بسيارند نويسندگان و شاعران نه‌چندان نام‌آشنايي كه با جايزه نوبل مورد توجه مخاطبان جهاني قرار مي‌گيرند و آثارشان به زبان‌هاي گوناگون ترجمه مي‌شود.
اما حكايت نوبليست‌هاي ادبيات در ايران كمي فرق مي‌كند. اي بسا نويسندگان و شاعراني كه پس از دريافت جايزه نوبل نيز آثارشان چندان به فارسي ترجمه نشد يا مورد استقبال قرار نگرفت، مثل مو يان و ترانسترومر. خلاف اين قضيه نيز صادق است، نوبل «دوريس لسينگ» سبب شد كه همه كارهاي او با سرعت بيشتري به فارسي ترجمه شود. يا مثلاً زماني كه سال گذشته «سوتلانا الكسوويچ» نوبل ادبيات را برد به سرعت چند ترجمه از اثر او روانه بازار شد. قطعا علاوه بر ذائقه عموم مخاطبان نوع ترجمه‌ها نيز بي‌تأثير نبوده است.
ما نويسندگان را از طريق مترجمانشان مي‌شناسيم. بسيارند شاهكارهاي ادبي جهان كه با ترجمه‌اي معمولي به فارسي درآمده‌اند و چندان با اقبال مواجه نشدند و نيز كم نيستند نويسندگاني معمولي كه ما صرفا به اين دليل كه مترجمشان نام‌آشنا و معتبر بوده است، به فارسي بسيار خوانده شده است.
ايشي‌گورو از اين جهت نويسنده خوش‌اقبالي است. مهم‌ترين اثر او را يكي از معتبرترين مترجمان معاصر به فارسي برگردانده است؛ نجف دريابندري. نام «كازوئو ايشي‌گورو» با رمان «بازمانده روز» با ترجمه «نجف دريابندري» بر سر زبان‌ها افتاد. در حقيقت بايد دريابندري را معرف اصلي ايشي گورو به زبان فارسي دانست. بازمانده روز، رماني است به روايت اسپنسر سرپيش‌خدمت سراي اشرافي «لرد دارلينگتون» از ماجراهاي خانه‌اي كه محل آمد و شد بسياري از اعيان و اشراف انگلستان بوده است و روايت زندگي خودش و سفري كه او به شهرهاي مختلف انگلستان مي‌كند و در خلال اين سفر حكايت‌هاي خانه لرد دارلينگتون را براي مخاطب روايت مي‌كند و جست‌و‌جوي عشقي قديمي و محافظه‌كارانه كه به يكي از پيش‌خدمت‌هاي سرا داشته است.
نجف دريابندري براي درآوردن لحن اسپنسر، نثر و لحن منشيان و دبيران دوره قاجار را براي او انتخاب كرده است. نتيجه كار دريابندري متني فوق‌العاده جذاب و خواندني از كار درآمده است؛ متني كه اگر نام‌ها را از آن برداريد انگار نه انگار كه متني ترجمه است، متني به كرشمه نثرهاي درخشان دوره قاجار، چيزي شبيه شرح زندگاني من يا سياحت‌نامه ابراهيم بيك يا مثل ترجمه سرگذشت حاجي باباي اصفهاني. بسياري بر اين باورند كه در ميان انبوه ترجمه‌هاي درخشان نجف دريابندري ترجمه بازمانده روز، شاهكار اوست.
مخاطبان به‌دليل نام و اعتبار نجف دريابندري به سراغ ترجمه تازه او رفتند، ديدند كه نه‌تنها با رماني جذاب و خواندني مواجهند بلكه ترجمه فارسي اثر نيز يك شاهكار تمام‌عيار است. پس از آن بود كه ايشي‌گورو مورد جامعه ادبي ايران قرار گرفت و مترجمان ديگر به سراغ كارهاي او رفتند و كارهايش يكي پس از ديگري به فارسي ترجمه شد. ايشي‌گورو يكي از معدود نوبليست‌هايي است كه تقريبا همه كارهايش به فارسي ترجمه شده و اين اتفاق بيش از هر چيزي مديون نجف دريابندري است.
