دهمین زبان است.
دكتر حسام‌الدین آشنا عضو هيئت علمي دانشگاه امام صادق (ع) و مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور نيز در مراسم رونمایی از کتاب مطالعات رسانه‌ای گفت: در کشور ما پیش از این نیز به مسئله سواد رسانه‌ای توجه شده بود و نخستین کتاب در این حوزه توسط یکی از فارغ‌التخصیلان دانشگاه امام صادق (ع) با عنوان تربیت رسانه‌ای ترجمه شد. همچنین کتاب نظریه‌های سواد رسانه‌ای نیز منتشر شد ولی کتابی جامع در حوزه آموزش رسانه‌ها نداشتیم.
وی افزود: بریتانیا یکی از کشورهای بسیار پیشرو در زمینه آموزش رسانه در سطح مدارس و دانشگاهی است که در این مسئله دارای سبک بوده و قدرت رسانه‌ای این کشور در بخش خصوصی، عمومی و دولتی برای در اختیار گرفتن مخاطبان بسیار بالاست.
آشنا گفت: در جامعه توده‌ای، مخاطبان به صورت منفعل تلقی می‌شوند و تحت تاثیر رسانه‌ها قرار می‌گیرند. در صورتی که باید مخاطبان نیز تقویت شوند، تمام ابزارها برای تقویت سازمان‌های رسانه‌ای بکار گرفته می‌شود. آیا حمایت از مصرف‌کنندگان مانند صنایع غذایی در صنایع رسانه‌ای نیز مطرح می‌شود؟
مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور با مطرح کردن یکی از خواسته‌هایش از رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی عنوان کرد: این گونه کتاب‌ها باید با رویکرد بومی تآلیف شود تا برای دانشجویان ما غریبه نباشد زیرا کتاب غیربومی برای دانشجویان امروز مگر کسانی که از شبکه‌های ماهواره‌ای یا فیلترشکن استفاده می‌کنند، غریبه است.
آشنا ادامه داد: در حوزه بریتانیا مردم سواد رسانه‌ای دارند به طوری که اگر رسانه‌ای پیامی را به دروغ منتشر کند، از آن رسانه حسابرسی می‌کنند ولی تجربه ایرانی چنین موضوعاتی چیست؟ در ماه‌های اخیر دروغ‌پراکنی در بالاترین سطح رسانه ملی نیز به صورت بدون پایه و اساس مطرح می‌شود و به میهمانی همسر رئیس‌جمهور اتهام می‌بندند بدون آنکه پایه‌ای وجود داشته باشد. این مسائل نوعی نابسامانی رسانه‌ای را به وجود می‌آورد. زیرا مخاطبان ما نمی‌دانند که باید به شدت از رسانه سؤال کنند.
وی قدرت بدون مسئولیت رسانه‌ها را جزئی از نگرانی‌های حوزه رسانه دانست و گفت: اگر مخاطبان سواد رسانه‌ای بالایی داشته باشند رسانه‌ها احساس مسئولیت می‌کنند.
وی افزود: در سال‌های گذشته تلاش در حوزه مخاطبان رسانه‌ها از جنس منع بوده است یعنی مخاطبان رسانه‌ای در معرض پیام‌های دیگران نباشند و به همین منظور بیشترین پارازیت را در بیشترین وسعت و ساعت اعمال کردیم تا از دریافت‌کنندگان حمایت کنیم، یکی از قوی‌ترین سیستم‌های فیلترینگ جهان را در این زمینه اعمال کردیم ولی نتیجه این اقدامات این بود که امروز بالای 70 درصد در تهران مصرف‌کننده شبکه‌های ماهواره‌ای هستند یعنی مسیری را طی کردیم که با وجود هزینه اجتماعی بالا دستاورد اجتماعی نداشت.
مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور اظهار داشت: اگر بپذیریم مخاطب ما باید طوری توانمند شود که حتی در برابر دروغ‌های احتمالی رسانه ملی عکس‌العمل قوی داشته باشد یعنی تفکر نقادی مخاطبان را به رسمیت شناخته‌ایم زیرا اگر کیفیت مخاطب افزایش یابد زیر بار هر برنامه بی‌کیفیتی نمی‌رود.
وی گفت: اگر مخاطب ما آموخت که لذت بصری شهوانی تاثیرات تلخی در زندگی‌اش دارد (از شهوترانی پنهان در رسانه‌های ایرانی گرفته تا شهوترانی آشکار در شبکه‌های ماهواره‌ای) به دنبال این گونه مسائل نمی‌روند و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این زمینه می‌تواند قطب تربیت رسانه‌ای در کشور باشد.
آشنا در پایان با بیان اینکه دانشگاه امام صادق (ع) این روزها به سبب بیماری آیت‌الله مهدوی کنی بنیانگذار این دانشگاه حالی خوبی ندارد، گفت: تربیت اسلامی و علمی در دانشگاه امام صادق (ع) در تقابل با یکدیگر نیست و مکتب تربیتی این دانشگاه مکتبی است که استادان با تفکرات مختلف همزمان در این دانشگاه تدریس می‌کنند.
