يكشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۹۴۳ - Mar 12, 2006
تخريب جنگل ها و مراتع در كشور، خطر سيل را تا ۴۰ برابر افزايش داده است
۹۱ ميليون هكتار از خاك كشور در معرض خطر سيل
گروه شهري : هر ساله حدود ۲۳۶ ميليون متر مكعب خاك و رسوبات به مخازن  سدهاي كشور وارد مي شود و اين يعني اينكه ايران هر ساله يك سد بزرگ خود را از دست مي دهد.
متأسفانه در سال هاي اخير با توجه به برداشت هاي بي رويه از منابع طبيعي،تخريب جنگل ها، شخم در جهت شيب، تبديل مراتع به ديمزارهاي كم بازده و سپس رهاسازي آنها باعث شده تا هر ساله سيلاب  هاي مخرب در سطح حوزه هاي آبخيز كشور در نقاط مختلف جريان يافته و خسارات مالي و جاني هنگفتي به بار آورد.
براساس اعلام سازمان جنگل ها و مراتع و آبخيزداري كشور، در حال حاضر به واسطه عوامل متعدد تخريبي در عرصه هاي طبيعي، ۹۱ ميليون هكتار (معادل ۵/۵۵ درصد از مساحت كشور) از خاك كشور در زمره مناطق سيل خيز معرفي شده اند كه در ۸۲/۱ ميليون هكتار (۲ درصد) از آن سيل خيزي بسيار زياد و ۳۰ ميليون هكتار (۲۳ درصد) ديگر سيل خيزي زياد توصيف شده است. در عين حال ۱۰ميليون هكتار از اراضي كشور سيل خيزي متوسط و در ۱۴/۴۹ ميليون هكتار ديگر احتمال وقوع سيل كم برآورد شده است.
هر ساله ۲۳۶ ميليون متر مكعب از بهترين و مرغوب ترين خاك هاي كشور پشت سدها انباشته مي شود كه خسارت ناشي از انباشت اين رسوبات در مخازن سدها، در هر سال ۴۰۰ميليارد ريال برآورد شده است.از سوي ديگر خسارت ناشي از سيلاب ها با احتساب ميزان افزايش سرمايه گذاري در اين خصوص و بدون احتساب خسارت تلفات انساني و خسارات غيرمستقيم ناشي از فرسايش خاك، بيكاري، مهاجرت و... ۳۰۰ ميليارد ريال در سال تخمين زده شده است.بيكاري، مهاجرت، خسارت افزايش سرمايه گذاري طرح هاي عمراني مثل راه ها، سدها و... جملگي تبعات منفي سيل در كشور است كه هر سال ۱۰۰۰ ميليارد تومان خسارت اقتصادي به كشور مي زند.
خسارت كاهش توليد در ديمزارها و مراتع نيز در اثر سيل سالانه معادل ۲۴۰ميليارد ريال، خسارت ناشي از عدم توليد محصول نسبت به آنچه بايد باشد ۱۵۰۰ ميليارد ريال و خسارت ناشي از كم آبي (نسبت به آنچه بايد باشد) ۴۵۰ ميليارد ريال برآورد شده است.
بدين ترتيب مي توان نتيجه گرفت كه وقوع سيل و تخريب منابع طبيعي در مجموع هر ساله معادل ۳۸۹۰ميليارد ريال به اقتصاد كشور خسارت مي زند. با اين وجود هنوز هم آبخيزداري در اولويت برنامه هاي كشور نيست.
پرويز گرشاسبي، معاون آبخيزداري اداره كل منابع طبيعي استان تهران در گفت وگو با همشهري گفت: مجموع اعتبارات طرح هاي آبخيزداري در استان تهران در سال ۸۴ ، ۳ ميليارد و ۵۰۰ميليون تومان و در كل كشور حدود ۷۰ ميليارد تومان بود.
وي افزود: با اجراي طرح هاي آبخيزداري در دهه هاي اخير موفق شديم ميزان رسوبات را در سد كرج از ۲ ميليون مترمكعب به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار مترمكعب در سال كاهش دهيم كه موفقيت بزرگي است.
