ششم ، شماره 1485 سال بهمن 1376 ، 17فوريه 1998 ، شنبه 28 سه
|
|
آبي و زمين سبزي براي هنجاري ايزو 14000
آسمان
.است همشهري روزنامه به متعلق و محفوظ حقوق تمام
(بخش آخرين) كيوتو تا ريو از
:اشاره
حفاظت به رويكرد زمينه‌هاي ريوتاكيوتو گزارشي‌از نخست بخش‌هاي در
.شد تشريح اين‌باره ، در اساسي يافته‌هاي برخي و جهان در محيطزيست
ايزو استاندارد ويژگي‌هاي به‌طورعمده آن در كه گزارش ، اين بخش آخرين
به آبي رنگ و زمين به سرسبزي براي‌بازگشت هنجاري عنوان به 14000 ،
.مي‌گذرد محترم خوانندگان نظر از پي در شده‌است ، پرداخته آسمان ،
سوي از سال 1996 در كه ايزو 14000 زيست‌محيطي مديريت استاندارد
شديد استقبال مورد شد ، عرضه (iso) بين‌المللي استاندارد سازمان
گواهي نخستين نيز ما كشور در.است گرفته قرار پيشرفته كشورهاي
از بسياري در و.شد جاري‌صادر سال در استاندارد اين با انطباق
.است يافته افزايش گواهي به‌اين دستيابي براي تلاش سازمان‌ها
يافته عنصرتشكيل از 20 كه ايزو 9000 برخلاف ايزو 14000 استاندارد
:از عبارتند كه اساسي‌دارد عنصر تنها 5 و بوده ساده‌تر بسيار است ،
اقدام و بررسي عمليات ، و كارگيري به طرح‌ريزي ، زيست‌محيطي ، خطمشي
چند به پنجگانه عناصر اين از هريك البتهمديريت بازنگري و اصلاحي
آنها مورد در بحث به خلاصه طور به كه دارد اشاره مشخص موضوع
:مي‌پردازيم
با ارتباط در را سازمان كلي جهت‌گيري عنصر ، اين -زيست‌محيطي خطمشي 1ـ
در سازمان كل براي راهنما عنوان به و ساخته مشخص زيست‌محيطي مسايل
.مي‌كند عمل فعاليتهايش همه
جنبه‌هاي (1):است اساسي موضوع چهار شامل خود عنصر اين -طرح‌ريزي 2ـ
زيست‌محيطي آثار و جنبه‌ها شناسايي و بررسي معني به زيست‌محيطي
معني به:قانوني الزامات (2) ;سازمان خدمات يا محصولات فعاليت‌ها ،
به بيشتر كه سازمان فعاليت زمينه بر حاكم مقررات و قوانين شناسايي
كه:نزديك و دور اهداف (3) ;دارد نظر مربوطه كشور مقررات و قوانين
محدوده در زيست‌محيطي مدت كوتاه و بلند اهداف تعيين به سازمان الزام
:زيست‌محيطي مديريت برنامه‌هاي (4) و ;مي‌دهد نشان را شده تعيين خطمشي
.مي‌سازد مشخص را نزديك و دور اهداف به رسيدن نحوه كه
:دارد اشاره اساسي موضوع به 7 هم عنصر اين -عمليات و به‌كارگيري 3ـ
و مسئوليت‌ها نقش‌ها ، ساختن مشخص معني به مسئوليت و ساختار (1)
معني به صلاحيت و آگاهي ، آموزش ، (2) ;سازمان كاركنان همه اختيارات
صلاحيت داشتن و لازم آگاهيهاي ايجاد آموزشي ، نيازهاي تامين و تعيين
و رساني اطلاع (3) ;زيست‌محيطي زمينه در موثر مشاغل كاركنان براي
زمينه در سازماني برون و سازماني درون ارتباطات لزوم كه ارتباطات
مستند لزوم به كه مستندسازي (4) ;مي‌سازد مطرح را زيست‌محيطي مسايل
در يا كاغذ روي) مهم اجرايي روشهاي و زيست‌محيطي مديريت سيستم بودن
اجرايي روش لزوم كه مستندات كنترل (5) ;دارد اشاره (الكترونيك شكل