- دنياي ترجمه فارسي آقاي نوبليست
«كازوئو ايشي‌گورو» را نخستين‌بار جعفر مدرس صادقي به فارسي ترجمه كرد، مدرس صادقي مجموعه داستاني ترجمه كرده است به نام «لاتاري چخوف» و چند داستان ديگر؛ داستان‌هايي از نسل نو نويسندگان انگليسي‌زبان مثل شرلي جكسن، آن بيتي، جان آپدايك، ريموند كارور و.... مجموعه داستاني كه حقي انكارناپذير در معرفي نسل نو داستان‌نويسان جهان به خوانندگان فارسي دارد. داستان «شام خانوادگي» از ايشي‌گورو نيز ازجمله داستان‌هايي است كه در اين كتاب ترجمه شده است. پس از آن زنده‌ياد «مريم خوزان» اين داستان را در مجموعه «از اين زمان، از آن مكان» آورد. در اين مجموعه نيز شماري از بهترين داستان‌هاي كوتاه معاصر به فارسي برگردانده شده‌اند. البته مريم خوزان پيش از آن ترجمه اين داستان را در مجله كيان منتشر كرده بود.
- چشم‌بادامي بريتانيايي
روزشمار زندگي كازوئو ايشي‌گورو برنده نوبل ادبيات 2017
كازوئو ايشي‌گورو در سال 1954در ناكازاكي به دنيا آمد. اما به همراه خانواده‌اش در 5سالگي به انگلستان مهاجرت كرد.
در سال 1978از دانشگاه كنت ليسانس انگليسي و فلسفه گرفت. در سال 1980مدرك فوق‌ليسانس خود را در رشته نويسندگي خلاق از دانشگاه انگلياي شرقي دريافت كرد.
نخستين رمان او «منظره پريده رنگ تپه‌ها» در سال 1982منتشر شد.
در سال 1986«هنرمندي از جهان شناور» را منتشر كرد. ايشي‌گورو براي اين رمان جايزه «وايت‌بِرِد» را دريافت كرد.
سال 1989سومين رمان خود «بازمانده روز» را منتشر كرد. ايشي‌گورو براي رمان بازمانده روز جايزه بوكر را دريافت كرد. در سال 1993جيمز آيوري فيلم «بازمانده روز» را با بازي «آنتوني هاپكينز» و «اما تامسون» ساخت. فيلم در 8رشته ازجمله بهترين كارگرداني، بهترين بازيگر مرد و بهترين بازيگر زن نامزد دريافت جايزه اسكار شد.
سال 1995تسلي‌ناپذير را منتشر كرد.
در سال 1998از دولت فرانسه نشان شواليه دريافت كرد.
در سال 2000وقتي «يتيم بوديم» را منتشر كرد. اين رمان نيز نامزد جايزه بوكر شد اما نتوانست آن را به‌دست بياورد.
در سال 2005«هرگز رهايم مكن» را منتشر كرد. اين رمان نيز نامزد دريافت جايزه بوكر شد. در سال 2010فيلم «هرگز رهايم مكن» به كارگرداني «مارك رومنك» و بازي «كايرا نايتلي» و «كري موليگان» ساخته شد. فيلم مورد توجه مخاطبان خاص سينما قرار گرفت. در سال 2008مجله تايم او را در بين ۵۰ نويسنده برتر انگليسي از سال ۱۹۴۵ در رتبه 32قرار داد.
گورو در سال 2015رمان «غول مدفون» را منتشر كرد.
در 5اكتبر 2017آكادمي نوبل كازوئو ايشي‌گورو را به‌عنوان برنده نوبل اعلام كرد.
نظر شما