بدنه شهرداری تهران به‌ویژه معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران نیز با این تهدیدها روبه‌روست. در این میان نیاز به یک گروه پژوهشگر و رصدکننده که به‌طور مداوم در محلات مختلف حضور داشته باشند و داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز مدیریت اجتماعی و فرهنگی را بهنگام کنند و علاوه بر آن نقش تسهیل‌گر را در امور اجتماعی و فرهنگی مانند برگزاری همایش‌ها، نشست‌های محله‌ای و غیره ایفا کنند ضروری به‌نظر می‌رسد. در همین راستا می‌توان آموزش 374 پژوهشگر محله در شهر تهران را از ماندگار‌ترین طرح‌های شهرداری تهران در حوزه اجتماعی و فرهنگی ارزیابی کرد. به مناسبت برگزاری دومین گردهمایی بزرگ پژوهشگران محله با دکتر محکی مدیرکل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در پی می‌آید.
- طرح پژوهشگر محله برمبنای چه ضرورتی از سوی شهرداری تهران اجرا شد؟
با توجه به رویکرد مدیریت شهری در جهت ارتقای جایگاه شهرداری تهران از یک سازمان صرفا خدماتی به نهادی اجتماعی طرح‌های مختلفی در حال اجرا هستند که ازجمله این طرح‌ها می‌توان به پژوهشگر محله اشاره کرد. طرح پژوهشگر محله در ذیل طرح جامع مدیریت محله قرار می‌گیرد. در این طرح مشارکت شهروندان به‌عنوان یک اصل ضروری پیگیری می‌شود. واگذاری بخشی از مسئولیت‌های شهری به مدیریت محلات تغییراتی را در جهت بهبود فضای اجتماعی و فرهنگی محله ایجاد کرده است. با توجه به فرایند محله‌محوری و اجرای فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی توسط نهادهای محلی منتخب که هم مسئولیت‌پذیری محله‌ای را افزایش داده و هم ساکنان محله را نسبت به مسائل محله خود بالاخص در حوزه اجتماعی و فرهنگی حساس‌تر از گذشته کرده، ضروری است که تمهیدات لازم برای شناسایی و رفع مسائل محلی اتخاذ شود.
- طرح پژوهشگر محله با چه هدفی اجرا می‌شود؟
طرح پژوهشگر محله با هدف اطلاع‌یابی از نیازهای روز محله و دسته‌بندی کردن و تحلیل آنها اجرا می‌شود. در همین راستا یکی از ساکنان محله که حداقل 3سال سابقه سکونت در محله داشته باشد و دارای توان علمی و تخصصی در شناخت مسائل اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی باشد و براساس آموزش‌های لازم بتواند به سمت پژوهشگر محله نایل شود، سلسله برنامه‌هایی را در محله اجرا می‌کند. پژوهشگر محله تلاش می‌کند در چارچوب رفع نیازهای اطلاعاتی سازمان‌های محله‌ای، اطلاعات و گزارش‌های مورد نیاز را جمع‌آوری و تولید کند. وی این اطلاعات و گزارش‌ها را به‌صورت فعالیت‌های داوطلبانه محله‌ای و همچنین براساس فعالیت‌های قرار‌دادی از پیش تعریف‌شده در اختیار افراد و سازمان‌های مربوط قرار می‌دهد.
- آیا تمام محلات تهران دارای پژوهشگر محله هستند؟ وظیفه این پژوهشگران چیست؟
در حال حاضر تمام 374 محله شهر تهران دارای پژوهشگر محله هستند و این پژوهشگران علاوه بر جمع‌آوری اطلاعات محله‌ای و ساماندهی آنها در قالب نیمرخ محله و بارگذاری آنها روی پورتال محله، در گام بعدی اقدام به برگزاری هم اندیشی‌های محله‌ای می‌کنند. در این هم‌اندیشی‌ها که با حضور نخبگان محلی، اعضای شورا یاری، هیات امنای محله، مدیر محله و همچنین مسئولان محله‌ای ذی‌ربط از نهادها و سازمان‌هایی مانند نیروی انتظامی، بسیج، آموزش‌وپرورش و تربیت‌بدنی برگزار می‌شود، تلاش می‌شود بهترین راهکار را برای رفع مشکلات محله و همچنین بهبود و افزایش ظرفیتها و قابلیت‌های محله‌ای به کار گرفته شود.
- ویژگی دومین گردهمایی پژوهشگران محله چیست؟
امروز دومین گردهمایی بزرگ پژوهشگران محله در سالن اجتماعات منطقه 18 شهرداری تهران در منطقه یافت‌آباد از ساعت 9 تا 12:30 برگزار می‌شود تا در این همایش بزرگ ضمن ارزیابی اقدامات انجام شده طی سال1390 و همچنین ایجاد آمادگی برای اجرای برنامه‌های سال1391 از برترین پژوهشگران محله در حضور شهردار محترم تهران تقدیر و قدردانی شود.
