دائما او را با شنیدن یک آهنگ، دیدن عکس‌ها و یادآوری زمان‌های با هم بودن، به یاد می‌آورید و نگران هستید که با واقعیت ازدست‌دادن کسی که برای شما ارزش فراوانی داشته چگونه کنار بیایید. مرگ ترسناک است؛ خواه در مورد پدربزرگ شما باشد که با مرگ طبیعی فوت کرده و خواه در مورد یک دوست که ناگهان از دنیا رفته است.
این احساسات، طبیعی هستند ولی کمک‌های مورد نیاز، برای شما فراوانند. درمان‌های گوناگون و روش‌های غلبه بر این وضعیت می‌توانند شما را به حالت قبل بازگردانند.
اندوهگین‌بودن، مرحله‌ای سخت از زندگی است که انواع گوناگونی دارد. مرگ کسی که مدت مدیدی از بیماری رنج برده، قابل انتظار است. در چنین وضعیتی مراسم ترحیم، فرصت مناسبی برای اقوام و دوستان است تا به اندوه هم توجه کرده و از هم حمایت کنند و با این روش سنتی است که عاقبت غم و اندوه به پایان خواهد رسید. با این حال، مرگ نزدیکان حتی اگر غیرمنتظره هم نباشد باعث جراحات روحی است و کنارآمدن با آن نیازمند گذشت زمان است.
مواجهه ناگهانی با اندوه
مواجهه با اندوه ناشی از مرگ ناگهانی و غیرمنتظره می‌تواند بسیار آسیب‌زا باشد و باعث بروز مشکلات روانی شود. ممکن است دوست صمیمی شما در یک سانحه جان خود را از دست بدهد یا معلم شما براثر یک بیماری فوت کند. غلبه بر اندوه ناشی از این وقایع به زمان زیادی نیاز دارد زیرا شخصی که به طور ناگهانی در برابر غم فقدان عزیزی قرار می‌گیرد دچار به‌هم ریختگی شدید احساسات می‌شود.
نوع دیگر، اندوه ازدست‌دادن نزدیکان در زمانی است که در وضعیت قطع رابطه با آنها بوده‌اید. این‌گونه وضعیت‌ها می‌توانند باعث بروز احساس شدید بیهودگی و فقدان شود. مقابله و سروسامان دادن به این‌گونه احساسات اغلب باعث پریشانی و سردرگمی می‌شوند و فرد از اینکه نتوانسته متوفی را برای آخرین بار ببیند و با او خداحافظی کند دچار ناامیدی و اندوه شدید می‌شود.
۵مرحله بروز اندوه که اغلب مردم آنها را تجربه کرده‌اند به شرح زیر است:
۱ - انکار وانزوا: در این حالت منزوی می‌شوید ولی سعی می‌کنید منکر شوید که این اتفاق بر فعالیت‌های روزانه و روابط با دوستان‌تان تاثیر گذاشته است. مدت‌زمان این مرحله بسته به شرایط، متفاوت است.
۲ – خشم: در این حالت، نسبت به کسی که باعث ناراحتی شما شده، احساس عصبانیت پیدا می‌کنید (هرچند آن شخص از دنیا رفته باشد). بعضی اوقات نیز خود را مسئول بروز آن حادثه می‌دانید.
۳ – متوسل‌شدن: در این مرحله، احساس عدم‌توانایی در روبه‌روشدن با واقعیت، خود را نشان می‌دهد. ممکن است به خدا متوسل شوید و مثلا بپرسید اگر من آدم پاکی باشم این درد و اندوه را از من دور می‌کنی؛ اگر باعث خوشحالی دیگران شوم به من کمک می‌کنی؟!
۴ – افسردگی: در این مرحله حالت سستی و کرخی بروز می‌کند. البته عصبانیت و اندوه، خود باعث بروز افسردگی می‌شود. این مرحله از چند روز تا ۲ماه طول می‌کشد.
۵ – پذیرفتن: آخرین مرحله غمگین‌بودن است و از آن پس شما توانایی پذیرفتن واقعیت را دارید.
روش‌های غلبه بر غم
تقسیم غم ازدست‌دادن عزیزان با دیگران بسیار مفید است. می‌توانید برای یک دوست صمیمی نامه بنویسید. همچنین حضور بر سر مزار او حتی اگر برای اولین بار مشکل باشد بسیار لازم و مفید است. نکته‌ای که باید به خاطر بسپارید این است که نباید با درد و غم خویش تنها بمانید. راه‌های بسیاری برای کمک به شما در غلبه بر این اندوه وجود دارد.
۱- گفت‌وگو
یکی از بهترین روش‌ها، صحبت راجع به غم فقدان است. صحبت با کسانی همچون دوستان، مشاوران، معلمین و… می‌تواند جهت کسب احساس بهتر مفید باشد. اگر برای صحبت‌کردن آمادگی ندارید، می‌توانید در گروه‌های مشاوره‌ای شرکت کنید.
۲- احساس خود را بروز دهید
تشریح احساسات می‌تواند در کنارآمدن با موضوع به شما کمک کند. گریستن، نوشتن یا شرکت در فعالیت‌های آفرینشی مثل هنرهای دستی و موسیقی، از این جمله هستند. آیا احساس آرامش پس از گریه را تجربه کرده‌اید؟ گریه باعث تخفیف احساس اندوه می‌شود.
اگر سازی می‌نوازید، خلق یا نواختن یک تصنیف، آرام‌بخش است؛ درست مانند گوش‌دادن به آهنگ مورد علاقه. از اینکه با گوش‌دادن به یاد شخص ازدست‌رفته می‌افتید، نهراسید زیرا این ترس عادی است و به‌مرور از بین می‌رود.
مطالعات نشان می‌دهند که درمان با استفاده از هنر به رفع افسردگی و اندوه کمک می‌کند. این نوع معالجه (با استفاده از نقاشی، کوزه‌گری، نویسندگی و…) باعث تشریح بصری افکار و احساسات می‌شود. درمان هنری می‌تواند به صورت فردی انجام گیرد ولی موفقیت آن در صورت انجام گروهی تضمین شده است.
۳- کمک‌گرفتن
یکی از مشکل‌ترین کارها در صورت بروز مشکلات روحی، درخواست کمک است. اگرچه این کار مشکل است ولی می‌توانید از صحبت با مشاوران متخصص و روانشناس به نتایج خوبی برسید. مشاوران می‌توانند به وسیله صحبت‌کردن با شما یاری‌تان کنند.
۴- حرکت را شروع کنید
سخت‌ترین کار دنیا، کنارآمدن با مرگ عزیزان است. ممکن است طولانی‌شدن زمان درمان، شما را نگران کند ولی باید بدانید تمامی این عکس‌العمل‌ها عادی است.
پیشنهادهای موفق می‌توانند شما را یاری دهند تا با روش‌های سودمند و صحیح، خود را به وضعیت عادی گذشته بازگردانید. به خاطر داشته باشید که نباید تنها بمانید. فراموش نکنید که زمان مورد نیاز باید بگذرد تا وضعیت عادی بازگردد. سرانجام شادی بازمی‌گردد و شما می‌توانید باز از دوست‌داشتن دیگران لذت ببرید.
نویسنده: نرم افریم
