از یک سو، این بحران بر بورس کشور، اثر گذاشته و شاخص بورس ایران به مرز بحرانی 8 هزار رسیده است. باتوجه به نقش بورس در روند واگذاری‌های اصل 44، اگر بورس شاداب و فعال نباشد، نمی‌توان خصوصی‌سازی را عملی کرد.
بحران اقتصاد جهانی همچنین بر صنعت کشور، اثر می‌گذارد. ارتباط اقتصادی جهان در حال حاضر بسیار زیاد است و اقتصاد ایران نیز از اقتصاد جهان جدا نیست و آثار این بحران را با تاخیر در کشور مشاهده می‌کنیم.
با توجه به گستره مسئله بحرانهای مالی دنیا، تاثیر این بحران به‌تدریج وارد اقتصاد کشورمان می‌شود. به همین دلیل، صنعت ما در شرایط بحرانی قرار گرفته است به‌طوری که فعالیت در صنعت کشور اکنون سخت شده است. با توجه به اینکه صنایع ایران در وضعیت بحرانی به سر میبرد، دولت برای حمایت از صنعت باید چارهاندیشی کند؛ زیرا در شرایط فعلی هیچ ابزار حمایتی از صنعت وجود ندارد.
در حال حاضر شاهد حمایت دولت‌های مختلف از صنایع داخلی هستیم و کمک‌های دولتی در کشورهای صنعتی به نهادهای اقتصادی برای گذر از بحران اقتصاد جهانی، قابل توجه است. مثلا دولت آمریکا که حامی سیاست عدم دخالت دولت در بازار است، طی برنامه‌ای به کمک بخش خصوصی خود آمده است. این روند نشان می‌دهد که دولت ایران نیز باید به حمایت از بخش صنعت بیاید.
بحران اقتصادی جهان، تاثیر خود بر اقتصاد ایران را با کاهش صادرات هم خواهد گذاشت. بحران مالی جهان شرایط رقابت را برای صادرکنندگان بسیار سخت کرده و اقتصاد کشور را با کاهش صادرات مواجه می‌کند.
بحرانهای اخیر اقتصادی، موجب کاهش تقاضا از سوی کشورهای جهان شده است. بسیاری از کشورهای معتبر جهان برای مقابله با کاهش صادرات، توقف مقطعی تولید و بازاریابی را به‌منظور عبور از بحران در پیش گرفتهاند.
در شرایط فعلی که رقبا کالاهای خود را برای به دست آوردن بازار صادراتی با قیمت بسیار پایین عرضه میکنند، شرایط رقابت در بازارهای صادراتی برای صادرکنندگان بسیار سخت شده است.
اگر شرایط رقابت برای صادرکنندگان مهیا نشود، سال آینده نه تنها جهش صادراتی نخواهیم داشت بلکه با کاهش صادرات نیز روبه‌رو میشویم.
افزایش جوایز صادراتی به 10درصد تنها راهکار دولت برای برون رفت از این بحران است. اگر صادرکنندگان 10درصد از هزینه‌های صادراتی خود را به‌عنوان جوایز صادراتی از دولت دریافت نمایند، میتوانند بحران را سپری کنند.
اگر از صادرکنندگان با افزایش جوایز صادراتی حمایت نشود، در سال آینده به لحاظ ارزشی با کاهش صادرات مواجه خواهیم شد. کاهش درآمدهای نفتی، دیگر اثر بحران اقتصاد جهانی بر ایران است. افت شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی موجب کاهش سهمیه نفت اعضای اوپک به‌منظور کنترل نرخ این محصول شده است.
به همین دلیل، کاهش تولید و صادرات نفت که ناشی از افت شدید قیمت نفت در بازارهای جهانی است نیز به نوبه‌خود به اقتصاد کشور آسیب میرساند.
کمبود ارز و افزایش نرخ دلار از مهم‌ترین پیامدهای کاهش درآمدهای نفت است. افزایش نرخ دلار در ایران منجر به کاهش ارزش ریال خواهد شد و با کاهش ارزش ریال با گرانی کالا روبه‌رو میشویم.
با توجه به وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی و تامین هزینه‌های جاری کشور از درآمدهای نفتی، با افت قیمت این محصول در آینده نه چندان دور، شاهد افزایش قیمت کالا و محصولات خواهیم بود.
* نایب رئیس کمیسیون اصل 44 و سند چشم‌انداز اتاق ایران