آنها ، ادواري بازنگري لازم ، مستندات به دسترسي از اطمينان حصول براي
تعيين را مدارك نوع اين نمودن مشخص و منسوخ مدارك به دسترسي عدم
فعاليت‌هاي و عمليات شناسايي لزوم معني به عملياتي كنترل (6) ;مي‌كند
(7) و ;آنها براي اجرايي روش تدوين و توجه قابل زيست‌محيطي اثر داراي
داشتن به سازمان الزام كه اضطراري وضعيت‌هاي برابر در واكنش و آمادگي
امكان ، صورت در و اضطراري وضعيت‌هاي با مقابله براي اجرايي روشهاي
.مي‌دهد نشان را آن تمرين
مهم‌اشاره موضوع چهار به هم عنصر اين -اصلاحي اقدام و بررسي 4ـ
بر نظارت‌مداوم لزوم معني به اندازه‌گيري و نظارت (1):دارد
تجهيزات كنترل و ملاحظه قابل زيست‌محيطي احتمالي اثر داراي فعاليت‌هاي
وظايف تعيين لزوم كه پيشگيرانه و اصلاحي اقدام و انطباق عدم (2) ;لازم
بيان را استاندارد اين با انطباق عدم با مقابله براي اختيارات و
سوابق تكليف تعيين و نگهداري شناسايي لزوم سوابق (3) ;مي‌كند
را بازنگري‌ها و مميزي‌ها نتايج و آموزشي سوابق جمله از زيست‌محيطي ،
داشتن لزوم به كه زيست‌محيطي مديريت سيستم مميزي (4) و ;مي‌سازد مشخص
حصول جهت زيست‌محيطي مديريت سيستم مميزي براي اجرايي روشهاي برنامه‌ها
گزارش و نظر مورد استاندارد با آن انطباق و به‌كارگيري از اطمينان
.مي‌كند اشاره مديريت به نتايج
سيستم به‌بازنگري سازمان ارشد مديريت الزام -مديريت بازنگري 5ـ
اثربخشي و انطباق ازاجرا ، اطمينان حصول جهت زيست‌محيطي مديريت
انجام شده تعيين زماني فواصل در بازنگري اين.مي‌دهد نشان را سيستم
نيز سيستم عناصر ساير يا اهداف خطمشي ، در لازم تغييرات و نتايج و شده
.مي‌شود نگهداري و ثبت
خلاصه صورت‌خيلي به اگرچه ايزو 14000 ، استاندارد از شده ارائه تصوير
و برداشته در را استاندارد اين اساسي نكات همه اما است ، شده تهيه
انستيتو.مي‌كند كفايت آن ساختار و ماهيت از كلي درك يك ايجاد براي
ايزو اجراي و روزه‌طرح‌ريزي دو دوره دو امسال آذرماه در كانادا QMI
تحقيقات و استاندارد موسسه در را ايزو 14000 داخلي ومميز 14000
نيز را ديگري دوره‌هاي دارد نظر در و نموده برگزار ايران صنعتي
شركت آنها در مي‌توانند بيشتر اطلاعات به علاقه‌مندان كه نمايد برگزار
.كنند
اجرايي مشكلات
از برخي و بوده مطرح هم قبل از شد ، ارائه كه پيشنهادهايي از بسياري
گونه اين موفقيت عدم اما.آمده‌اند در نيز اجرا مرحله به آنها
به تهران ، شهر ويژه به شهري ، هواي آلودگي كاهش در شده انجام اقدامات
كه مي‌شود مربوط طرح‌ها اين اجراي براي لازم زمينه‌هاي نبودن آماده
زمينه ايجاد براي.گيرد قرار توجه مورد آتي كارهاي براي بايستي
توجه موفقيت ، با توام و قاطع زيست‌محيطي طرحهاي كردن پياده جهت مناسب
:است ضروري نكته چند به
بايد ازمحيطزيست حفاظت متولي سازمان -لازم اختيارات تفويض 1ـ
و مجلس از را اساسي طرحهاي آوردن در اجرا به براي كافي اختيارات
و اختيارات از برخورداري بدون نظريه‌اي يا طرحي هر.كند كسب دولت