وي حوزه آبخيزداري و زير حوزه هاي طالقان را بسيار مهم عنوان كرد و گفت: متأسفانه تا همين چندي قبل رسم بر اين بود كه اول سدها احداث مي شدند و بعد برنامه هاي آبخيزداري اجرا مي شد، اما با قانون جديدي كه در مجلس به تصويب رسيده، مقرر شده از اين پس قبل از ساخت هر سد، ابتدا آبخيزداري اجرا شده و اعتبارات آن در سر فصل منابع آب هم لحاظ شود.وي افزود: با اين وجود در حوزه سد جديد الاحداث طالقان تا به امروز تنها ۲۰درصد برنامه هاي آبخيزداري به اجرا درآمده كه در صورت تأمين اعتبارات مي توان تا ۲سال آينده تمامي برنامه ها را در اين حوزه به اجرا گذاشت.
آبخيزداري در برنامه چهارم
برنامه چهارم توسعه، آبخيزداري در ۲۰درصد مساحت حوزه هاي آبخيز سدهاي كشور و ۱۰ درصد از مساحت حوزه هاي داخلي را پيش بيني نموده است. بدين ترتيب سازمان جنگل ها مي بايست در هر سال معادل ۲ميليون مترمربع از اراضي كشور را زير پوشش طرح هاي آبخيزداري و كنترل سيلاب قرار دهد. اين در حالي است كه رئيس سازمان جنگل ها اعتبارات دولتي را بسيار كم عنوان مي كند و مي افزايد: اعتبارات تخصيص يافته به هيچ عنوان با اهداف برنامه چهارم توسعه همخواني ندارد و لازم است دولت توجه بيشتري به اين موضوع كند.
خداكرم جلالي ، رئيس سازمان جنگل ها و مراتع و آبخيزداري كشور در گفت وگو با خبرنگار همشهري مي افزايد: به ازاي هر ۱۵۰هزار هكتار فعاليت هاي آبخيزداري مي توان خطر سيل گيري يك شهر، ۲۰روستا و ۲۰۰۰ هكتار اراضي زارعي و بخشي از جاده ها و راه هاي ارتباطي و تأسيسات زيربنايي را ۳۰ تا۵۰ درصد كاهش داد.
وي افزود: از سوي ديگر تركيب عمليات مكانيكي، بيومكانيكي و بيولوژيكي آبخيزداري باعث افزايش توليد علوفه مراتع به ميزان ۱۰۰ تا ۱۵۰ كيلوگرم در هر هكتار مي شود. اين در حالي است كه تخريب جنگل ها قادر است ميزان سيل پذيري منطقه را تا ۴۰ برابر و تخريب مراتع را تا ۳۶ برابر افزايش دهد، بنابراين آبخيزداري در اولويت برنامه هاي اين سازمان است.

چشم انداز
يادگار سيل ماسوله
007929.jpg
اين تصوير يادگاري است از سيل ماسوله؛ سيلي كه خسارات زيادي به جا گذاشت و بخشي از اين روستاي زيباي توريستي را ويران كرد. اين سيل آنچنان كه كارشناسان در آن زمان اعلام كردند، حاصل دستكاري هاي كوته بينانه  بشر در نظام آبشناختي طبيعت بود. تخريب جنگل، ساخت و ساز در مسيل هاي طبيعي و احداث بي ضابطه  بند در مسير رواناب هاي باري از جمله عواملي بود كه باعث شد چنان سيلاب مدهشي به وقوع بپيوندد. اين كه در ۲۰ سال گذشته امكان وقوع سيل در شمال ايران ده برابر افزايش يافته است، نشانه اي است از گستردگي اين گونه فعاليت هاي مخرب بشري در سرزميني كه هرگز با بارش هاي مداوم بيگانه نبوده است اما اكنون همچون دشت هاي خشك هر رگباري مي تواند در آن سيلي تازه ايجاد كند.

نخستين كنگره تاريخ معماري و شهرسازي پس از زلزله بم
007926.jpg
سومين كنگره تاريخ معماري و شهرسازي ايران از تاريخ ۲۵ تا ۲۹ فروردين سال ۸۵ در ارگ بم برگزار مي شود.
