|
|
تدافعي و مند نظام الهيات
مسيحي الهيات استادان استاد ;تيليش پل
سليماني مرضيه :نوشته
برابر در انساني وقتي:الهيات موضوع نهايي ، علاقه -6
و شد تسليم است ، قائل قطعي ارزش او براي كه غايي موضوعي
.ناميد ديندار يا موءمن را او مي‌توان آورد ، ايمان بدو
به نهايي علاقه تنهاهمين الهيات موضوع تيليش نظر از
مي‌توان هم را خدا منكرين حتي.مي‌باشد غايي امور
پايبندي همين و بندند پاي حقيقتي به آنها ناميد ، ديندار
آنها وقتي.باشد خدا و آنها بين پلي مي‌تواند حقايق به
علاقه مورد غايي موضوع عنوان به كه اموري بفهمند
همين است ، ويرانگر و ريزنده فرو شده واقع نهايي‌شان
خواهند نجات و كرده جستجو پايدارتر امري در را علاقه
.يافت
موضوعي تيليش نظر از امر پايدارترين و پايدار امر آن
با.كند تعيين را ما وجود عدم و وجود است قادر كه است
مفهوم براساس را ايمان مي‌توان" تيليش گفته‌هاي به توجه
نمود ، تعريف مطلق غايت به انسان دلبستگي به‌عنوان خداوند
هرچه كه چيزي عنوان به ايمان براساس را خدا يا
مي‌شناسد خود نهايي غايت را آن انسان -باشد مي‌خواهد
(13)".كرد تعريف
.است داده ارائه وجود از تبيين دوگونه تيليش:وجود -7
تمامي از است عبارت انسان وجود.خدا وجود و انسان وجود
مفهوم اين و منظور و معنا و فرم از اعم وجودي جنبه‌هاي
خدا مورد در اما.است انسان جسماني وجود از فراتر بسيار
زمره از اين "(14)ندارد وجود خدا" كه است معتقد تيليش
تيليش متضاد "ظاهرا و متناقض‌نما مفاهيم و عبارات همان
همه و "(15)است وجود خود او زيرا ندارد وجود خدا".است
كه امري عنوان به را خدا اگر مي‌يابند هست او از وجودها
بگيريم ، نظر در ["داد وجود خدا" گزاره يعني] است موجود
وجود درخت "مثلا) موجودات ساير با را امر اين واقع در
موجودي.دانسته‌ايم عرض هم (..و دارد وجود پرنده دارد ،
يا پرستش براي مناسب باشد شان هم موجودات ساير با كه
براي غايي موضوع نمي‌تواند او.نيست متعالي رابطه ايجاد
متفاوت را خدا آكويناس مانند تيليش.باشد نهايي علاقه
.مي‌دانست "ديگر كلي به" و موجودات ساير از
كه غايي مفاهيم يا موضوعات از يكي:مقدس مفهوم -8
امر و قدوسيت شود ، واقع بشر نهايي علاقه مورد مي‌تواند
و قدسي امر كه آنجايي از و است مقدس خدا.است قدسي
-انسان توجه مورد بسيار است تجربه‌پذير قدوسيت ، خصوصيت
.است -امروزي انسان بخصوص و
چون كه مي‌شود آغاز آنجا از انحطاط و فهمي كژ مشكل اما
مي‌شود ، استنباط و درك واسطه طريق از "معمولا قدسي امر
به و ساخته مقدس را وسيله و واسطه همان مردم از بسياري
اگر وسيله؟ يا است مهم هدف آيا.مي‌پردازند آن پرستش
يا معنوي مقامات و حالات به رسيدن براي يا خدا درك براي
وسيله‌هايي و واسطه‌ها از كبريايي امن بارگاه به ورود
خود و انسان بين را واسطه‌هايي خدا خود يا كنيم استفاده
آن شده ، فراموش خدا بايد آيا شود ، درك بهتر تا دهد قرار
غايي موضوع به تبديل خود و شده شمرده مقدس واسط حلقه
