«بليد رانر 2049» دنباله‌اي است بر «بليد رانر» (ريدلي اسكات، 1982)؛ اثري كه در سال توليدش منتقدان را به 2دسته تقسيم كرد اما به‌تدريج بيشتر و بيشتر تحسين شد تا اينكه امروز يكي از بهترين فيلم‌هاي علمي‌خيالي تاريخ سينما به‌شمار مي‌رود. بليد رانر همچنان يكي از نمونه‌هاي برجسته سينماي نئونوآر است و الهام‌بخش شمار بسيار زيادي از فيلم‌هاي علمي‌خيالي، بازي‌هاي ويدئويي، انيمه‌ها و مجموعه‌هاي تلويزيوني شده است. از اين فيلم كه اقتباس آزادي است از رمان فيليپ كي. ديك با نام «آيا آدم‌ماشيني‌ها خواب گوسفندهاي الكتريكي را مي‌بينند؟» (1968)، 7نسخه متفاوت وجود دارد كه نتيجه تغييرهاي بحث‌انگيز مديران استوديوي توليدكننده است. در سال 2007، نسخه نهايي فيلم (كه از نظر ديجيتال هم ترميم‌شده) به بهانه بيست‌وپنجمين سالگرد نمايش فيلم عرضه شد.
- پرهزينه اما باشكوه
معمولا كمتر دنباله‌اي به موفقيت فيلم اصلي‌اش دست مي‌يابد كه «بليد رانر 2049» با هزينه توليد بالاي خود (كه حداقل آن 150ميليون دلار گزارش شده) در اين زمره قرار‌مي‌گيرد. البته اين موضوع زماني براي سينمادوستان محرز شد كه كارگرداني فيلم به دُني ويلنِو كانادايي سپرده شد؛ يكي از ستايش‌شده‌ترين فيلمسازان معاصر كه دست‌كم 5فيلم آخرش در سطح جهاني ديده و تحسين شده‌اند: آتش‌ها (2010)، زنداني‌ها (2013)، دشمن (2013)، سيكاريو (2015) و ورود (2016). البته حضور بازيگران و عوامل مطرح پشت دوربين - ازجمله راجر ديكينز فيلمبردار و هانس زيمر آهنگساز - هم شانس موفقيت چشمگير فيلم را بالا برد.
- تحسين گسترده منتقدان
امتيازهاي بالاي منتقدان به اين فيلم، آن را به يكي از بهترين آثار سال 2017سينماي جهان بدل كرده است. در «متاكريتيك» (پايگاه معتبر سينمايي) امتياز ميانگين 81 از 100(براساس 51نقد) و در «راتن توميتوز» امتياز 82 از 100(براساس 315نقد) براي فيلم حاصل شده كه گوياي تحسين جهاني است. توافق عمومي منتقدان در راتن توميتوز چنين خلاصه شده است؛ «بليد رانر 2049از نظر بصري مسحوركننده است و از لحاظ روايي رضايت‌بخش. اين فيلم، داستان قسمت اول را به‌خوبي گسترش مي‌دهد و عمق مي‌بخشد و توأمان به‌عنوان يك دستاورد شگفت‌انگيز سينمايي روي پاي خودش مي‌ايستد.» از ميان منتقدان سرشناس هم پيتر تراورس در «رولينگ استون» فيلم را از حالا يك اثر كلاسيك تثبيت‌شده خوانده و نوشته است:«براي شيفتگاني مثل من كه 5نسخه مختلف از اثر درخشان اسكات را در خون خود دارند، هر دقيقه از اين اثر تأمل‌برانگيز و مسحوركننده، حكم يك ضيافت بصري تمام‌عيار را دارد». اي. او. اسكات هم در «نيويورك تايمز» فيلم را با عبارت «يك پازل روايي به‌دقت مهندسي‌شده» ستوده است.