اسكندر مختاري، مدير پروژه نجات بخش ميراث فرهنگي بم در اين خصوص گفت: در اين كنگره، علاوه بر بيش از ۳۰۰ دانشجو از دانشگاه هاي مختلف افزون بر ۲۵۰ كارشناس متخصص ايراني در زمينه شهرسازي و باستانشناسي به بم مي آيند تا دستاوردها و مطالعات خودشان را عرضه كنند. وي اظهار داشت: فكر مي كنم كه مهمترين اتفاق فرهنگي بعد از زلزله برگزاري سومين كنگره تاريخ معماري و شهرسازي ايران در بم است.
اين كنگره باعث تقويت انگيزه هاي لازم براي حفاظت از ميراث فرهنگي مي شود.
وي در پايان گفت: مهم ترين اتفاقي كه براي نجات بخشي ميراث فرهنگي بم در حال وقوع است بستن قرار داد با شركت مهندسين مشاور خاك در جهت دوخت و دوز سازه هاي خشتي در بخشهايي از ارگ است.

ساماندهي تخت فولاد
007932.jpg
پايگاه اطلاع رساني شهرسازي و معماري: شهرداري اصفهان به منظور ايجاد كاربري هاي مناسب و زنده  نگه داشتن و حفظ مجموعه تخت فولاد، تكايا و مقابر را احيا، مرمت و ساماندهي مي كند.
«حسين حميدي اصفهاني» مدير مجموعه فرهنگي و تاريخي تخت فولاد در اين باره گفت: «مرمت و ساماندهي تكايا و بناهاي تاريخي به منظور زنده نگاه داشتن و حفظ آنها همچنين تبديل مجموعه به فضاي جذاب شهري انجام مي شود.»وي ساماندهي تكاياي صاحب روضات، ميرفندرسكي، بختياري ها، احياي چله خانه بابا ركن الدين و چله خانه تكيه شيخ محمدتقي رازي (مادر شاهزاده) و تعميرات اساسي گنبدهاي موجود در تخت فولاد را از برنامه هاي آينده اين مجموعه عنوان كرد.
به گفته حميدي اعتبارات لازم براي ساماندهي و احياي اين مجموعه از محل اعتبارات شهرداري اصفهان تامين مي شود.
حميدي از ديگر طرح هاي عمراني به فضاي سبز منطقه تخت فولاد و گلستان شهدا اشاره كرد و گفت: «فعاليت هاي وسيعي در اين حوزه از جمله حفظ و نگهداري، نظافت و سم پاشي، ضدعفوني خاك در محل و درختان منطقه، تكميل و ساماندهي فضاي سبز گلستان انجام شده است.»

كشف نقاشي بوميان آمريكا
007923.jpg
دانشمندان شيليايي و فرانسوي اعلام كردند، براي اولين بار نقاشي هايي كه از جزئيات بسيار زيادي برخوردارند و به دوران پيش از كشف قاره  آمريكا از سوي كريستوف كلمب تعلق دارند، در غاري در يك جزيره  دورافتاده در پاتاگونيا واقع در سانتياگو كشف شده است.
به گزارش خبرگزاري فرانسه، بيش از ۴۰ طرح نقاشي در داخل غاري به نام «غار اقيانوس آرام» در جزيره «مادر دو دوا» واقع در جنوب شيلي كشف شده است، اين نقاشي ها كه اثر مردم بومي آلاكالف است بيشتر به رنگ هاي سياه و كهربايي هستند و از گستردگي موضوع و سبك هاي متنوعي برخوردارند.
اين كشف طي دو ماه حفاري و با هزينه  ۸۰۰ هزار دلار از سوي دولت هاي شيلي و فرانسوي انجام شده است.

نقش هاي باستاني ربط، مجسمه مي شوند
007920.jpg
شهرداري «ربط» با هدف معرفي فرهنگ غني تپه باستاني ربط در شهرستان سردشت، در يك اقدام جالب، نقش هاي پيدا شده روي آجرهاي آن محوطه را به صورت مجسمه هايي در شهر نصب كرده است.