به گزارش همشهري آنلاين در اين مراسم، دكتر یونس شکرخواه عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران گفت: کتاب‌های انگلیسی در حوزه ارتباطات باید با توجه به ادبيات بومی ترجمه شوند زیرا ساخت صنعت رسانه‌ای به ويژه در انگليس كه اين كتاب از همان مكتب ترجمه شده است با کشورهای دیگر بسیار متفاوت است و اگر نتوانیم این متون را بومی‌سازی کنیم اتفاق مهمی در حوزه رسانه‌ای ما رخ نمی‌دهد.
وی در اشاره به نقش معناساز فرامتن در قبال متن افزود: به عنوان مثال اگر 10 هزار ماهواره هم خارج از ایران براي ايران برنامه پخش كنند چون فاقد فرامتن هستند و متون منفردي را تشكيل مي‌دهند از نظر سیاسی نمی‌توانند موثر باشند؛ متون اگر در ارتباط با فرامتن نباشند تاثير گذار نخواهند بود.
شکرخواه در اشاره به روندهاي مغفول مانده در مطالعات رسانه‌اي ادامه داد: در حال حاضر مخاطب هنوز در ارتباط با رسانه معنا نمي‌شود و به جای رسانه قرار نگرفته است در حالی که باید به این صورت باشد؛ رسانه به صورت یکطرفه نمی‌تواند کار کند، به رسانه‌هاي ايران نگاه كنيد هنوز اكثر روزنامه‌ها در ایران مردانه هستند و زنان و كودكان در آن‌ها جایی ندارد در حالی که نباید اینگونه باشد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: فرمت‌های رسانه‌ای نیز افزایش یافته و در فضای آنلاین بسیار توسعه یافته شده است؛ بنابراين مطالعه درباره رسانه هاي نوين يك ضرورت است و باينكه برخی می‌گویند دوره رسانه جمعی گذشته است؛ این طور نیست زیرا رسانه جمعی حالا درقالب جوامع مجازی تعریف شده است.
وی با بیان اینکه وارد تله‌ای به نام آزادی بیان شده‌ایم، گفت: مگر مي‌شود ما همه چيز را بگوئيم و آيا اسا بايد چنين باشد؛ بدون هیچ فکری از كليشه آزادی بیان سخن می‌گوییم و با تكيه به ادبيات سرزنش؛ زير لواي بيان ازاد، به افراد برچسب می‌زنیم و حتی حاضر نیستیم یک قدم عقب بگذاريم؛ باید در حوزه به فراموشي سپرده شده اخلاق رسانه‌ای هم بیشتر کار کنیم تا اینگونه نمانيم. قدما وقتي حرفي را به حق مي‌دانستند ولي به صلاح نمي‌دانستند كه منتشر شوند تا مباد به اختلاف و مناقشه منجر شود، آنرا مي‌نوشتند و جايي زير خاك پنهان مي‌كردند تا شايد سال‌ها بعد بيل باغباني به ان بخورد و انرا پيدا كند و ان موقع جامعه تحمل ان نوشته‌ها را داشته باشد.
وی در ادامه برشمردن موارد مغفول مانده در مطالعات رسانه‌اي افزود: ما باید بستر تاریخی رسانه‌ها را هم که عمدتا در مکتب کانادایی ذکر شده است مطالعه كنيم تا به درك عميق‌تري از رسانه‌ها برسيم.
او همچنين به با اشاره به فضاي ديجيتال جهاني معاصر بر ضرورت مطالعه پيرامون پديده پان كاپيتاليسم ديجيتال تاكيد كرد و گفت محافل اكادميك بايد اين قبيل موارد را هم در سرفصل‌هاي مطالعات رسانه‌اي بگنجانند
موضوع بعدي مورد اشاره رئيس موسسه مطالعات امريكاي شمالي و اروپاي دانشگاه تهران عدم شناخت جنبش‌هاي اجتماعي و ديني در رسانه‌ها بود. شكرخواه اضافه کرد: هنوز نمی‌دانیم جنبش وال استریت چرا رخ داد، چطور خاموش شد و آیا خاموش شده است یا خیر. هنوز نمي‌دانيم داعش از كجا شروع كرد.
شكرخواه در زمينه روش شناسي هم گفت بايد از سطح روش شناسي‌هاي متمركز بر ادراكات انگلو امريكن فاصله گرفت و به روش‌هاي جايگزين هم فكر كرد. او همچنين به نظريات ارتباطي و سير تكوين ان‌ها هم پرداخت .
در همين حال بر طبق گزارش خبرگزاري فارس، دكتر هادی خانیکی عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبائي نیز با اشاره به ضرورت ترکیب مراکز پژوهشی و آموزشی، گفت: در کشور به ترکیب مراکز آموزشی و پژوهشی در حوزه رسانه نیاز داریم.
وی با اشاره به ویژگی‌های کتاب مطالعات رسانه‌ای اظهار داشت: نقد من بر این کتاب این است که روایت و داستان‌سرایی در این کتاب با هم آمیخته شده است.
نظر شما