طرح خاموشی اصناف و بسیاری از فضاهای شهری در حالی این روزها به کرات از سوی دولت مطرح می‌شود که بنابر اعلام مکرر مدیران شهری تهران، نمی‌توان در پایتخت که عموما فعالیت‌هلای شهری تا ساعت‌های پایانی شب ادامه دارد، اجرا کرد.
البته مهدی چمران هفته گذشته تلویحا از آمادگی شهر برای خاموشی چراغ بزرگراه‌ها و پارک‌ها و برخی از فضاهای شهری در کنار واحدهای تجاری خبر داد اما براساس موقعیت شهر تهران نه تنها به گفته شهردار تهران نمی‌توان در ایام تابستان، برق پارک‌ها را خاموش کرد بلکه به خاطر موقعیت تجاری شهر، خاموشی واحدهای تجاری یا حتی معابر تهران هم امکان‌پذیر نیست.
روز گذشته وزیر نیرو در اظهاراتی این طرح را تنها در حد یک پیشنهاد خواند که مشخص نیست دولت به آن رای مثبت دهد. البته فتاح همچنان تاکید کرد که حداقل تعطیلی اصناف در این ساعت، از 15 سال پیش مطرح بوده و باید آن را پذیرفت:« این امر پیشنهاد به ستاد خشکسالی و دولت بوده و بهتر است بدانیم که در اتحادیه اروپا نیز برق اصناف در ساعت 19 خاموش می‌شود که علت اصلی این امر هم بحث صرفه‌جویی است. بحث پایان کار اصناف در ساعت‌های ابتدایی شب از 15 سال پیش مطرح بوده، اما بارها و بارها مسکوت مانده و این کار نیاز به عزم ملی دارد، زیرا در هر صورت تبعاتی به‌دنبال دارد.»
تهران شهر خاموشی نیست
در شرایطی که سهمیه‌بندی برق قرار است از اوایل تیر اجرا شود به گفته اعضای شورای شهر و مسئولان شهرداری تهران این نگرانی وجود دارد طرح خاموشی در برخی از مناطق شهر، زندگی شهری را متوقف کرده و بحران‌هایی را در تهران به وجود بیاورد.
چرا خاموشی‌ها تنها به بخش اصناف محدود نیست و در شرایطی که روزانه به‌صورت نامنظم و بدون زمانبندی در ساعاتی از شبانه روز برق مناطق مختلف تهران قطع می‌شود با این حال پیشنهاد خاموشی شبانه اتوبان‌ها و پارک‌ها و برخی از فضاهای عمومی‌از جمله مواردی است که بیش از خاموشی واحدهای مسکونی شهروندان را به دردسر می‌اندازد.
درصورتی‌که دولت تصمیم بگیرد در شهر تهران خاموشی را به فضاهای شهری از بزرگراه گرفته تا واحدهای صنفی برساند با مشکلات متعددی روبه‌رو است. در تهران عموما ساعت کاری شهروندان از مشاغل دولتی گرفته تا خصوصی و تجاری بیشتر از سایر شهرهاست و همین امر سبب می‌شود که نتوان تصور کرد شهر را می‌توان در ساعت 19 تا 20 شب به خاموشی برد.
از طرفی وسعت شهر و پهنه گستره آن سبب شده تا شهروندان بازه زمانی یک تا دو ساعت را در خیابان‌های شهر باید برای رسیدن از محل کار به خانه‌هایشان صرف کنند که اگر این ساعت را به زمان تعطیل شدن مشاغل در شهر اضافه کنیم، درمی‌یابیم که شهر تهران بسیار دیرتر از آنچه مسئولان وزارت نیرو تصور می‌کنند، خلوت می‌شود.
از طرفی تهران به خاطر همین ویژگی‌هایش حتی بعد از ساعت 21 هم در برخی از فضاها با ترافیک در برخی معابر روبه‌رو خواهد بود. ویژگی معابر تهران هم درحالی است که درصورت خاموشی این فضاها امکان اینکه شهروندان بدون خطر در این مسیرها تردد کنند، کم بوده و نمی‌توان شهروندان را مجبور کرد در چنین شرایطی در تهران رانندگی کنند.
از سوی دیگر شهروندان تهرانی در فصل تابستان عموما ساعات بیشتری را در سطح شهر به سر برده و به خاطر تفریح‌هایی که در شهر عموما در ساعات پایانی شب شروع می‌شود، خاموش کردن فضاهای شهری و واحدهای تجاری با این موضوع مغایرت داشته و به‌نظر می‌رسد نمی‌توان پایتخت را در ساعاتی با خاموشی روبه‌رو کرد که بخش قابل توجهی از شهروندان از پارک گرفته تا واحدهای تجاری و تفریحی در حال گشت و‌گذار هستند.از طرفی تهرانی‌ها این روزها خود را برای جشن‌های سامانه نشاط در شهر آماده می‌کنند؛ جشنی که برای شب‌های تابستان شهروندان تهرانی از سوی مدیران شهری تدارک دیده شده است.
یکی دیگر از ایرادات خاموشی شهر در هر منطقه‌ای موضوع جمع‌آوری زباله در سطح تهران است که در این مورد هم با توجه به گستردگی شهر از کوچه پس کوچه‌ها گرفته تا محله‌های وسیع به یقین جمع‌آوری زباله هم نمی‌تواند بدون مشکل باشد.
شهر خاموش، شهر ناامن
اگر در این مورد بحث زیبایی و نورپردازی شهر را کاملا کنار بگذاریم و هزینه‌های هنگفت سازمان زیباسازی شهر تهران را برای ایجاد این فضاها و نورپردازی آنها فراموش کنیم، به هیچ عنوان نمی‌توانیم چشمانمان را بر آسیب‌های اجتماعی ناشی از تصمیم ببندیم. در حالی که کارشناسان شهری مرتبا ایجاد فضاهای بدون دفاع وآسیب خیز را در فضاهای کم نور یاداور می‌شوند و با شناسایی این مکان‌ها از شهرداری می‌خواهند با پوشش نور مناسب این مکان‌ها از شکل‌گیری انواع بزه‌های اجتماعی مصون بدارد خاموشی فضاهای شهری می‌تواند به آمار آسیب‌های اجتماعی بیفزاید.
گوشه‌های تاریک پارک‌ها، کوچه‌های تاریک، پل‌های عابر پیاده بدون نور و ده‌ها فضای مشابه از این دست، بهترین و امن‌ترین مکان‌ها برای شکل‌گیری و تداوم آسیب‌های اجتماعی هستند. با این شرایط طرح خاموشی شبانه شهر می‌تواند تهدید جدی برای امنیت شهر باشد. البته شهردار تهران هم در این باره نارضایتی خود را اعلام کرد و با نادرست خواندن خاموش کردن چراغ پارک‌ها در فصلی که مردم بیشترین استفاده را از این فضاها می‌کنند، این کار را تهدید امنیت و ایمنی شهروندان خواند.
تهران قلب اقتصادی کشور
اصناف هم این فشار را خارج از توان دیدند و صراحتا اعلام کردند که این مسئله را نمی‌پذیرند. البته جالب است که وزارت نیرو هم با علم به اینکه ساعات اعلام شده برای تعطیلی واحدهای صنفی، اوج ساعات فروش آنهاست این پیشنهاد را مطرح کرده است. بعد از مطرح شدن این بحث بلافاصه واکنش‌های زیادی نشان داده شد و کارشناسی نبودن این طرح با اعتراض نمایندگان صنوف مواجه شد، به همین خاطر دولت تلویحا از موضع خود کوتاه آمد.چرا که تهران به اعتقاد اصناف قلب تجاری کشور محسوب می‌شود و بسیاری از اصناف در تهران حتی تا ساعات پایانی شب به خاطر تبادل‌های تجاری با سایر شهرها باز هستند و به همین دلیل خاموشی اصناف در تهران هم به راحتی سایر شهرها نیست.
البته در شرایطی فتاح عنوان کرده این شیوه در اروپا هم اجرا می‌شود که به گفته کارشناسان تنها مکان‌های خاصی در اروپا این ساعت از روز تعطیل می‌شوند و اماکن تفریحی خاص این کشورها باز است. بنابراین برای مردم مشکلی پیش نمی‌آید، اما در تهران از خرید به‌عنوان یک تفریح یاد می‌شود، به این ترتیب با تعطیل کردن این اصناف و خاموشی خیابان‌ها یکی از بخش‌های تفریحی را از شهروندان می‌گیریم.
