شماره‌ 2036‏‎ ‎‏‏،‏‎25 JAN 2000 بهمن‌ 1378 ، ‏‎ سه‌شنبه‌ 5‏‎
Front Page
National
International
Across Iran
Metropolitan
Features
Accidents
Life
Business
Stocks
Sports
World Sports
Religion
Science/Culture
Arts
Articles
Last Page
مدرنيسم‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎.‎.‎.


آخر‏‎ بخش‌‏‎ -‎ مدرنيسم‌‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ جهان‌‏‎
روز‏‎ به‌‏‎ روز‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ اعتراض‌‏‎ در‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ مدرنيسم‌‏‎ سبب‏‎ به‌‏‎ اسلام‌‏‎
دارد‏‎ را‏‎ خود‏‎ خاص‌‏‎ شكل‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ هر‏‎ "طبعا‏‎.‎مي‌شود‏‎ گسترده‌تر‏‎
.نيست‌‏‎ آن‌‏‎ گرفتن‌‏‎ ناديده‌‏‎ خواهان‌‏‎ هيچ‌كس‌‏‎ و‏‎
تصوف‌‏‎ و‏‎ فلسفه‌‏‎ عرصه‌هاي‌‏‎ در‏‎ اسلامي‌‏‎ بزرگ‌‏‎ سنت‌هاي‌‏‎ اينجا‏‎ در‏‎
اينجا‏‎ در‏‎يافت‌‏‎ ادامه‌‏‎ شيعه‌‏‎ مذهب‏‎ از‏‎ تاثير‏‎ با‏‎ و‏‎ كلام‌‏‎ و‏‎
نيز‏‎ و‏‎ بود‏‎ دكارت‌‏‎ معاصر‏‎ كه‌‏‎ ميرداماد‏‎ همانند‏‎ شخصي‌‏‎
جريان‌هايي‌‏‎ و‏‎ مكتبها‏‎ و‏‎ شدند‏‎ پديدار‏‎ ملاصدراي‌شيرازي‌‏‎
ژرفش‌‏‎ اين‌‏‎شدند‏‎ شكوفا‏‎ شيخيه‌‏‎ مكتب‏‎ و‏‎ اصفهان‌‏‎ مكتب‏‎ همانند‏‎
عناصري‌‏‎ با‏‎ آنجا‏‎ در‏‎ و‏‎ كرد‏‎ نفوذ‏‎ هند‏‎ شمال‌‏‎ به‌‏‎ اسلامي‌‏‎ فكري‌‏‎
عرصه‌هاي‌‏‎ در‏‎ سترگي‌‏‎ فكري‌‏‎ پتانسيل‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ آميخته‌‏‎ هندوئيسم‌‏‎ از‏‎
ولي‌الله‌‏‎ زمان‌‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ آورد‏‎ پديد‏‎ هستي‌شناسي‌‏‎ و‏‎ فلسفي‌‏‎ تصوف‌‏‎
بر‏‎ وي‌‏‎يافت‌‏‎ ادامه‌‏‎ اسلامي‌‏‎ متكلمان‌‏‎ واپسين‌‏‎ دهلوي‌ ، ‏‎
فرآورده‌هاي‌‏‎ از‏‎ بسا‏‎ كه‌‏‎ -اقبال‌‏‎ محمد‏‎ فلسفي‌‏‎ انديشه‌هاي‌‏‎
-بيشتربود‏‎ فرانسوي‌اش‌‏‎ هم‌عصران‌‏‎ از‏‎ عمق‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ حتي‌‏‎ و‏‎ عربي‌‏‎
"فرهنگ‌‏‎" انحطاط‏‎ كه‌‏‎ چه‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ اينجا‏‎ در‏‎.‎گذاشت‌‏‎ تاثير‏‎
هفدهم‌‏‎ يا‏‎ شانزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ مي‌پردازم‌‏‎ ناميده‌ام‌‏‎ اسلامي‌‏‎
درست‌‏‎ (‎اسلامي‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ انحطاط‏‎)‎ مساله‌‏‎ اين‌‏‎ اگر‏‎ و‏‎ شد‏‎ آغاز‏‎
اسلامي‌‏‎ تمدن‌‏‎ مناطق‌‏‎ همه‌‏‎ و‏‎ فرهنگي‌‏‎ توليد‏‎ همه‌‏‎ شامل‌‏‎ باشد ، ‏‎
بود ، ‏‎ متمايز‏‎ فراواني‌‏‎ حد‏‎ تا‏‎ دوره‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ ايران‌‏‎ و‏‎ نمي‌شد‏‎
به‌‏‎ "تاريخي‌‏‎ شدن‌‏‎" اما‏‎ كردم‌‏‎ مطرح‌‏‎ را‏‎ عمومي‌‏‎ جمود‏‎ مساله‌‏‎ نيز‏‎
ادامه‌‏‎ -‎اندازه‌اي‌‏‎ تا‏‎ -‎ تغيير‏‎ و‏‎ نمي‌شود‏‎ متوقف‌‏‎ وجه‌‏‎ هيچ‌‏‎
و‏‎ بسازد‏‎ را‏‎ خود‏‎ شود‏‎ موفق‌‏‎ وقت‌‏‎ هر‏‎ تمدني‌‏‎ هر‏‎ اما‏‎.مي‌يابد‏‎
تمايل‌‏‎ بخش‌‏‎ آرامش‌‏‎ ثبات‌‏‎ از‏‎ نوعي‌‏‎ به‌‏‎ كند‏‎ تغذيه‌‏‎ را‏‎ انسان‌‏‎
خاطر‏‎ به‌‏‎ را‏‎ اسلامي‌‏‎ ملت‌هاي‌‏‎ نمي‌توان‌‏‎ البته‌‏‎.مي‌كند‏‎ پيدا‏‎
