۱۷ فروردین امسال زنگ بهداشت مدارس در حالی به صدا در می‌آید که مدارس از وضعیت بهداشتی مطلوبی برخوردار نیستند. آیین نمادین زنگ سلامت امسال با حضور وزرای آموزش و پرورش و بهداشت که متولیان تامین بهداشت در مدارس هستند به صدا در می‌آید.
زنگ سلامت در حالی نواخته می‌شود که مدیرکل سلامت و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش در واپسین روزهای سال 86 در باره تشدید وضعیت نابسامان بهداشت مدارس هشدار داد.
حسن ضیاالدینی گفت: با توجه به کمبود شدید مربی بهداشت، پیش‌بینی می‌شود وضعیت بهداشت مدارس از فروردین 87 بدتر شود.
به گفته یک کارشناس بهداشت مدارس، حدود 14 میلیون و 800 هزار دانش‌آموز به‌دلیل کامـل نشـدن مهارت‌ها و شرایـط سنـی آسیـب پذیـر در معرض ابتلا به انواع بیماری‌ها هستند. بنابـراین مدارس یکی از عوامل مهم بهداشت جامعه است.
مدیرکل سلامت و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش معتقد است آموزش و پرورش برای تامین کامل سلامت و بهداشت مدارس حداقل به 17هزار مربی بهداشت نیاز دارد. البته این تعداد مربی باید حداکثر ظرف 3 تا 4 سال تامین شود.
هم اکنون بیش از 80 درصد مدارس کشور مربی بهداشت ندارند و حدود دو سوم مربیان بهداشت مدارس نیز در آستانه بازنشستگی قرار دارند.
براساس شاخص بهداشت جهانی به ازای هر 750 دانش‌آموز باید یک مربی بهداشت وجود داشته باشد. در ایران برای 8/14 میلیون دانش آموز تنها 3 هزار و 600 مربی بهداشت وجود دارد که براساس تعریف استاندارد جهانی باید به 6 برابر افزایش یابد.
براساس این گزارش، نبود مربی بهداشت در مدارس مناطق محروم و دورافتاده سال گذشته موجب شیوع مقطعی برخی بیماری‌ها نظیر شپش شد. از طرفی این کمبود مانع از اجرای کامل طرح‌هایی چون ریشه کنی شپش شده است.
در حالی که سرمایه‌گذاری جوامع در امر سلامت و آموزش دانش‌آموزان امری زیربنایی تلقی می‌شود، در کشور ما توجه چندانی به آن نمی‌شود. به‌طور مثال حداقل سرانه بهداشت هر دانش آموز در جهان یک هزار و 500 تا 2 هزار تومان است که این سرانه در ایران هم اکنون 550 تومان است.
البته سرانه بهداشت نیز همانند سرانه دانش آموزی سال تحصیلی 87-86 تاکنون به حساب واحدهای آموزشی واریز نشده است.
بهداشت مدرسه، بهداشت جامعه
یکی از مربیان بهداشت مدارس تهران معتقد است: با 550 تومان سرانه بهداشتی نمی‌توان کار خاصی کرد و وضعیت بهداشت برخی مدارس در پایتخت ما بحرانی است.
با توجه به جمعیت دانش آموزی و اینکه دوران تحصیل همزمان با دوران سریــع و حساس رشد و تکامل جسمی و روانی است، هر نوع انحراف از حالت طبیعی و سلامت در این دوران باید در اولین فرصت کشف و درمان شود.
مربیان بهداشت مدارس در این بحث نقش اصلی را بر عهده دارند تا با شناسایی سریع نقایص جسمی و روانی دانش آموزان را شناسایی و درمان کنند. سرمایه‌گذاری جوامع در امر سلامت و آموزش دانش آموزان امری زیر بنایی تلقی می‌شود.
به گفته یکی از کارشناسان اداره سلامت نوجوانان و مدارس وزارت بهداشت، پوشش سلامت در مدارس ابتدایی 96 درصد، مدارس راهنمایی 82 درصد و دبیرستان‌ها 60 درصد دانش آموزان است.
براساس آخرین آماری که محمد مهدی ریاضی، کارشناس اداره سلامت نوجوانان و مدارس وزارت بهداشت می‌دهد 4/53 درصد جمعیت کشور، یعنی 30 میلیون و 568 هزار و 654 نفر 6 تا 25 ساله‌اند که 14 میلیون و 800 هزار نفر آنها دانش آموز هستند.
براساس شاخص بهداشت جهانی به ازای هر 750 دانش‌آموز باید یک مربی بهداشت وجود داشته باشد. در ایران برای 14میلیون و 800 هزار دانش آموز تنها 3 هزار و 600 مربی بهداشت وجود دارد که براساس تعریف استاندارد جهانی باید به 6 برابر افزایش یابد.
از طرفی کمبود مربی بهداشت مانع از اجرای کامل طرح‌هایی چون آهن یاری شده است. توزیع قرص‌های آهن در بسیاری از مدارس دخترانه انجام نمی‌شود. همچنین دانش‌آموزان دختر درباره استفاده از این قرص‌ها توجیه نیستند و اطلاعات کافی ندارند.
جدا نبودن آبخوری‌ها از سرویس‌های بهداشتی، خرابی و ناکافی بودن دستشویی‌ها، مشکلات بهداشتی اغلب مدارس هستند. آبخوری‌ها و دستشویی‌های اغلب مدارس مشترک است و این موضوع سلامت دانش‌آموزان را تهدیدمی کند.