- عملكرد در گيشه
فروش اين فيلم در گيشه مطابق پيش‌بيني‌ها نبود. زمان طولاني فيلم (كه از تعداد نمايش‌هاي آن در هر روز كاست)، عدم‌جذابيت براي عموم تماشاگران در كنار بازاريابي مبهم و اتكاي پخش‌كنندگان بر حس نوستالژي و طرفداران قسمت اول، از دلايلي بودند كه براي ناكامي بليد رانر 2049 در گيشه برشمرده شدند. همين‌ها باعث شد تا فروش قابل‌قبول هفته اول با افتي نزديك به 53درصد در هفته دوم همراه شود. به هر حال فروش كل فيلم (تا زمان گردآوري اين مطلب) حدود 223ميليون دلار بود؛ البته بدون آمار فروش بازارهاي سينمايي مهمي مثل چين و ژاپن.
- نخستين‌هاي بليد رانر 2049
ديويد بويي نخستين انتخاب دني ويلنو براي ايفاي نقش نياندر والِس بود كه پيش از شروع فيلمبرداري درگذشت. اما در سوي ديگر، نقش بليد رانر جديد از همان ابتدا براي راين گاسلينگ نوشته شد كه تنها انتخاب ويلنو بود. فصل افتتاحيه فيلم كه مأمور كي با ساپر مورتن روبه‌رو مي‌شود، تقريبا بازسازي صحنه‌اي است كه براي فيلم اصلي نوشته و حتي استوري‌بردش آماده شد، اما هرگز فيلمبرداري نشد. يوهان يوهانسون آهنگساز، نخستين انتخاب ويلنو بود كه در‌ماه اوت 2017به دلايل نامعلومي از پروژه خارج شد و هانس زيمر و بنجامين والفيش جاي او را گرفتند.
- 3 فيلم كوتاه جبراني!
براي پركردن خلأ ميان قسمت‌هاي اول و دوم بليد رانر، 3 فيلم كوتاه ساخته شدند؛ «خاموشي 2022 بليد رانر:»، «2036: طلوع نِكسِس» و «2048: جايي براي گريز نيست». فيلم اول توسط انيمه‌ساز مطرح شينيچيرو واتانابه ساخته شد كه براي كارش در «اني‌ماتريكس» و «كابوي بي‌باپ» مشهور است. 2فيلم ديگر را هم لوك اسكات، پسر ريدلي اسكات، كارگرداني كرده است.
- دنباله‌هاي بعدي!
در سپتامبر 2015ريدلي اسكات علاقه‌اش به ساختن دنباله‌هاي بعدي را اعلام كرد و در همين‌ماه ميلادي گذشته (اكتبر 2017) ويلنو گفت كه اگر اين فيلم در گيشه موفق مي‌شد، احتمال توليد فيلم سوم هم وجود داشت. هامپتن فانچر هم به‌عنوان نويسنده هر دو قسمت از احياي يك ايده داستاني قديمي (پيرامون سفر شخصيت هريسن فورد به سرزميني ديگر) خبر داد و فورد هم گفت اگر فيلمنامه خوب باشد، دوباره در اين نقش بازي خواهد كرد.
كارگردان: دُني ويلنِو؛ فيلمنامه‌نويسان: هامپتن فانچر و مايكل گرين براساس داستاني از فانچر و شخصيت‌هاي رمان فيليپ كي. ديك؛ مدير فيلمبرداري: راجر ديكينز؛ تدوين: جو واكر؛ موسيقي: هانس زيمر و بنجامين والفيش؛ بازيگران: راين گاسلينگ (افسر كي)، هريسن فورد (ريك دِكارد)، آنا دي آرمس (جوي)، رابين رايت (ستوان جوشي)، جرد ليتو (نياندر والِس) و... محصول 2017آمريكا، انگليس، كانادا؛ ژانر: تريلر معمايي علمي‌خيالي، 164دقيقه. 30سال پس از وقايع فيلم اول، بليد رانر جديدي به نام افسر كي، به رازي قديمي پي مي‌برد كه مي‌تواند جامعه باقيمانده را به هرج‌ومرج بكشاند. كشف مأمور كي، او را روانه جست‌وجويي براي يافتن ريك دِكارد مي‌كند؛ بليد رانري كه 30سال پيش گم‌شده است.
نظر شما