نوزدهم‌‏‎ تا‏‎ هفدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ يا‏‎ شانزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ عظيمي‌‏‎ انقلاب‏‎
و‏‎ تصادف‌‏‎ نتيجه‌‏‎ اينها‏‎ زيرا‏‎ دهيم‌ ، ‏‎ قرار‏‎ سئوال‌‏‎ مورد‏‎ داد‏‎ رخ‌‏‎
تاريخ‌‏‎ به‌‏‎ آن‌‏‎ ورود‏‎ و‏‎ سال‌‏‎ هزار‏‎ مدت‌‏‎ به‌‏‎ اروپا‏‎ ضعف‌‏‎ نتيجه‌‏‎
در‏‎ ميلادي‌‏‎ يازدهم‌‏‎ -دهم‌‏‎ قرن‌‏‎ آغاز‏‎ از‏‎ آن‌‏‎ وجود‏‎ تثبيت‌‏‎ و‏‎ بشري‌‏‎
آنان‌ ، ‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ آنان‌‏‎ عهد‏‎ در‏‎ و‏‎ روميان‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ فضايي‌‏‎
را‏‎ آنچه‌‏‎ اما‏‎ هستند‏‎ متعدد‏‎ مدرنيسم‌ ، ‏‎ علل‌‏‎.‎بود‏‎ بزرگي‌‏‎ خلاء‏‎
گونه‌‏‎ آن‌‏‎ - مدرنيسم‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ كنيم‌‏‎ تاكيد‏‎ آن‌‏‎ بر‏‎ مايلم‌‏‎ كه‌‏‎
آشكار‏‎ ‎‏‏1600‏‎- سال‌هاي‌ 1900‏‎ فاصله‌‏‎ در‏‎ -مي‌ناميم‌‏‎ اكنون‌‏‎ كه‌‏‎
و‏‎ رشد‏‎ و‏‎ پيدايش‌‏‎ مساله‌‏‎ فقط‏‎ نه‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎.‎رسيد‏‎ ثمر‏‎ به‌‏‎ و‏‎
و‏‎ زد‏‎ كنار‏‎ را‏‎ تمدن‌ها‏‎ ديگر‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ نوين‌‏‎ تمدن‌‏‎ يك‌‏‎ شكوفايي‌‏‎
همانندي‌‏‎ هيچ‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ سترگي‌‏‎ بلكه‌جهش‌‏‎ گرديد ، ‏‎ چيره‌‏‎ آنها‏‎ بر‏‎
طي‌‏‎ كه‌‏‎ پيش‌‏‎ سال‌‏‎ هزار‏‎ ده‌‏‎ در‏‎ نوسنگي‌‏‎ انقلاب‏‎ جهش‌‏‎ مگر‏‎ ندارد‏‎
داد‏‎ پرورش‌‏‎ را‏‎ جانوران‌‏‎ و‏‎ كرد‏‎ اختراع‌‏‎ را‏‎ كشاورزي‌‏‎ انسان‌‏‎ آن‌ ، ‏‎
به‌‏‎ دستيابي‌‏‎ تا‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎.شد‏‎ مستقر‏‎ و‏‎ ساخت‌‏‎ را‏‎ روستاها‏‎ و‏‎
ادامه‌‏‎ مسيح‌‏‎ ميلاد‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ چهارم‌‏‎ هزاره‌‏‎ در‏‎ گسترده‌‏‎ كشاورزي‌‏‎
مصر‏‎ و‏‎ سومر‏‎ در‏‎ پيش‌‏‎ سال‌‏‎ هزار‏‎ شش‌‏‎ به‌‏‎ مساله‌‏‎ اين‌‏‎ تاريخ‌‏‎.يافت‌‏‎
به‌‏‎ حيوانيت‌‏‎ از‏‎ انسان‌‏‎ تكامل‌‏‎ با‏‎ اگر‏‎ -‎البته‌‏‎ -اين‌‏‎.مي‌رسد‏‎
.است‌‏‎ نزديك‌تر‏‎ ما‏‎ به‌‏‎ -زماني‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ -‎شود‏‎ مقايسه‌‏‎ انسانيت‌‏‎
اطراف‌‏‎ مصري‌‏‎ و‏‎ سومري‌‏‎ آبياري‌‏‎ تمدن‌‏‎ همانند‏‎ ديگري‌‏‎ تمدن‌هاي‌‏‎
ميان‌‏‎ و‏‎ چين‌‏‎ در‏‎ آبي‌‏‎ و‏‎ رودخانه‌هاي‌زرد‏‎ و‏‎ هندو‏‎ رودخانه‌‏‎
.شد‏‎ ساخته‌‏‎ آنها‏‎
از‏‎ مرحله‌‏‎ اين‌‏‎ بويژه‌‏‎ و‏‎ مدرنيسم‌‏‎ دوره‌‏‎ حدود‏‎ تا‏‎ تاريخ‌‏‎ معناي‌‏‎
ابداع‌‏‎ انتشار‏‎ و‏‎ ابداع‌‏‎ و‏‎ ستد‏‎ و‏‎ داد‏‎ جز‏‎ نيست‌‏‎ چيزي‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎
بالاخره‌‏‎ و‏‎ حياتي‌‏‎ گستره‌هاي‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ انسان‌‏‎ جستجوي‌‏‎ و‏‎
شدن‌‏‎ جانشين‌‏‎ و‏‎ آنها‏‎ فروپاشي‌‏‎ و‏‎ دولت‌ها‏‎ برپايي‌‏‎ و‏‎ فتوحات‌‏‎
اين‌‏‎ همه‌‏‎فرهنگي‌‏‎ تكامل‌‏‎ و‏‎ دين‌ها‏‎ آمدن‌‏‎ بر‏‎ و‏‎ ديگر‏‎ دولت‌هاي‌‏‎
نوسنگي‌‏‎ انقلاب‏‎ براساس‌‏‎ مي‌ناميم‌‏‎ تاريخش‌‏‎ كه‌‏‎ پيوسته‌‏‎ پويش‌‏‎