و مذهبي وسايل پرستش يعني كار اين تيليش نظر از گردد؟
بت‌پرستي مي‌گيرند ، قرار خدا و نهان واسطه كه افرادي
.است (16)"الحاد نوع بدترين" و محض
غيررمزي و مستقيم سخن تنها:سمبوليك و رمزگونه بيان -9
وجود خود خدا كه است همان گفت مي‌توان خدا مورد در كه
.مي‌باشد "(18)موجودات تمام در وجود موجد" خود و (17)است
بيان خدا مورد در كه ديگري امر هر بيان ، اين از غير
.هست هم همين‌طور و باشد استعاري و رمزگونه مي‌بايست شود
متعلق نمي‌تواند و نشده درك خدا صورت غيراين در چون
تيليش منظور قسمت اين در.گيرد قرار ما فرجامين دلبستگي
.داشت نظر در تمثيل از آكويناس كه است همان رمز از
، است هدفمند تاريخ است معتقد تيليش:تاريخ اهميت -10
.نيست راهي آن در را تكرار و تصادف و دارد پاياني و آغاز
.مي‌كند روشنتر را تاريخ مفهوم "مسيح مكاشفه" او نظر به
پولس كه كلمه‌اي‌يوناني -"(19)كايروس" اصطلاح از او
كمال" آن معني و كرد استعمال مسيح مورد در را آن رسول
.كرد استفاده -است "زمان
يا امري وقوع براي كه زماني يعني زمان كمال يا كايروس
و عالي بسيار خاص ، زماني است ، مناسب بسيار كاري انجام
امر آن مناسب آن از زودتر يا ديرتر كه فرد منحصربه
او براي رسول پولس قول به كه مسيح ظهور مانند.نمي‌باشد
.داشت وجود زمان كمال يك نيز
كمال نيز بشري تاريخ و اجتماع در است معتقد تيليش
ظهور كايروس مانند شايد هرچند كه دارد وجود زمانهايي
وقوع براي اما نباشند ، تعيين‌كننده و بزرگ آنقدر مسيح
منتظر مي‌بايست فردي و شخصي حتي و اجتماعي پديده‌هاي
يا كار آن برسد ، كاري زمان كمال وقتيبود زمان كمال
اين در البتهرسيد خواهد انجام به احسن به‌نحو پديده
يعني نبود ، غافل نيز سرنوشت و تقدير قدرت از او ميانه
يا و ناگواريها محدوديت‌ها ، تقدير زماني هر در است ممكن
به خود با -است سرنوشت به بسته همگي كه -خوشي‌هايي
.آورد ارمغان
الهياتش كه مي‌كند عنوان خود تيليش:تدافعي الهيات -11
خواهد كامل فلسفه با مستمر همبستگي‌اي در و است تدافعي
دو بالنتيجه و قطب دو داراي الهيات است معتقد و (20)شد
حال اوضاع و سنت:از عبارتند الهيات قطب دو.است كاركرد
تفسير و مسيح پيام حقيقت اظهار ;آن كاركردهاي و حاضر ،
وظيفه او نظر به.مي‌باشد مختلف نسل‌هاي براي حقايق اين
الهيات عالم.جداست هم از فلسفه عالم و الهيات عالم
بر علاوه يعني كند كار الهياتي حلقه به تمسك با بايد
كار به نيز را (ديني مقدس متون مثل) نقلي دلايل عقل ،
براهين و عقل تنها فلسفه عالم براي كه حالي در.گيرد
.دارد اعتبار عقلي
نظر از نظام‌مند الهيات ;سيستماتيك الهيات خاستگاه -12
تاريخ كليسا ، تاريخ مقدس ، كتاب:دارد خاستگاه سه تيليش
.فرهنگ و اصلاحات
برخوردار ويژه اهميتي از مقدس كتاب البته ميان اين در
سه اين به رسيدن براي.نمي‌باشد خاستگاه تنها اما است ،
"تجربه" را آن تيليش كه است لازم واسطه‌اي خاستگاه
عرفاني و علمي وجودي ، كاربرد سه نيز آن براي و مي‌داند