لقمان مرتضي نژاد،شهردار ربط در اين باره به ايسنا، گفت: نقش هاي روي آجرهاي پيدا شده از تپه ربط در ابعاد بزرگ به صورت مجسمه هايي در شهر نصب شده است. به علاوه، تمبري نيز با موضوع آثار پيدا شده در منطقه، منتشر خواهد شد.
تپه ربط هم مانند ساير محوطه هاي باستاني ما، از نظر داشتن نگهبان آثار و تعيين حريم مشكل دارد، اين تپه با محوطه هاي اقماري آن، حدود ۳۰ هكتار وسعت دارد و قدمت آن در بعضي از قسمت ها به هزاره  پنجم پيش از ميلاد مي رسد.
شهردار ربط هم چنين در نظر دارد طرحي را با هدف ايجاد سايت فرهنگي - تفريحي در منطقه ربط ايجاد كند تا بازديدكنندگان علاوه بر استفاده از منظر طبيعي منطقه با بخش هاي تاريخي نيز آشنا شوند.
تپه باستاني ربط در شهرستان سردشت استان آذربايجان غربي قرار دارد و به عنوان بزرگ ترين محوطه  باستاني شناخته شده از عصرآهن در شمال غربي كشور محسوب مي شود كه در ساحل شرقي رود «زاب» قرار گرفته است. باستان شناسان اين احتمال را مطرح كرده اند كه شهر «آرديني» و معبد «موصاصير» در اين محوطه واقع شده باشد.

با همكاري هنرمندان ايراني آغاز شد
طراحي ضريح حرم عسكريين عليهما السلام
007935.jpg
طراحي ضريح حرم مطهر عسكريين(ع) با هنرمندي اساتيد ايراني از روز پنج شنبه  ۱۸اسفند ماه شروع شد.
به گزارش ايسنا، رئيس ستاد بازسازي عتبات عاليات عراق در ايران درباره علت شروع بازسازي حرم مطهر عسكريين (ع) در سامرا، از مرحله طراحي ضريح گفت: در حال حاضر شرايط براي حضور گروه هاي مهندسي در سامرا مهيا نيست. بنابراين برنامه بازسازي ضريح حرم مطهر عسكريين (ع) كه صد درصد تخريب شده بود، شروع شد.
منصور حقيقت پور افزود: ضريح تا پايان بازسازي حرم مطهرعسكريين (ع) آماده مي شود، بنابراين به راحتي نصب خواهد شد. وي با بيان اينكه ابعاد ضريح جديد بر اساس ضريح پيشين است،گفت: اين ضريح شش گوشه و با  ۲۶ متر مساحت و ۵/۲۳ متر محيط است.
رئيس ستاد بازسازي عتبات عاليات عراق در ايران تصريح كرد: پيش بيني مي شود براي ساخت اين ضريح،  ۳ميليارد تومان صرف شود كه هزينه آن از سوي خيرين تامين خواهد شد. وي آمادگي گروه هاي كارشناسي و بازسازي حرم مطهرعسكريين(ع) در سامرا را اعلام و اظهار كرد: دولت عراق بايد شرايط را براي حضور اين افراد مهيا و آمادگي خود را نيز اعلام كند.
حقيقت پور آماده سازي براي حضور در سامرا پس از طراحي ضريح را برنامه  بعدي ستاد بازسازي عتبات عاليات عراق در ايران دانست و افزود: اين ستاد برنامه خود را بر اساس اطلاعات پيشين براي بازسازي تا چهار ماه آينده ادامه داده و ارائه مي كند. وي با اشاره به طرح چشم انداز براي توسعه سامرا، گفت: اين حرم با نزديكترين مركز شيعه ۶۰ كيلومتر فاصله دارد و شيعه هاي زيادي در اين منطقه ساكن نيستند. بنابراين در چشم انداز توسعه سامرا حرم مطهر عسكريين (ع)، براي ۵۰۰هزار زائر آماده شده است.