و‏‎ كشاورزي‌‏‎ همانا‏‎ پايه‌هاي‌‏‎ لذا‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ پايه‌ريزي‌‏‎
و‏‎ كشور‏‎ و‏‎ ثروتمندان‌‏‎ و‏‎ بزرگان‌‏‎ براي‌‏‎ صنعت‌‏‎ و‏‎ تجارت‌‏‎ بالاخره‌‏‎
كار‏‎ "شدن‌‏‎" يعني‌‏‎ شالوده‌ها‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ تاريخ‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ جنگ‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎
.گرفت‌‏‎ شكل‌‏‎ وناپويا ، ‏‎ پويا‏‎ جدل‌‏‎ و‏‎ انساني‌‏‎
را‏‎ آنان‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ ويژه‌اي‌‏‎ تكامل‌‏‎ اهميت‌‏‎ آغاز ، ‏‎ در‏‎ اروپاييان‌‏‎
با‏‎ مادي‌‏‎ علم‌‏‎ پيدايش‌‏‎ منظور ، ‏‎ درنيافتند‏‎ بود‏‎ گرفته‌‏‎ فرا‏‎
.است‌‏‎ دكارت‌‏‎ با‏‎ نوين‌‏‎ فلسفه‌‏‎ و‏‎ گاليله‌‏‎
(‎‏‏16601713‏‎) چهاردهم‌‏‎ لويي‌‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎ فرانسه‌‏‎ همانند‏‎ كشوري‌‏‎
جنگ‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ آگاهانه‌‏‎ فراواني‌‏‎ ميزان‌‏‎ به‌‏‎ هجدهم‌‏‎ سده‌‏‎ تمامي‌‏‎ تا‏‎
و‏‎ كشاورزي‌‏‎ كهن‌‏‎ تمدن‌هاي‌‏‎ همانند‏‎ و‏‎ مي‌يازيد‏‎ دست‌‏‎ دامنه‌دار‏‎
در‏‎ و‏‎ مي‌افزود‏‎ خود‏‎ وسعت‌‏‎ بر‏‎ مي‌كرد ، ‏‎ اشغال‌‏‎ را‏‎ كشورها‏‎ شهري‌‏‎
.مي‌داد‏‎ خرج‌‏‎ به‌‏‎ تفنن‌‏‎ مدني‌‏‎ شيوه‌هاي‌‏‎ و‏‎ معماري‌‏‎
كه‌‏‎ ممالكي‌‏‎ و‏‎ مطلقه‌‏‎ پادشاهي‌هاي‌‏‎ همانند‏‎ مدرن‌‏‎ و‏‎ نو‏‎ چيزهاي‌‏‎
يك‌‏‎ از‏‎ مي‌شدند‏‎ متمايز‏‎ هم‌‏‎ از‏‎ ذهنيات‌‏‎ و‏‎ احساسات‌‏‎ و‏‎ زبان‌‏‎ با‏‎
مردم‌‏‎ همه‌‏‎ خشنودي‌‏‎ و‏‎ آسايش‌‏‎ سويي‌‏‎ از‏‎ و‏‎ نبودند‏‎ خودآگاهانه‌‏‎ سو‏‎
.نداشتند‏‎ دنبال‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎
چرا‏‎ بدانيم‌‏‎ كه‌‏‎ ندارد‏‎ زيادي‌‏‎ اهميت‌‏‎ ما‏‎ براي‌‏‎ نهايت‌‏‎ در‏‎
زيرا‏‎ داد ، ‏‎ رخ‌‏‎ -جهان‌‏‎ ديگر‏‎ جاي‌‏‎ در‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ -‎ اروپا‏‎ در‏‎ مدرنيسم‌‏‎
مهم‌‏‎ ما‏‎ براي‌‏‎ همچنين‌‏‎.است‌‏‎ بي‌فايده‌‏‎ و‏‎ ساده‌‏‎ مساله‌اي‌‏‎ كه‌‏‎
نه‌‏‎ و‏‎ -خاورميانه‌‏‎ در‏‎ نوسنگي‌‏‎ انقلاب‏‎ چرا‏‎ كنيم‌‏‎ كشف‌‏‎ كه‌‏‎ نيست‌‏‎
مصلحان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎ اين‌‏‎داد‏‎ رخ‌‏‎ -ديگر‏‎ جاي‌‏‎ در‏‎
خود‏‎ پرسش‌‏‎ ديگران‌‏‎ و‏‎ ارسلان‌‏‎ شكيب‏‎ يا‏‎ عبده‌‏‎ محمد‏‎ نظير‏‎ مسلمان‌‏‎
پرسشي‌‏‎ بلكه‌‏‎ نكردند‏‎ مطرح‌‏‎ درست‌‏‎ شايد‏‎ و‏‎ بايد‏‎ كه‌‏‎ گونه‌‏‎ آن‌‏‎ را‏‎
مانديم‌؟‏‎ عقب‏‎ ما‏‎ و‏‎ كردند‏‎ پيشرفت‌‏‎ ديگران‌‏‎ چرا‏‎:‎همانند‏‎
در‏‎ گرچه‌‏‎ -‎عبده‌‏‎ محمد‏‎ پاسخ‌‏‎ -پاسخ‌‏‎ كه‌‏‎ همچنان‌‏‎ ;نابجاست‌‏‎
.نيست‌‏‎ كننده‌‏‎ قانع‌‏‎ خود‏‎ خودي‌‏‎ به‌‏‎ داشت‌‏‎ معنا‏‎ او‏‎ روزگار‏‎
عبده‌‏‎ كه‌‏‎ اروپايياني‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ فرانسه‌پايه‌ريزي‌‏‎ در‏‎ مدرنيسم‌‏‎
بلكه‌‏‎ نبودند‏‎ مسيحيت‌‏‎ دين‌‏‎ نمايندگان‌‏‎ شد‏‎ آشنا‏‎ آنان‌‏‎ با‏‎
با‏‎ كه‌‏‎ بودند‏‎ ويژه‌اي‌‏‎ ملت‌هاي‌‏‎ و‏‎ اروپايي‌‏‎ تمدن‌‏‎ نمايندگان‌‏‎