طريق از كه است واسطه‌اي تجربه تيليش براي".است قائل
خاستگاه آن خود اما مي‌يابيم ، دست الهيات به ما آن
(21)".نيست الهيات
:است خصوصيت دو حاوي الهيات روش ;الهيات روش -13
.(23)همبستگي و (22)عقلاني
منظور بودن روشن مباحث ، داشتن تمركز عقلاني ، از منظور
.است بودن (نظام‌مند) روش داراي و بودن منطقي متاله ،
ازطريق را مسيحي ايمان مضامين" كه است روشي نيز همبستگي
تبيين متقابل وابستگي در الهيات پاسخهاي و وجودي سوءالات
"(24).مي‌كند
واقعه‌اي روي‌دادن" عنوان با را الهي انكشاف تيليش -14
تعريف "دارد پي در را انسان معنوي وجد و جذبه حيرت ، كه
ساختارهاي بشري عقل آن طي كه واقعه‌اي يعنيميكند
.مي‌رود فراتر آن از و مي‌نوردد هم در را خود عادي
الهي انكشاف اصيل ، الهي انكشاف:است دسته دو بر انكشاف
در كه است الهي‌اي انكشاف" اصيل الهي انكشاف يك.وابسته
."(25)نداشت وجود "قبلا كه مي‌دهد رخ تاليفي‌اي هيات
تاريخ در "مستمرا و "مكررا كه اوانكشافهايي به‌نظر
.هستند وابسته همه مي‌پيوندد به‌وقوع كليسا
جديد درعهد مسيح تصوير مبناي بر تيليش مسيح‌شناسي -15
مسيح تصوير (جديد عهد) كتاب اين دراست شده بنا
برايش است ، صبور "كاملا او:است شده توصيف بدين‌گونه
.مي‌آيد فائق وسوسه‌ها اين بر و مي‌آيد پيش وسوسه‌هايي
مملو تاريخي عيساي به‌عنوان عيسي تصوير تيليش نظر به
بر تكيه جز راهي مطالعاتش در بنابراين و است ابهام از
براي اماندارد شده داده به‌دست اناجيل در كه عيسايي
نيز تاريخي نقد از مسيحي ايمان روشنتر تبيين و توصيف
:بازمي‌گويد محور سه در را امر اين علت و مي‌گيرد بهره
رمزهاي تا مي‌كند كمك الهيات عالم به تاريخي نقد "اولا
نشان "ثانيا.بفهمد بهتر را مقدس كتاب مسيح‌شناسانه
الهي انكشاف در مقدس كتاب نويسندگان چگونه كه مي‌دهد
الهيات عالم به "ثالثا.داده‌اند بسط را آن و بوده سهيم
.مي‌كند كمك فرهنگ و الهيات بين ارتباط ايجاد در
.كليساست در و مسيحيت ديني نظام در كليدي مفهوم كلمه -16
شعائر ، به كه آنچهانسان جسم در است الهي روح خدا كلمه
كليسا در يا و ديني نظام در موجود واسطه‌هاي و ابزار
و انسان بين رابطه به‌عنوان آنها نقش مي‌بخشد ، قدوسيت
و مقدس خود خودي به ابزار و آداب اين خود والا خداست
و است اجتماعي نهاد يك كليسا او نظر به.نيستند معنوي
كليسا بهميباشد خاصي قوانين مشمول نهادها ساير مانند
اعتبار درجه از را آن يا بخشيد قداست حد از بيش نبايد
شركت خاص كليسايي فعاليت‌هاي در كه را كس هر.كرد ساقط
آن مخصوص مناسك و مراسم رضا و اختيار سر از و كرده
البته اماناميد كشيش مي‌توان مي‌دهد ، انجام را كليسا
متفاوت موقعيت‌هاي و مهارتها داشتن دليل به خاصي افراد
كشيشي لباس به "رسما خاص دانشهاي به معرفت يا ديگران با
.مي‌شوند آراسته
***
و تفكر اصلي مكاتب را اگزيستانسياليسم و روانكاوي تيليش
بارت ، كارل همراه به او.مي‌دانست بيستم قرن فرهنگ