رئيس ستاد بازسازي عتبات عاليات عراق در ايران افزود: اين طرح نيازسنجي شده، ولي پيش از شروع فعاليت نمي توان درباره آن سخن گفت. حقيقت  پور تصريح كرد: در صورتي كه حرم در اختيار نيرو هاي ستاد قرار گيرد، پيش بيني مي شود تا سه سال آينده حرم مطهر عسكريين (ع) بازسازي شود. به گزارش ايسنا، در ادامه اين نشست دكتر مرتضي حيدري استاد دانشگاه تربيت مدرس، يكي از هنرمندان طراح ضريح حرم مطهر عسكريين(ع) گفت: در طراحي اين ضريح از نماد ها و مفاهيم جديد كه تبيين كننده شخصيت امامان معصوم(ع) است همراه با نوآوري در نقش ها استفاده شده است.
وي با اشاره به هنر بي بديل ايراني اظهار كرد:  طراحي اين ضريح بهانه اي براي ماندگاري هنر فاخر ايراني در تاريخ است. اين طراح تاكيد كرد: اين طراحي با آگاهي و همراه با ابداع و بدون دريافت سفارش از سوي شخصي خاص بوده كه تنها به شخصيت حضرت علي (ع)  تكيه نشده، بلكه «طاووسي» هاي آن نيز برگرفته از نام حضرت فاطمه (س) است.
سيد علي كاظمي،سازنده ضريح حرم مطهرعسكريين (ع) ادامه داد:  مرحله ساخت اين ضريح پس از پايان طراحي شروع شده كه تا سه سال آينده تحويل داده مي شود.
وي افزود: اسكلت اين ضريح فلزي با روكش تفلون است و در ساخت ضريح حرم مطهر عسكريين(ع) از طلا و نقره استفاده مي شود. سازنده اين ضريح گفت:  اتصالات ضريح حرم مطهرعسكريين(ع) براي جلوگيري از باز شدن هاي مكرر در داخل نصب مي شود. او كه سازنده ضريح قتلگاه امام حسين(ع)  نيز بوده، طراحي اين ضريح را نوعي انقلاب دانست و افزود: در طراحي اين ضريح از هنر اصيل ايراني و اسلامي به شيوه جديدي استفاده شده كه انقلابي در طراحي ضريح حر م هاي مطهر است. كاظمي اظهار كرد براي ساخت اين ضريح گروه۲۰ نفره اي را در نظر گرفته ايم كه پس از پايان مرحله طراحي فعاليت هاي آنها شروع مي شود.
به گزارش ايسنا، حجت الاسلام سيد هاشمي خوانساري،مسئول كميته سامرا در ستاد بازسازي عتبات عاليات عراق در ايران نيز در ادامه اين نشست به سابقه تاريخي حرم مطهرعسكريين(ع) اشاره كرد و افزود: اين حرم محل سكونت امام هادي(ع) بوده و بيشتر نزديكان او در اين مكان مدفون شده اند. وي اظهار كرد: اين حرم به مرور زمان توسط شيعيان ساخته و طي اين دوران چندبار تخريب شد.
حجت الاسلام سيدهاشمي به قدمت كاشي هاي سرداب اصلي اين حرم اشاره كرد و گفت: اين كاشي ها اثر هنرمندان ايراني است و حدود  ۲۰۰سال قدمت دارد. بنابراين مورد تاكيد بود براي حفظ اين فضا به كاشي ها دست زده نشود.
وي با بيان اينكه گنبد حرم مطهر عسكريين(ع) حدود  ۱۱۵ سال پيش از سوي ايراني ها مطلا شده بود، اظهار كرد: در اين گنبد بزرگ حتي يك تكه آهن به كار نرفته و داربست هاي قابل مشاهده نيز در هنگام تخريب، براي باز سازي آن نصب شده بود.
مسئول كميته  سامرا در ستاد باز سازي عتبات عاليات عراق در ايران با اشاره به تعداد اندك شيعه ها در شهر سامرا تصريح كرد:  تنها بازسازي حرم مطهر عسكريين(ع) مطرح نيست، بلكه ايجاد زمينه اي براي حضور و رفت و آمد بيشتر شيعه ها در سامرا نيز مورد نظر است.
به گزارش ايسنا، در طراحي ضريح حرم مطهر عسكريين(ع) از چهار استاد هنرمند دانشگاهي استفاده شده كه بر اساس وعده آنها اين طرح حداكثر تا دوازدهم فروردين ماه آماده و براي شروع مرحله ساخت، ارائه مي شود.