كه‌‏‎ ; داشت‌‏‎ نام‌‏‎ شهرنشيني‌‏‎ هنگام‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ داشتند‏‎ تفوق‌‏‎ چيزي‌‏‎
تحول‌‏‎ اين‌‏‎است‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ همان‌‏‎ البته‌‏‎ و‏‎ -‎بي‌معناست‌‏‎ مفهومي‌‏‎
انديشه‌‏‎ و‏‎ مادي‌‏‎ دنياي‌‏‎ در‏‎ -پنهان‌‏‎ شكلي‌‏‎ به‌‏‎ - هفدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ از‏‎
كشف‌هاي‌‏‎ و‏‎ فن‌آوري‌‏‎ و‏‎ صنعتي‌‏‎ انقلاب‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ آغاز‏‎ سياسي‌‏‎ نوين‌‏‎
(نوزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ پايان‌‏‎) اخير‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎ فقط‏‎ و‏‎ آمد‏‎ آن‌‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ علمي‌‏‎
.شود‏‎ چيره‌‏‎ زمين‌‏‎ سياره‌‏‎ تمامي‌‏‎ بر‏‎ تا‏‎ كوشيد‏‎ انسان‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎
سال‌‏‎ از‏‎ اروپاييان‌‏‎ طلبي‌‏‎ گسترش‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ درست‌‏‎ حال‌ ، ‏‎ هر‏‎ به‌‏‎
كه‌‏‎ -‎ تمدن‌‏‎ نويدگر‏‎ چون‌‏‎ اما‏‎ داشت‌‏‎ خام‌‏‎ و‏‎ سنتي‌‏‎ شكلي‌‏‎ ‎‏‏1850‏‎
و‏‎ سلطه‌طلبانه‌‏‎ رفتاري‌‏‎ بود ، ‏‎ -‎است‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ همان‌‏‎ ما‏‎ منظور‏‎
به‌‏‎ كهن‌‏‎ بزرگ‌‏‎ تمدن‌هاي‌‏‎ رهبران‌‏‎ را‏‎ اين‌‏‎ داشت‌‏‎ كشانه‌‏‎ بهره‌‏‎
ژاپن‌‏‎ استثناي‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ كردند‏‎ حس‌‏‎ را‏‎ خطر‏‎ آنان‌‏‎.‎دريافتند‏‎ خوبي‌‏‎
.زدند‏‎ واكنش‌‏‎ به‌‏‎ دست‌‏‎
هيچ‌‏‎ حياتش‌‏‎ تاريخ‌‏‎ در‏‎.‎داشت‌‏‎ درون‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ شديدي‌‏‎ احساس‌‏‎ ژاپن‌‏‎
خاصي‌‏‎ تمدن‌‏‎ حال‌‏‎ همان‌‏‎ در‏‎ و‏‎ نكرد‏‎ اشغال‌‏‎ را‏‎ كشور‏‎ اين‌‏‎ قدرتي‌‏‎
بود‏‎ ژاپن‌‏‎ همين‌‏‎.گرفت‌‏‎ چين‌‏‎ از‏‎ را‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ بلكه‌‏‎ نكرد‏‎ ايجاد‏‎
هويت‌‏‎ و‏‎ استقلال‌‏‎ حفظ‏‎ براي‌‏‎ گرفت‌‏‎ تصميم‌‏‎ "ميجي‌‏‎" انقلاب‏‎ در‏‎ كه‌‏‎
ابزارهاي‌‏‎ كه‌‏‎ اين‌‏‎ يعني‌‏‎.‎بگيرد‏‎ اروپا‏‎ از‏‎ را‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎ خود‏‎
.بگيرد‏‎ را‏‎ كننده‌‏‎ تهديد‏‎ طرف‌‏‎
موفقيت‌آميز‏‎ حمايتي‌‏‎ سياست‌هاي‌‏‎ بي‌شمار ، ‏‎ علل‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ دراينجا‏‎
نام‌‏‎ "توغوكا‏‎" دوره‌‏‎ (‎‏‏10001867‏‎) ميجي‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ دوران‌‏‎.‎بود‏‎
كرد‏‎ اتكا‏‎ خود‏‎ به‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ ژاپن‌‏‎ ميجي‌‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎.داشت‌‏‎
اتكا‏‎ زمينداران‌‏‎ بر‏‎ چون‌‏‎ و‏‎ زد‏‎ بزرگي‌‏‎ ابداع‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ دست‌‏‎ و‏‎
كلان‌‏‎ ثروت‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ گشود‏‎ را‏‎ بازرگان‌‏‎ طبقه‌‏‎ مهار‏‎ داشت‌ ، ‏‎
در‏‎.‎آمد‏‎ پديد‏‎ ژاپني‌‏‎ سرمايه‌داري‌‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ يابند‏‎ دست‌‏‎
به‌‏‎ -‎اروپاييان‌‏‎ روي‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ دروازه‌هايش‌‏‎ ژاپن‌ ، ‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎
.كرد‏‎ اتكا‏‎ برخود‏‎ امور‏‎ سياست‌‏‎ در‏‎ و‏‎ بست‌‏‎ -هلنديان‌‏‎ استثناي‌‏‎
هنگام‌‏‎ به‌‏‎ مصلحان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ ميجي‌‏‎ اصلاحات‌‏‎ در‏‎ جديد‏‎ چيز‏‎
نهاد‏‎ پيرامون‌‏‎ و‏‎ برانداختند‏‎ را‏‎ كهن‌‏‎ نظام‌‏‎ نزديك‌ ، ‏‎ خطر‏‎ احساس‌‏‎
چيزهاي‌‏‎ از‏‎ و‏‎ آمدند‏‎ گرد‏‎ بود‏‎ ديده‌‏‎ ضربه‌‏‎ پيشتر‏‎ كه‌‏‎ امپراتوري‌‏‎
.كردند‏‎ استفاده‌‏‎ خود‏‎ ذات‌‏‎ بنيادي‌‏‎ نوگرايي‌‏‎ براي‌‏‎ كهن‌‏‎ و‏‎ قديم‌‏‎
سود‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ چه‌‏‎ آن‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ ميراث‌‏‎ از‏‎ آنان‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎
و‏‎ شينتوئيسم‌‏‎ احياي‌‏‎ همانند‏‎ ;كردند‏‎ انتخاب‏‎ بود‏‎ اصلاحات‌‏‎
ايدئولوژي‌‏‎ ظاهري‌‏‎ ترويج‌‏‎ و‏‎ امپراتور‏‎ پرستش‌‏‎ با‏‎ آن‌‏‎ پيوند‏‎
فعاليت‌‏‎ تبديل‌‏‎ و‏‎ طبقه‌‏‎ اين‌‏‎ ويراني‌‏‎ حال‌‏‎ همان‌‏‎ در‏‎ و‏‎ سامورايي‌‏‎
را‏‎ كار‏‎ همين‌‏‎ آنان‌‏‎.‎صنعتي‌‏‎ و‏‎ اقتصادي‌‏‎ فعاليت‌‏‎ به‌‏‎ زمينداران‌‏‎
.دادند‏‎ انجام‌‏‎ نيز‏‎ بازرگانان‌‏‎ طبقه‌‏‎ با‏‎
از‏‎ شكل‌گراست‌ ، ‏‎ "كاملا‏‎ ذهنيت‌‏‎ يك‌‏‎ ژاپني‌‏‎ ذهنيت‌‏‎ كه‌‏‎ آنجا‏‎ از‏‎
دست‌كم‌‏‎ و‏‎ "ظاهرا‏‎ بلكه‌‏‎ نگرفتند‏‎ را‏‎ فن‌آوري‌‏‎ فقط‏‎ غربيان‌‏‎
خجالت‌‏‎ بدون‌‏‎ را‏‎ معماري‌‏‎ و‏‎ ادبيات‌‏‎ موسيقي‌ ، ‏‎ افتخاري‌ ، ‏‎ لقبهاي‌‏‎
اقتباس‌‏‎ بهراسند ، ‏‎ خود‏‎ ذات‌‏‎ و‏‎ درون‌‏‎ نابودي‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ آن‌‏‎ بدون‌‏‎ و‏‎
.كردند‏‎
هستند‏‎ بزرگي‌‏‎ مقلدان‌‏‎ -‎بودند‏‎ گذشته‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ همان‌گونه‌‏‎ -آنان‌‏‎
شدند‏‎ موفق‌‏‎ فرآيند‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ نوين‌‏‎ و‏‎ مدرن‌‏‎ نام‌‏‎ با‏‎ سرانجام‌‏‎ كه‌‏‎
كه‌‏‎ صحيح‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ ميراث‌‏‎ به‌‏‎ بازگشت‌‏‎ نام‌‏‎ با‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ البته‌‏‎ كه‌‏‎
.شد‏‎ انجام‌‏‎ است‌‏‎ برگزيده‌‏‎ ميراثي‌‏‎
كه‌‏‎ زماني‌‏‎ تا‏‎ اما‏‎ بازگردند‏‎ اصول‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ كوشيدند‏‎ نيز‏‎ چينيان‌‏‎
نه‌‏‎ و‏‎ -سياست‌‏‎ و‏‎ انديشه‌‏‎ حوزه‌‏‎ فقط‏‎ اسلام‌‏‎ جهان‌‏‎ در‏‎ اصلاحات‌‏‎
ايجاد‏‎ برمي‌گيرد ، ‏‎ در‏‎ را‏‎ -جامعه‌‏‎ فعاليت‌‏‎ حوزه‌هاي‌‏‎ ديگر‏‎
قلب‏‎ كه‌‏‎ مي‌كرد‏‎ احساس‌‏‎ چين‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ ناممكن‌‏‎ بنيادي‌‏‎ نوگرايي‌‏‎
آسيب‏‎ تمدن‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ فراوان‌‏‎ شدت‌‏‎ با‏‎ اروپا‏‎.‎ است‌‏‎ جهان‌‏‎
آن‌‏‎ طمع‌‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ جهان‌‏‎ به‌‏‎ اروپا‏‎ نزديكي‌‏‎ آن‌‏‎ علت‌‏‎ كه‌‏‎ رساند ، ‏‎
.بود‏‎ چين‌‏‎ در‏‎