براي خودخواسته تبعيدي و كرد محكوم را نازيسم آشكارا
و عميق درگيري" او الهيات بارز خصيصه دوبرگزيد خويش
"آن دستاوردهاي به نسبت گشودگي و مدرن فرهنگ با جدي
(26).مي‌باشد
در و بود ماركس ديالكتيك و كركگور فلسفه شيفته او
جنبش عضويت به ماركس به علاقه و شيفتگي همين نتيجه
(27)ديني سوسياليزم او عقيده بهدرآمد ديني سوسياليزم
سايه در سوسياليزم بهتر فهم براي است تلاشي تنها
اجتماع كه شد متقاعد او عقايد ، اين با.الهي فرمانروايي
و تعالي راه سر بر -بندي همچون انسان اجتماعي وضعيت و
شده پيچيده او پاي و دست به -انسان معنوي و روحي آسايش
.است
و منطقي سوسياليزم ، خود در كه را آنچه ديني سوسياليزم
مطرح با را آن خلاهاي و پذيرفت و كرده اخذ بود عادلانه
.كرد پر ديني عميق و جديد مسائل كردن
سخن "(28)توحيدي اديان خداي وراي خدايي" از تيليش
جمله از جديد عصر متكلمان ساير همراه به او.گفته‌است
پاننبرگ ولفهارت و رانر كارل بولتمان ، رودلف بارت ، كارل
.است متفاوت بسيار الهياتي كننده ارائه
(29).داشت بسيار نزديكي باناواقع‌گرايي تيليش افكار
عقل در را وحي و خدا اساس دوباره مي‌كرد تلاش او
(30)."سازد دگرگون را عقل معناي" حتي يا و جستجوكند
و بود عرفاني شديد تمايلات داراي دليل همين به شايد
آن در كه مي‌ديد تمام‌نمايي آينه مانند را طبيعت
.كرد مشاهده تمام شفافيت با را خدا مي‌توان
تمام دانشمند يك خصوصيات بود ، ذووجهين متفكري تيليش
اثرگذار و عميق به‌قدري وي آثار و داشت را آلماني عيار
قرار الهيات علماي استناد مورد امروز به تا حتي كه بود
الهي حكماي ساير از او تمايز وجه مهم‌ترين.مي‌گيرد
.است فرهنگ الهيات درخصوص او ديدگاه
ديرفهم و دشوارنويس متالهه يك او شد ذكر كه همان‌گونه
در بخصوص -الهيات فهم به او آثار دقيق خوانش اما است
.خواهدنمود بسيار كمك -مسيحيت زمينه
: برگها پاي
انتشارات راد ، بهرام ترجمه هيك ، جان دين ، فلسفه -13
.صفحه 133 الهدي ،
14- Paul Tillich, systematic theology, I
(chicago:university of chicago Press,195), P.237
15- William L, RESSE, ibid, P.772
.صفحه 150 پروتستان ، الهيات راهنماي -16
17- Being itself
18- William L, RESSE, ibid, P.
19- Kairos
20- Systematic Theology, i. London, NisbaT, ix-x
راسخي ، فروزان ترجمه توماس ، وود هي بي تيليش ، پل -21
.صفحه 27 گروس ، انتشارات
22- RaTional
23- Correlation
24- J. Heywood Thomas, Paul Tillich, An Appraisal,
London.s.c.m. Press,p. 68
25- ibid, pp. 140-42
و فراهادپور مراد ترجمه تيليش ، پل فرهنگ ، الهيات -26
.صفحه 224 نو ، طرح پاكزاد ، فضل‌الله
27- Religious socialism
28- The Courage ToBe(new Haven: Yale university Press,
1952) P. 190
نو ، طرح كامشاد ، حسن ترجمه كيوپيت ، دان ايمان ، درياي -29
.صفحه 302
نو ، طرح شبستري ، مجتهد محمد سنت ، و كتاب هرمنوتيك ، -30
.صفحه 201
|
|