به نسبت بي‌اعتمادي طرحي ، هر شكست و است شكست به محكوم كافي پشتيباني
لازم اختيارات كسب اين ، بنابر.داشت خواهد پي در نيز را بعدي طرحهاي
حياتي اهميت از فراگير و جدي محيطي زيست طرح هرگونه ارائه از قبل
.است برخوردار
به اجرايي ، دسترسي اختيارات آوردن دست به از بعد -منابع تامين 2ـ
عنوان به بايستي نيز غيره و تجهيزاتي و اطلاعاتي انساني ، مالي ، منابع
.گيرد قرار توجه مورد طرحي هر موفقيت‌آميز اجراي پيش‌نياز
كنترل مديريت‌و براي انساني نيروي آموزش نياز ، مورد بودجه تامين
زمينه‌اي هر در روز وتجهيزات اطلاعات به شدن مجهز و نظر مورد طرحهاي
قرار عملي اقدامات اولويتهاي صدر در بايستي زيست‌محيطي مسايل از
طرحهاي موفقيت مي‌تواند نيز زمينه اين در تدارك و آمادگي عدم.گيرند
.كند تهديد را شده ارائه
مشاركت مهمي‌بدون طرح هيچ كه آنجا از -رساني اطلاع و ارتباطات 3ـ
و اطلاع‌رساني باشد ، موفق نمي‌تواند وسيع سطح در جامعه آحاد موثر
اين از پشتيباني و مشاركت جلبموافقت ، براي عمومي آگاهيهاي افزايش
اثر در شهري نقل و حمل در حاصل اختلالات تحمل.ضرورت‌دارد طرح‌ها گونه
درمورد كافي اطلاعات داراي كه افرادي براي زيست‌محيطي اجراي‌طرح‌هاي
.بود آسان‌ترخواهد بسيار هستند ، هوا آلودگي زيست‌محيطي آثار
براي عناصرقبلي ، مانند نيز مردم آحاد در زمينه‌اي آگاهيهاي ايجاد
.ضرورت‌دارد زيست‌محيطي طرحهاي موفقيت‌آميز اجراي
كه است آموخته ما به گذشته ساليان تجربه -تشويقي سياست‌هاي 4ـ
پيش بهتر كارها تشويق ، با و نبوده كارساز چندان تنبيهي سياست‌هاي
زيست‌محيطي اصول كننده رعايت سازمانهاي براي بايد اين ، بنابر.مي‌رود
ديگر كشورهاي در.شد قائل امتياز زيست‌محيطي استانداردهاي يادارندگان
قائل زيادي امتيازات زيست‌محيطي مديريت سيستم‌هاي دارندگان به نيز
داشته مستقيم مادي جنبه حتما نيست لازم امتيازها اين البته.مي‌شوند
محيطزيست دوستدار سازمان عنوان به سازمان يك اعلام مثال برايباشد
اعتبار ، مي‌تواند سازمان آن براي محيطزيست دوستدار سازمان بهترين يا
.برداشته‌باشد در بيشتر درآمد نهايت در و اشتهار
نشانه آرم‌يا از استفاده امتياز اعطاء مانند تشويقي ديگر روشهاي
يا محيطزيست مخصوص‌دوستداران پرچم‌هاي اهداء يا زيست‌محيطي خاص
.شوند واقع مفيد مي‌توانند نيز مخصوص برچسبهاي
استفاده شكل‌ترغيب رايج‌ترين اعتباري و سرمايه‌اي تسهيلات اعطاي اما
با.است كشورها درهمه زيست‌محيطي استانداردهاي و معيارها از
هرگونه بدون مي‌توان مالي‌كشور سازمانهاي و دواير با هماهنگي
استانداردهاي و اصول كنندگان رعايت براي امتيازهايي هزينه‌اي ،
روي از اعتباري و مالي تسهيلات اعطاي جاي به يعنيكرد كسب زيست‌محيطي
كار اين كه است كافي قرعه‌كشي ، طريق از مثلا نامربوطيا ضوابط
ازاين مهمي جزء نيز زيست‌محيطي معيار كه گيرد صورت براساس‌ضوابطي
.مي‌دهد تشكيل را ضوابط