ملتي‌‏‎ كه‌‏‎ رسيدند‏‎ باور‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ جديد‏‎ چين‌‏‎ انديشمندان‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎
كرد‏‎ پيدا‏‎ تطور‏‎ كنفوسيوس‌‏‎ از‏‎ آنان‌‏‎ تصور‏‎ و‏‎ ديگرند‏‎ ملل‌‏‎ سواي‌‏‎
كهن‌‏‎ متون‌‏‎ صحت‌‏‎ در‏‎ مصلحان‌‏‎ و‏‎ بخشيدند‏‎ او‏‎ به‌‏‎ پيامبري‌‏‎ ويژگي‌‏‎ و‏‎
.دادند‏‎ خرج‌‏‎ به‌‏‎ ترديد‏‎ و‏‎ شك‌‏‎
هواداران‌‏‎ به‌‏‎ جامعه‌‏‎ و‏‎ داد‏‎ رخ‌‏‎ چين‌‏‎ در‏‎ ضدغربي‌‏‎ انقلابهاي‌‏‎
نهادهاي‌‏‎ اصلاح‌‏‎ انديشه‌‏‎ و‏‎ شدند‏‎ تبديل‌‏‎ سنت‌‏‎ طرفداران‌‏‎ و‏‎ غرب‏‎
ژاپن‌‏‎ برخلاف‌‏‎ چين‌‏‎ در‏‎ امپراتوري‌‏‎ اما‏‎.‎كرد‏‎ پيدا‏‎ رواج‌‏‎ سياسي‌‏‎
نوع‌‏‎ هر‏‎ برابر‏‎ در‏‎.‎يافت‌‏‎ دوباره‌‏‎ وجودي‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ استوار‏‎
شكست‌‏‎ به‌‏‎ كامل‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ مقاومت‌‏‎ اصلاحاتي‌‏‎
و‏‎ انقلاب‏‎ جريان‌‏‎ مگر‏‎ نماند‏‎ گشوده‌‏‎ دري‌‏‎ هيچ‌‏‎ و‏‎ انجاميد‏‎
نهاد‏‎ مقاومت‌‏‎ سبب‏‎ به‌‏‎ چين‌‏‎ در‏‎ بدين‌سان‌‏‎.‎انقلابيگري‌‏‎
استواري‌‏‎ علت‌‏‎ به‌‏‎ اسلام‌‏‎ جهان‌‏‎ در‏‎ و‏‎ بوروكراتيك‌‏‎ امپراتوري‌‏‎
سياسي‌‏‎ نهادهاي‌‏‎ جمود‏‎ و‏‎ پيشين‌‏‎ سده‌‏‎ دو‏‎ پس‌ماندگي‌‏‎ و‏‎ قشريان‌‏‎
كوشش‌هاي‌‏‎ (‎اميران‌‏‎ و‏‎ شاهان‌‏‎ خرده‌‏‎ شاه‌ ، ‏‎ سلطان‌ ، ‏‎)‎
.ماند‏‎ ناكام‌‏‎ اصلاح‌طلبانه‌‏‎
بسيار‏‎ مساله‌‏‎ ژاپن‌ ، ‏‎ در‏‎ حتي‌‏‎ مدرنيسم‌ ، ‏‎ به‌‏‎ ورود‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎
با‏‎ و‏‎ كشيد‏‎ طول‌‏‎ قرن‌‏‎ چند‏‎ اروپا‏‎ در‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ دشواري‌‏‎
رويكرد‏‎ -‎"مثلا‏‎ -‎ژاپن‌‏‎ در‏‎.بود‏‎ همراه‌‏‎ شديدي‌‏‎ تكان‌هاي‌‏‎
از‏‎ كشور‏‎ اين‌‏‎.بود‏‎ جنگي‌‏‎ صنايع‌‏‎ و‏‎ صنعت‌‏‎ به‌‏‎ "اساسا‏‎ كوشش‌ها‏‎
اما‏‎ بود‏‎ مانده‌‏‎ عقب‏‎ اجتماعي‌‏‎ روابط‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ علمي‌‏‎ نظر‏‎
پس‌‏‎ و‏‎ گرفت‌‏‎ غرب‏‎ از‏‎ را‏‎ اساسي‌‏‎ قوانين‌‏‎ و‏‎ سالاري‌‏‎ مردم‌‏‎ نمودهاي‌‏‎
.داد‏‎ رخ‌‏‎ بازگشت‌‏‎ مرحله‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎
استعمار‏‎ از‏‎ نيم‌‏‎ و‏‎ قرن‌‏‎ يك‌‏‎ گذشت‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ كه‌‏‎ شاهديم‌‏‎ ما‏‎ اكنون‌‏‎
كشورهاي‌‏‎ از‏‎ نيروهايش‌‏‎ خروج‌‏‎ از‏‎ قرن‌‏‎ نيم‌‏‎ گذشت‌‏‎ و‏‎ اروپايي‌‏‎
جهان‌‏‎ مدرنيسم‌ ، ‏‎ مساله‌‏‎ طرح‌‏‎ از‏‎ قرن‌‏‎ چهارم‌‏‎ سه‌‏‎ گذشت‌‏‎ و‏‎ اسلامي‌‏‎
جهان‌‏‎ نظامي‌‏‎ و‏‎ تكنيكي‌‏‎ علمي‌ ، ‏‎ اقتصادي‌ ، ‏‎ سطح‌‏‎ از‏‎ همچنان‌‏‎ اسلام‌‏‎
از‏‎ بسياري‌‏‎ گرفتن‌‏‎ كار‏‎ به‌‏‎ رغم‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ پايين‌تر‏‎ غرب‏‎
اين‌‏‎.‎است‌‏‎ بزرگ‌‏‎ هنوز‏‎ شكاف‌‏‎ ما ، ‏‎ توسط‏‎ مدرنيسم‌‏‎ ابزارهاي‌‏‎
بهداشت‌ ، ‏‎ پيشرفت‌‏‎ آموزش‌ ، ‏‎ گسترش‌‏‎:‎از‏‎ عبارتند‏‎ ابزارها‏‎
در‏‎ نهادن‌‏‎ گام‌‏‎ و‏‎ كشاورزي‌‏‎ جديد‏‎ وسايل‌‏‎ نوين‌ ، ‏‎ رسانه‌هاي‌‏‎
در‏‎ مدرنيسم‌‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ منكر‏‎ نمي‌توان‌‏‎.‎شدن‌‏‎ صنعتي‌‏‎ فرآيند‏‎
جا‏‎ مدني‌‏‎ گستره‌هاي‌‏‎ همه‌‏‎ در‏‎ خود‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎
و‏‎ است‌‏‎ طولاني‌‏‎ و‏‎ دشوار‏‎ و‏‎ سخت‌‏‎ روند ، ‏‎ اين‌‏‎ اما‏‎.‎است‌‏‎ بازكرده‌‏‎
تاريخ‌‏‎ كه‌‏‎ بدانيم‌‏‎ بايد‏‎ و‏‎ مي‌كشد‏‎ درازا‏‎ به‌‏‎ نسل‌‏‎ چهار‏‎ يا‏‎ سه‌‏‎
.مي‌رود‏‎ پيش‌‏‎ سرعت‌‏‎ به‌‏‎
ماندگي‌‏‎ عقب‏‎ خود‏‎ بيستم‌‏‎ قرن‌‏‎ واپسيني‌‏‎ مرحله‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ و‏‎ امروزه‌‏‎
حمايت‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ بلاياي‌‏‎ واپسين‌‏‎ از‏‎ را‏‎ ما‏‎ جنبه‌ها‏‎ برخي‌‏‎ در‏‎
در‏‎ نوين‌‏‎ دنياي‌‏‎ ابداع‌‏‎ كه‌‏‎ بگوييم‌‏‎ بايد‏‎ همچنين‌‏‎.‎مي‌كند‏‎
رفتارهاي‌‏‎ بقاياي‌‏‎ و‏‎ بزرگ‌‏‎ گسيختگي‌هاي‌‏‎ و‏‎ درد‏‎ بدون‌‏‎ اروپا ، ‏‎
نمونه‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎.‎است‌‏‎ نبوده‌‏‎ جنگ‌ ، ‏‎ نظير‏‎ كهن‌‏‎ دوران‌هاي‌‏‎
ابزارهاي‌‏‎ از‏‎ نوين‌ ، ‏‎ آرمان‌هاي‌‏‎ و‏‎ عقلانيت‌‏‎ بدون‌‏‎ انسان‌هايي‌‏‎
اروپا‏‎ در‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ كردند‏‎ استفاده‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ مادي‌‏‎
خود‏‎ تاريخ‌‏‎ در‏‎ بشريت‌‏‎ كه‌‏‎ جنگي‌‏‎ بي‌رحمانه‌ترين‌‏‎ و‏‎ بزرگترين‌‏‎
.داد‏‎ رخ‌‏‎ بود‏‎ ديده‌‏‎
جريان‌‏‎ ما‏‎ چشم‌‏‎ جلوي‌‏‎ در‏‎ اكنون‌‏‎ كه‌‏‎ احمقانه‌اي‌‏‎ و‏‎ كور‏‎ نبردهاي‌‏‎
نشانگر‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎ آيا‏‎.‎مي‌كند‏‎ مطرح‌‏‎ را‏‎ سترگي‌‏‎ مشكلات‌‏‎ دارد ، ‏‎
كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎ يا‏‎ است‌‏‎ هويت‌‏‎ بحران‌‏‎ و‏‎ مدرنيسم‌‏‎ نقص‌‏‎
برنكنده‌‏‎ ريشه‌‏‎ از‏‎ را‏‎ جوامع‌‏‎ و‏‎ انسان‌‏‎ تباهي‌‏‎ نيروهاي‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎
برانگيزاننده‌‏‎ برابري‌‏‎ و‏‎ آزادي‌‏‎ ارزش‌هاي‌‏‎ چون‌‏‎ "احتمالا‏‎.‎است‌‏‎
و‏‎ خشونت‌‏‎ با‏‎ است‌‏‎ رشك‌آميزي‌‏‎ و‏‎ آرمانگرايي‌‏‎ مخالفت‌ ، ‏‎ غليان‌ ، ‏‎
.مي‌دهد‏‎ رخ‌‏‎ آن‌‏‎ عكس‌‏‎ يا‏‎ مي‌شود‏‎ روبه‌رو‏‎ كشتار‏‎ و‏‎ شكنجه‌‏‎
داشت‌‏‎ وجود‏‎ سكون‌‏‎ و‏‎ ثبات‌‏‎ از‏‎ نوعي‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ بشريت‌‏‎ در‏‎
رضايت‌بخش‌‏‎ جمود‏‎ البته‌‏‎ كه‌‏‎ ناميد‏‎ جمود‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ كه‌‏‎
.بود‏‎
با‏‎ بشريت‌‏‎ خود ، ‏‎ ابعاد‏‎ و‏‎ مراحل‌‏‎ همه‌‏‎ در‏‎ مدرنيسم‌‏‎ بدين‌سان‌‏‎
در‏‎ بشريت‌‏‎ اين‌‏‎ بلكه‌‏‎ است‌‏‎ نكرده‌‏‎ ايجاد‏‎ آرامش‌‏‎ با‏‎ و‏‎ ثبات‌‏‎
فقر‏‎ و‏‎ نااميدي‌‏‎ و‏‎ انزوا‏‎ در‏‎ غرب‏‎ خود‏‎ در‏‎ و‏‎ است‌‏‎ هميشگي‌‏‎ غليان‌‏‎
.مي‌برد‏‎ سر‏‎ به‌‏‎
از‏‎ انسان‌ها‏‎ اغلب‏‎ اكنون‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ گذشته‌‏‎ با‏‎ تفاوت‌‏‎ اما‏‎
طول‌‏‎ از‏‎ و‏‎ رفته‌‏‎ فراتر‏‎ بيماري‌‏‎ و‏‎ شديد‏‎ فقر‏‎ و‏‎ گرسنگي‌‏‎ مرحله‌‏‎
روي‌‏‎ به‌‏‎ "تقريبا‏‎ درها ، ‏‎ و‏‎ شده‌اند‏‎ برخوردار‏‎ آموزش‌‏‎ و‏‎ عمر‏‎
.نداشت‌‏‎ سابقه‌‏‎ پيشتر‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ چيزي‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ باز‏‎ همه‌كس‌‏‎
رفتارها‏‎ ارزش‌ها ، ‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ تاكنون‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ كه‌‏‎ بگويم‌‏‎ بايد‏‎
اين‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آشكار‏‎ من‌‏‎ براي‌‏‎ است‌‏‎ نداده‌‏‎ نشان‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ سياست‌‏‎ و‏‎
به‌‏‎ را‏‎ جهان‌‏‎ اين‌‏‎ اگر‏‎ مي‌كند‏‎ صدق‌‏‎ اسلام‌‏‎ جهان‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ امر‏‎
در‏‎ دموكراسي‌‏‎.‎نيست‌‏‎ چنين‌‏‎ كه‌‏‎ كنيم‌‏‎ تصور‏‎ واحد‏‎ جهان‌‏‎ نوعي‌‏‎
و‏‎ نداشته‌‏‎ -‎مرحله‌اي‌‏‎ شكل‌‏‎ به‌‏‎ ولو‏‎ -چنداني‌‏‎ پيشرفت‌‏‎ اينجا‏‎
نداشته‌‏‎ چنداني‌‏‎ پيشرفت‌‏‎ نيز‏‎ آگاه‌‏‎ خود‏‎ انساني‌‏‎ نوين‌‏‎ ارزش‌هاي‌‏‎
"كاملا‏‎ مجهول‌ ، ‏‎ آينده‌‏‎ مرزهاي‌‏‎ تا‏‎ فن‌آوري‌‏‎ و‏‎ علم‌‏‎ اما‏‎است‌‏‎
.مي‌آيد‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎ ناممكن‌‏‎
يا‏‎ چيني‌‏‎ يا‏‎ اسلامي‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ يا‏‎ غربي‌‏‎ مدرنيسم‌‏‎ هيچ‌گونه‌‏‎
يك‌‏‎ خود‏‎ ابعاد‏‎ همه‌‏‎ در‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ ندارد‏‎ وجود‏‎ آفريقايي‌‏‎ و‏‎ هندي‌‏‎
ارزش‌هاي‌‏‎ رد‏‎ براي‌‏‎ ويژگي‌ها‏‎ از‏‎ گفتن‌‏‎ سخن‌‏‎.است‌‏‎ واحد‏‎ مقوله‌‏‎
.است‌‏‎ بزرگي‌‏‎ گمراهي‌‏‎ و‏‎ سترگ‌‏‎ نفاقي‌‏‎ مدرنيسم‌ ، ‏‎
و‏‎ ديني‌‏‎ زباني‌ ، ‏‎ نژادي‌ ، ‏‎ هويت‌هاي‌‏‎ مدرنيسم‌ ، ‏‎ در‏‎ چيز‏‎ هيچ‌‏‎
عنوان‌‏‎ به‌‏‎.است‌‏‎ درست‌‏‎ آن‌‏‎ عكس‌‏‎ و‏‎ نمي‌كند‏‎ تهديد‏‎ را‏‎ فرهنگي‌‏‎
به‌‏‎ روز‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ اعتراض‌‏‎ در‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ مدرنيسم‌‏‎ سبب‏‎ به‌‏‎ اسلام‌‏‎ نمونه‌‏‎
را‏‎ خود‏‎ خاص‌‏‎ شكل‌‏‎ فرهنگي‌‏‎ هر‏‎ "طبعا‏‎.‎مي‌شود‏‎ گسترده‌تر‏‎ روز‏‎
.نيست‌‏‎ آن‌‏‎ گرفتن‌‏‎ ناديده‌‏‎ خواهان‌‏‎ هيچ‌كس‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎
استعمار‏‎ دوران‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اروپاييان‌‏‎ قديمي‌‏‎ مقوله‌‏‎ يك‌‏‎ اين‌‏‎
كشف‌‏‎ با‏‎ جوامع‌‏‎ و‏‎ ندارد‏‎ توجيهي‌‏‎ و‏‎ معنا‏‎ هيچ‌‏‎ و‏‎ مانده‌‏‎ جاي‌‏‎ به‌‏‎
كه‌‏‎ -‎نو‏‎ جهان‌‏‎ با‏‎ هماهنگي‌‏‎ ميان‌‏‎ چگونه‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌فهمند‏‎ شهود‏‎ و‏‎
تعادل‌‏‎ خود‏‎ با‏‎ هماهنگي‌‏‎ و‏‎ -‎هستند‏‎ اختراعاتش‌‏‎ و‏‎ آن‌‏‎ شيفته‌‏‎
.نمايند‏‎ ايجاد‏‎
در‏‎ شدن‌ ، ‏‎ و‏‎ زمان‌‏‎ قانون‌‏‎ چهارچوب‏‎ در‏‎ همگان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ بديهي‌‏‎
در‏‎ مگر‏‎ ندارد‏‎ وجود‏‎ جاودانگي‌اي‌‏‎ هيچ‌‏‎ و‏‎ پيوسته‌اند‏‎ تكامل‌‏‎
.آخرت‌‏‎ جهان‌‏‎ يا‏‎ عدم‌‏‎
الزمان‌‏‎ :‎منبع‌‏‎


Copyright 1996-1999 HAMSHAHRI, All rights reserved.
HTML Production by Hamshahri Computer Center.