گفت و گو
ميدان آزادي در انتظار ساماندهي
بي توجهي به راه هاي منتهي به ميدان آزادي، نقش آن را تا حد يك نشانه منطقه اي كاهش داده است. حضور مسافران ورودي، منتظران خروج از شهر و گروه هاي مساله دار اجتماعي در عرصه ميدان موجب ايجاد محيطي بي دفاع در اين كانون مهم شهري شده است. اين در حالي است كه طرح هاي كارشناسي شده براي ساماندهي فضاي پيراموني ميدان آزادي تهيه و كليت طرح به تصويب رسيده،با اين همه، اما خبرها حاكي از توقف ادامه عمليات اجرايي اين پروژه است.
«دكتر سيد امير منصوري» استاد دانشگاه تهران و صاحب نظر در حوزه شهري در اين باره به پايگاه اطلاع     رساني شهرسازي و معماري مي گويد: «ساماندهي ميدان آزادي كاري بسيار ظريف و حساسي است كه بايد توسط يك تيم مجرب انجام شود.»
وي برج آزادي را نشانه شهري، عضو يادماني و مركز تفرجگاهي تهران مي داند و مي افزايد: «به دليل مداخلات نامناسب نقش اندام هاي مذكور در شهر به نازل ترين وجه آن تنزل كرده و علاوه بر مداخلات كالبدي، بهره گيري از تخصص معماري منظر و منظر شهري ضروري است.»
وي همچنين مي افزايد: «بي توجهي به راه هاي منتهي به ميدان، نقش آن را تا حد يك نشانه منطقه اي كاهش داده است. حضور مسافران ورودي، منتظران خروج از شهر و گروه هاي مساله دار اجتماعي در عرصه ميدان موجب ايجاد محيط بي دفاع در اين كانون مهم شهري شده است.»
منصوري همچنين معتقد است، ساماندهي اين منطقه تنها از طريق طراحي منظر شهري آن با توجه به نقش هاي سه گانه نمادين (در مقياس ملي و شهر تهران) ورودي شهر و قلمرو فراغتي _ فرهنگي ممكن است. در اين راه لازم است از هرگونه سطحي نگري و انحراف پروژه به يكي از بخش ها جلوگيري كرد.وي در ادامه مي گويد: «روشن است كه در ادامه هريك از اين نقش هاي سه گانه فوق مجموعه اي از الزامات عملكردي، محيطي، فني و امثال آنها طرح مي شود كه بايد ضمن توجه به مقياس نقش مورد نظر براي آنها چاره جويي شود.»
ايجاد زيرگذر سواره در مسير اتوبان يادگار امام، بعد از خيابان آزادي نيز كه با هدف تبديل فضاي همكف به محيطي فرهنگي و تفريحي طراحي شده بود و به تصويب شوراي شهر نيز رسيده است از ديگر طرح هايي است كه اجراي آن بستگي به چگونگي وضعيت مالي و قانوني شهرداري دارد و تا تامين نشدن اين اعتبارات، امكان اجرايي شدن آن وجود ندارد.
طرح ساماندهي ميدان آزادي سال گذشته با همكاري شهرداري منطقه ۹ و تاكيد كميسيون فرهنگي شوراي شهر تهران تدوين شده است اما عمليات ساماندهي اين ميدان فرهنگي همچنان متوقف مانده است.كافي نبودن اعتبار براي فعاليت هاي عمراني و نبود تصميم گيري هاي قطعي از مهم ترين عوامل به تعويق افتادن زمان اجراي طرح ساماندهي ميدان آزادي عنوان مي شود.

زادبوم
اجتماعي
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
حوادث
خارجي
سخنگاه
سياسي
داخلي
شهرستان ها
شهري
راهنما
ورزش
يادداشت
صفحه آخر
همشهري ضميمه
همشهري ايرانشهر
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   خارجي   |   سخنگاه   |  
|  سياسي   |   داخلي   |   شهرستان ها   |   شهري   |   راهنما   |   ورزش   |   يادداشت   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |