در نهایت و پس از درمان اولیه مصدومان این حادثه قرار بر این شد که این دانش‌آموزان توسط هلی‌کوپتر مرکز اورژانس از طریق هوایی به زاهدان مرکز استان یا تهران انتقال داده شوند، اما آنگونه که دو تن از بستگان نزدیک این دانش‌آموزان در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها عنوان کرده بودند، این دانش‌آموزان از طریق زمینی به مراکز درمانی انتقال یافتند. این دو نفر گفته بودند که حتی هلال احمر تهران نیز دستور داده بود تا مصدومان با هلی‌کوپتر انتقال داده شوند، اما مسئولان هلال احمر زاهدان گفته بودند: حتی اگر رئیس‌جمهور نیز دستور دهد نمی‌توانیم انتقال هوایی انجام دهیم زیرا هلی‌کوپتر در اختیار نداریم. در نتیجه این دانش‌آموزان جهت درمان از طریق زمینی به بیمارستان خاتم الانبیای زاهدان انتقال یافتند.
جهت آگاهی یافتن از علل وقوع این اتفاق و بضاعت اورژانس هوایی کشور و طرح‌های در دست اجرای اورژانس هوایی گفت‌وگویی با دکتر غلامرضا معصومی رئیس مرکز فوریت‌ها و حوادث پزشکی وزارت بهداشت انجام داده‌ایم که در پی می‌آید.
- ابتدا درباره این حادثه و چگونگی رخ دادن آن قدری توضیح دهید؟
در روز 4 آبان سال‌جاری در ساعت 6:20 صبح با مرکز فوریتهای چابهار از دانشگاه دریانوردی این شهر تماس می‌گیرند واعلام می‌کنند که یک آتش سوزی رخ داده است، آمبولانس‌های ما حدود 4دقیقه پس از اتمام این تماس تلفنی در صحنه حاضر شده بودند، یک نفر در لحظات اولیه آتش سوزی در محل فوت کرده بود، 4نفر دیگر نیز که دچار سوختگی شده بودند به بیمارستان امام علی(ع) چابهار منتقل شدند، یک نفر دیگر از این حادثه دیدگان به‌دلیل جراحات عمیق در این بیمارستان فوت می‌کند، مداوای اولیه روی 3مصدوم دیگر انجام می‌شود، اما به‌منظور تکمیل درمان تصمیم به انتقال این افراد مصدوم به بیمارستان خاتم الانبیای زاهدان گرفته می‌شود.
- آیا وقعا در چابهار که بندر آزاد محسوب می‌شود، یک فروند هلی‌کوپتر امدادی وجود ندارد؟
ما در بندر چابهار همانگونه که می‌دانید هلی‌کوپتر نداریم، در برنامه طرح امداد هوایی در کشور اختصاص هلی‌کوپتر امدادی به چابهار در نظر گرفته شده است، ما براساس بودجه‌ها و اعتبارات دولتی به‌طور فاز بندی طرح‌های خود را پیش می‌بریم، به هر حال نمی‌شود یک سال بخش عمده‌ای از بودجه دولت را به تکمیل اورژانس پیش بیمارستانی در سراسر کشور اختصاص دهیم بالاخره کشور به بودجه برای اختصاص امکانات آموزشی به مدارس و منابع مالی جهت راهسازی نیاز دارد.
- چه میزان از طرح‌های اورژانس پیش بیمارستانی طبق برنامه اجرا شده است؟
براساس برنامه چهارم ما می‌بایست جاده‌ها و راه‌ها و شهرهای کشور را آن‌هم به‌صورت زمینی پوشش می‌دادیم، طبق این مصوبه باید حدود 2197 پایگاه در سطح کشور تأسیس می‌شد که با توجه به مشکلات اعتباری و مالی که پیش آمد هنوز 230 تا 240 باب از این پایگاه‌ها باقی مانده است. در برنامه پنجم نیز براساس مصوبه قرار است راه‌های فرعی و روستاها تحت پوشش پایگاه‌های مرکز فوریت‌ها و امداد پزشکی قرار بگیرند. طبق کارهای کارشناسی انجام شده و با توجه به وسعت 180هزار کیلومتری جاده‌های ما امکان تأسیس پایگاه‌های زمینی وجود ندارد؛ نه به لحاظ اعتباری و نه به لحاظ حجم پرسنلی که برای اجرای این طرح نیاز است.
