محرم نمادی برجسته در طول تاریخ برای مبارزه با ظلم و ظلم‌ستیزی بوده و همین راز ماندگاری حسین(ع) و نام او و محرم در طول تاریخ بوده است که امام خمینی(ره) نیز با عنایت بر این وجه بیان فرمودند که این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه می‌دارد؛ چراکه دین اسلام، دین مبارزه با نفس و فساد و ظلم است.
اما آنچه در برنامه‌ها و عزاداری‌ها به‌خصوص در سال‌های اخیر شاهدیم، توجه به ظواهر فارغ از محتوا‌ست؛ ظاهری که امام حسین(ع) نیز فرمودند من برای زیبایی‌های دنیا قیام نکردم بلکه برای احیای امر به معروف و نهی از منکر قیام کردم و امروز این توجه به ظاهر، ما را از درک حقیقت دور نگه می‌دارد و ابزار امر و نهی به‌جای گفتمان و آگاه‌سازی و تشویق و ترغیب، استفاده از قوه قهریه و اجبار و محدودیت شده است.
مداحان و صدا‌و‌سیما به‌عنوان شاه‌کلید رسانه و ارتباطات و ترویج فرهنگ واقعی عاشورایی شناخته شده‌اند اما در سال‌های اخیر نوحه‌ها صرفا به ایجاد شور حسینی بسنده کرده و رسانه ملی نیز در سطح باقی‌مانده و کمتر تلاشی برای بازآفرینی فرهنگ عاشورایی و زدودن ناهنجاری‌های حادث در این ارزش دینی و تاریخی به‌کار بسته است.
حال آنکه عاشورا و اعتبار آن در خانواده‌ها می‌تواند فرصتی مغتنم برای آموزش و فرهنگسازی و زدودن ظواهر و کجروی‌ها و پاسخ به شبهات دینی و توجه به پیام‌های فرامذهبی و فراقومی در این مسیر باشد. با این حال، اهمال در آن را حتی در منبرها و مساجد و هیئت‌های عزاداری هم شاهدیم و متأسفانه از عاشورا فرزندان ما سنج و طبل و صف‌های نذری را یاد گرفته‌اند که این فاجعه‌ای بس بزرگ است. تعزیه‌خوانی ابزاری بسیار کارآمد و بهره‌گرفتن از این هنر سنتی ایرانی برای اشاعه فرهنگ و حقیقت عاشورا و محرم بود که این مهم نیز به‌دلیل عدم‌آموزش و انتقال سینه به سینه به نسل جوان بسیار رنگ باخته است.
یک نگاه اجمالی این فاصله گرفتن‌ها را فریاد می‌زند؛ فاصله‌ای که اثر آن را در سست‌شدن ارزش‌ها و باورها در میان جوانان می‌توان به وضوح دید، حال آنکه درک حقیقی هیهات منا الذله در میان جوانان به‌عنوان سرمایه اجتماعی می‌تواند آنها را از کرنش در برابر ظلم‌های زمانه و استکبار برهاند.
خطبه‌های زینب(س) زنگ هشداری برای بیداری زنان و تأکید بر افزایش مشارکت اجتماعی و سیاسی آنهاست چراکه جامعه توسط یکایک افراد آن ساخته می‌شود و اعتلا می‌یابد و زنان و دختران ما به‌عنوان نیمی از جمعیت باید با آشنایی اندیشه‌های بزرگان دینی و الگوپذیری از آنها گام در راه اصلاح و توسعه جامعه و خانواده خویش بگذارند.
در رایزنی‌هایی که در کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی پیش از ایام‌ماه محرم با مساجد به‌عنوان یک کانون اعتقادی و باوری و ارزشی انجام دادیم، بر انجام برنامه‌ریزی در جهت حرکت از شور حسینی صرف به طرف شعور حسینی تأکید شد. انتظار داریم با گسترش دسترسی به اطلاعات، جوانان و خانواده‌ها نیز به‌صورت خودجوش در این جهت حرکت کنند.
نظر شما