مقام‌هاي عربستان از انتخاب اين كشور به‌عنوان نخستين مقصد سفرهاي خارجي رئيس‌جمهور جديد آمريكا بسيار خوشحال هستند و آن را يك پيروزي بزرگ براي خود مي‌دانند. دكتر مهران كامروا، رئيس مركز مطالعات بين‌المللي و منطقه‌اي دانشگاه جورج تاون اما اعتقاد دارد كه اين سفر نشانه تغييري راهبردي و اساسي در سياست و ديپلماسي آمريكا به‌حساب نمي‌آيد و ترامپ تنها در اين سفر به‌دنبال اهداف اقتصادي براي برآوردن كرده شعارهاي انتخاباتي خود در داخل آمريكا بوده است. به عقيده دكتر كامروا سفر ترامپ به عربستان با قراردادهاي كلان نظامي و تجاري تنها بخشي از روند ديپلماسي تجاري رئيس‌جمهور آمريكاست.
- مقام‌هاي عربستان طي روزهاي گذشته انتخاب اين كشور به‌عنوان نخستين مقصد سفرهاي خارجي ترامپ را به‌عنوان يك تغيير ديپلماسي در واشنگتن معرفي كرده‌اند. حتي يكي از مقام‌هاي اين كشور از اصطلاح «كودتاي ديپلماتيك» در اين رابطه استفاده كرده و مي‌گويند دوران جديدي در منطقه آغاز شده است. چقدر اين مسائل را منطبق بر واقعيت مي‌دانيد؟
انتخاب عربستان به‌عنوان نخستين مقصد سفرهاي خارجي ترامپ يك تغيير رويكرد در ديپلماسي آمريكا به‌حساب نمي‌آيد. روساي جمهوري آمريكا به‌صورت معمول كشورهاي همسايه خود يعني كانادا يا مكزيك را به‌عنوان نخستين مقصد سفرهاي خود پس از ورود به كاخ سفيد انتخاب مي‌كنند. ترامپ اما در دوران تبليغات انتخاباتي خود شعارهاي فراواني داده بود و در داخل آمريكا هم با مشكلات مختلفي روبه‌روست. به همين‌خاطر نياز به يك برد اقتصادي و سياسي بزرگ دارد تا بتواند بخشي از آنها را برآورده كند.
- همانطور كه گفتيد ترامپ مشكلات مختلفي در داخل آمريكا دارد. سفر به عربستان چطور مي‌تواند بار اين مشكلات را برايش كم كند؟ به‌عبارت ديگر فكر مي‌كنيد ترامپ تنها به‌دنبال اهداف تجاري و اقتصادي در اين سفر است؟
ترامپ شعارهاي زيادي براي افزايش شغل و بهبود اقتصاد داده كه قراردادهاي امضا شده با عربستان و همچنين سرمايه‌گذاري رياض در زيرساخت‌هاي آمريكا مي‌تواند برخي از آنها را برآورده كند. او تلاش دارد تا با برخي اقتصادهاي مهم كه سرمايه لازم را دارند ازجمله عربستان به‌عنوان بزرگ‌ترين صادر‌كننده نفت جهان و همچنين ژاپن رابطه نزديكي داشته باشد.
به همين‌خاطر ترامپ به عربستان رفت تا قراردادهاي كلان ازجمله در بخش نظامي با رياض امضا كند. قرارداد فروش تسليحات به عربستان در صنايع نظامي آمريكا مي‌تواند ايجاد شغل‌هاي بسياري كند. بعد از عربستان هم قرار است به سرزمين‌هاي اشغالي برود تا به‌دنبال عملي كردن يكي از وعده‌هاي مهم خود يعني حل مناقشه فلسطيني‌ها و اسرائيل باشد.
يكي از بزرگ‌ترين شعارهاي ترامپ در زمان انتخابات اين بود كه مسئله فلسطين را حل مي‌كند و به همين‌خاطر تلاش دارد تا براي بهبود وضعيت خود اين مسئله را به‌عنوان يك برد سياسي براي خودش ثبت كند. سخنراني او در رياض هم حول همين محور بوده و طبق معمول شامل تهديدهايي عليه ايران مي‌شود. ترامپ يك ديپلماسي تجاري را دنبال مي‌كند و سفر به عربستان هم جزئي از همين روند و ديپلماسي است.
- مقام‌هاي عربستان به صراحت اعلام كرده‌اند كه از سفر ترامپ و رابطه با آمريكا مي‌خواهند عليه ايران استفاده كنند. پيش از اين و در سال‌هاي گذشته هم تلاش‌هاي مشابهي ازجمله در شوراي همكاري خليج‌فارس وجود داشته است. به‌نظرتان رياض مي‌تواند به چه اهدافي برسد؟
عربستان طي سال‌هاي گذشته تباني‌هاي بسياري عليه ايران داشته كه نتايج آن مثلا قطع رابطه كشورهايي مانند جيبوتي با ايران بوده است. عربستان به هر قيمتي تلاش كرده تا اين اهداف خود را پيش ببرد و از هر موقعيتي ازجمله همين سفر ترامپ براي فعاليت عليه ايران استفاده كند. اين فعاليت‌ها و تلاش‌ها مسئله جديدي نيست.
عربستان حتي سران كشورهاي مختلف عربي و اسلامي را دعوت كرده كه به رياض بيايند تا در زمان سفر رئيس‌جمهور آمريكا و در ديدار با ترامپ جايگاهي داشته باشند. بعد از برجام عربستان تلاش خود را افزايش داده تا از هر فرصت و موقعيتي استفاده كرده و با هر قيمتي كشورهاي عربي و حتي كشورهاي آسياي جنوب شرقي مانند مالزي يا پاكستان را با خود همراه كند. در ايران اما برجام و توافق هسته‌اي با كشورهاي 1+5 يك تهديد اصلي عليه اهداف استراتژيك عربستان در خليج‌فارس و خاورميانه بوده است و مانع جدي در مقابل تلاش‌هاي عربستان به‌حساب مي‌آيد.
نظر شما