از همین رو است که برای پوشش جاده‌های فرعی و مناطق روستایی باید قطعا طرح امداد هوایی به اجرا درآید. 45نقطه در کشور مشخص شده‌اند که باید تا پایان برنامه پنجم تحت پوشش امداد هوایی قرار بگیرند. این موضوع به مجلس انتقال داده شده و نمایندگان مجلس نیز موافقت خود را با این طرح اعلام کرده‌اند. هزینه اجرای این طرح قرار است در بودجه سنواتی ما لحاظ شود. قرار است به همین منظور هلی‌کوپترهایی از خارج خریداری شوند که البته مسئله تحریم‌ها این مسیر را قدری کند خواهد کرد. در حوزه دولت نیز موضوع به کمیسیون ایمنی راه ارجاع داده شده است و در آنجا هم ما پیگیر هستیم که بتوانیم کار را در دولت نیز به سرانجام برسانیم.
- آیا در زاهدان آنگونه که مسئولان هلال احمر این شهر اعلام کرده‌اند، هلی‌کوپتر امدادی نداریم؟
ما یک فروند هلی‌کوپتر فوریتهای پزشکی به‌صورت خرید خدمت از نیروهای نظامی در زاهدان داریم، البته در زمان وقوع حادثه اخیر چابهار گزارشی از اینکه آیا این هلی‌کوپتر می‌توانسته پرواز کند به دست ما نرسیده است. به هر حال با توجه به فاصله 700 کیلومتری میان زاهدان و چابهار امکان انتقال هوایی توسط آن هلی‌کوپتری که در زاهدان در اختیار ماست وجود ندارد. شعاع پروازی این هلی‌کوپتر حدود 300 تا 400 کیلومتر است و بیشتر از این نمی‌تواند پرواز کند. به این دلیل این هلی‌کوپتر قادر نبود پرواز رفت و برگشت به چابهار را انجام دهد. هلی‌کوپترهای لجستیکی سنگین تری برای این موضوع لازم است که همکاران هلال احمر در اختیار دارند ولی بالاخره گفتند که ما در زاهدان از آن نوع هلی‌کوپترها در اختیار نداریم. من در جریان این مسئله نیستم اما اگر گفتند نداریم، حتما ندارند.
- آیا انتقال سریع بیماران به زاهدان با توجه به اینکه آنها دچار سوختگی شده بودند، ضروری نبود؟
نکته دیگری که در این میان وجود دارد این است که این بیماران باید پس از درمان اولیه و برای درمان تکمیلی به زاهدان مراجعه می‌کردند. در واقع وضعیت حاد بیماران مرتفع شده بود. اما قطعا همیشه انتقال سریع‌تر مناسب‌تر و ضروری‌تر است، اما در این حادثه که این امکان وجود نداشت مرحله اول درمان این بیماران انجام شده بود و آنها قرار بود برای تکمیل درمان و نه برای فوریت درمان به زاهدان اعزام شوند.
- با توجه به این کمبودها و نیاز مبرم به اورژانس هوایی آیا مرکز فوریتهای پزشکی یا هلال احمر نمی‌توانند قرار دادهای موقتی با نهادهای نظامی کشور جهت دریافت هلی‌کوپتر امضا کنند؟
ما هلی‌کوپترهایی که به‌صورت خرید خدمتی تهیه می‌کنیم را از مراکز نظامی دریافت می‌کنیم. تنها یک مرکز در شمال کشور در آمل داریم که هلی‌کوپتر آن متعلق به مرکز اورژانس کشور است. 6مرکز فعال اورژانس هوایی دیگر داریم که هلی‌کوپترهای مورد نیاز این مراکز از نهادهای نظامی خریداری شده‌اند. اورژانس تهران، شاهرود، زاهدان، اصفهان، اهواز و شیراز از جمله مراکزی است که در آنها از هلی‌کوپترهای نهادهای نظامی استفاده می‌شود.
