دکتر صادق طباطبایی خواهرزاده امام موسی‌صدر که در ردیف خویشاوندان امام‌خمینی(ره) نیز قرار دارد، همواره درباره خطر بیگانگی نسل جوان با افکار و آرمان‌های امام خمینی(ره) هشدار می‌دهد. در آستانه هجدهمین سالروز درگذشت امام‌خمینی(ره) جایگاه آزادی در مبانی اعتقادی امام خمینی(ره) را از نگاه او می‌بینیم.
صادق طباطبایی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه در طرح و تبیین اندیشه امام(ره) بویژه برای نسل سوم، با نوعی تشتت و ناهماهنگی و گاه تضاد مواجه هستیم، می‌افزاید: «اگر این روند عمومیت و تداوم یابد، ممکن است در آینده‌ای نه چندان دور، چیزی از اصول و مبانی اندیشه امام (ره) در اذهان جوانان جایی نداشته باشد.
چون آنهایی که آگاه از افکار و اندیشه‌های امام(ره) هستند، رسانه قابل اعتنایی ندارند. طباطبایی با بیان اینکه در روزگار ما بزرگداشت یاد و تبیین اندیشه‌های متنوع و چند وجهی امام(ره) با برگزاری مراسم‌های تکراری و ایراد چند سخنرانی و انتشار چند ویژه‌نامه مطبوعاتی و بیان چند خاطره و داستان و اطعام میهمانان و... حاصل نمی‌شود، می‌گوید: «پخش و نشر سخنان امام (ره) از رسانه‌های تصویری و نوشتاری و حتی رادیویی، البته خوب و مفید است، اما برای چه کسانی؟ برای کسانی که دوران امام (ره) را درک کرده و با این تمهیدات، خاطرات آن روزگار در دل‌ها و در ذهنشان تازه می‌شود. اما برای جوانان متولد دهه 60 به بعد نیز همینطور است؟ تردیدی ندارم که این گونه نیست و دقیقاً این طیف و نسل در معرض خطر انقطاع و بیگانگی با افکار و آرمان‌های امام(ره) قرار دارند.»
او ادامه می‌دهد: «در صورتی که فیلم، نمایشنامه، تئاتر و کلیپ‌های کوتاه و بلند که از سوی متخصصان فن و آشنایان به رموز هنرهای تجسمی تهیه شود به نوشته‌ها و آن دسته از سخنان امام(ره) که مشحون از عشق و زیبایی و نشاط و آزادی و دلدادگی و دلبردگی هستند، مستند خواهد شد و دختر و پسر جوان ایرانی را جذب می‌کند و برای جوانان غیر ایرانی در سراسر جهان نیز پر جاذبه خواهد بود.»
اولین سخنگوی دولت در ادامه به جایگاه آزادی در مبانی اعتقادی امام خمینی(ره) اشاره می‌کند و می‌گوید: «ایشان معتقد بودند در نظام جمهوری اسلامی همه باید اجازه حیات و فعالیت داشته باشند و بتوانند آزادانه عقاید خود را بیان کنند و این تنها در حرف نبود. از این‌روست که می‌گویم ایشان به آزادی بیان اعتقاد داشتند.» طباطبایی تاکید می‌کند: «آنچه از ناآگاهی‌های نسل سوم مورد نظر من است به کم‌کاری و اهمال‌کاری‌های خود ما باز می‌گردد.»
او در ادامه دغدغه اصلی امام(ره) را تبیین ناصواب توانمندی‌های اسلام در حل مسائل فکری و اقتصادی و اجتماعی روز جامعه دانست و یادآور شد: «ایشان بسیار از این مطلب نگران بودند که مبادا متولیان دینی و روحانیان و مسئولان کاری کنند که اسلام در نظر جوانان ضعیف و ناتوان از اداره امور جلوه کند. از این‌رو بود که مدام بر اجتهاد پویا و مبتنی‌بر حاکمیت دو اصل زمان و مکان در استنباط فقهی؛ تاکید می‌کردند، اجتهادی که بتواند پاسخگوی نیازهای نو به نو شونده جامعه در این عصر سرعت، شتاب و تشتت باشد.»
در تفکر امام(ره) دین، آئین و روشی برای زندگی این جهانی بود، و نه فقط برای آخرت و مرگ. آخرت سعادتمند و در گرو زندگی سعادتمند این جهانی است. زندگی ساخته شده برمبانی «عمل صالح» است که «مزرعه آخرت» است.
«عمل صالح» نیز براصول آزادی و نشاط و زیبایی و نیز پایه‌های آگاهی و آفرینندگی که مبین کرامت انسانی است، استوار است.»طباطبایی ادامه می‌دهد: «آن اجتهادی که نقض‌کننده آزادی انسان‌ها باشد، آن تفکر فقهی که با مظاهر هنر – اعم از موسیقی، سینما، تئاتر و...- ناسازگار است، آن بینشی که صلاح و فلاح را فقط در سوگواری و اندوه خلاصه می‌کند و با نشاط و شور جوانی و بهره‌وری از زیبایی‌های صنع و صانع بیگانه است، آن نگرشی که حضور زنان را در پهنه‌های اجتماع، خلاف دین و شرع می‌پندارد؛ اسلام و اجتهادی نیست که امام (ره) ناجی و مروج آن بود.»
طباطبایی یادآور می‌شود: «مگر بار عمده انقلاب و جهاد را جوانان بر دوش نداشتند؟ و مگر غریزه و شور جوانی جز بر سه اصل آزادی، نشاط و زیبایی استوار است؟ زمانی که جوانان دهه‌های40 و 50 با این برداشت از دین مواجه شدند، فوج‌فوج به این آئین رهایی‌بخش روی آوردند و به سوی مبارزه با استبداد و خفقان شتافتند.»
وی در ادامه، یکی دیگر از خصوصیات بارز اخلاقی حضرت امام(ره) را تواضع و فروتنی ایشان و مبارزه با بزرگنمایی‌ها و غلو و تملق و چاپلوسی، معرفی می‌کند و در همین راستا به بیان خاطره‌ای می‌پردازد و می‌گوید: «وقتی ایشان در فرانسه بودند و متوجه شدند که در پی ذکر نام ایشان سه صلوات می‌فرستند، ناراحت شدند و به بزرگان پیغام دادند که این کار چه معنی دارد.
با وجود این، مسئله ادامه داشت تا این که مرحوم نیری که از همان اوایل انقلاب در تلویزیون برای بی‌سوادان درس الفبا می‌داد، در یکی از برنامه‌هایش گفته بود که بچه‌ها می‌دانید چرا وقتی نام امام(ره) می‌آید مردم سه صلوات می‌فرستند؟
برای آن که ایشان برای ملت ما سه ارمغان استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی را آوردند و مردم برای هر کدام از این دستاوردها یک صلوات می‌فرستند. هنگامی که خواهرم - فاطمه طباطبایی، همسر مرحوم حاج سیداحمد خمینی فرزند امام (ره)- این نکته را برای امام (ره) نقل کرد، ایشان این ابتکار مرحوم نیری را ستودند.»
