۹ شاخصه مدیریت جهادی

سرتیپ دوم ستاد هاشم شهیدی : در گذشته هنگامی که صحبت از واژه‌هایی مانند «جهاد» به میان می‌آمد بلافاصله ذهن‌ها به سمت‌وسوی درگیری‌های نظامی و دفاعی بین ۲ یا چند واحد سیاسی یا جغرافیایی معطوف می‌شد.

با تغيير ماهيت و جغرافياي صحنه نبرد و درك صحيح از گستره دفاع و امنيت، اقتصاد و فرهنگ در حال حاضر از مهم‌ترين مؤلفه‌هاي دفاعي و امنيتي به حساب مي‌آيد كه اهميت آن نه‌تنها از مؤلفه نظامي كمتر نبوده، حتي ممكن است در شرايطي اهميت بيشتري پيدا كند. استفاده از عباراتي مانند «جنگ‌نرم»، «جنگ تمام عيار اقتصادي» يا «تهاجم فرهنگي» و «شبيخون فرهنگي» دشمنان عليه نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران در بيانات گهربار رهبر معظم انقلاب در سال‌هاي اخير حاكي از اهميت اين موضوع است. همچنين معظم‌له درخصوص جهاد و عزم راسخ براي مبارزه با دشمن در تمامي عرصه‌هاي نبرد مي‌فرمايند: «رهاكردن مواضع و عقب‌نشيني منهزمانه در مواجهه با دشمن، ازجمله چيزهايي است كه قرآن تأكيد مي‌كند كه نبايد انجام بگيرد، در جنگ نظامي و در جنگ سياسي و در جنگ اقتصادي، در هر جايي كه صحنه زورآزمايي است در مقابل دشمن بايد ايستاد، بايد عزم شما بر عزم دشمن پيروز شود و مي‌شود و اين ممكن است. در عرصه هرگونه جهاد و كارزاري، پشت كردن به دشمن و هزيمت‌كردن، از نظر اسلام و قرآن ممنوع است.» (92.8.29 ديدار با فرماندهان بسيج كشور)

جهاد يعني چه؟ مقام معظم رهبري در اين خصوص مي‌فرمايند: «هر تحركي اسمش جهاد نيست، تحركي با خصوصياتي اسمش جهاد است كه يكي از اين خصوصيات اين است كه انسان بداند اين در مقابل دشمن است. يعني بداند در مقابل يك حركت خصمانه و غرض‌آلودي است كه دارد انجام مي‌گيرد. جهت دومي كه در مفهوم جهاد حتما بايد ملاحظه شود، استمرار و همه‌جانبگي است، هوشمندانه بودن است، مخلصانه بودن است، اينجور تحركي اسمش جهاد است.» معظم‌له در جاي ديگري مي‌فرمايند: «بدون جهاد هيچ چيز به‌دست انسان نمي‌آيد، نه دنيا و نه آخرت، بدون جهاد درمقابل گرگ بي‌دست‌وپاي بيابان هم نمي‌شود ايستاد، چه رسد به گرگ‌هاي بسيار بسيار خطرناك دنياي سياست و دنياي اقتصاد و سرپنجه‌هاي خونيني كه ميليون‌ها انسان را دريدند و نابود كردند و خوردند و بردند!

مگر يك ملت مي‌تواند بدون جهاد سرش را بالا بگيرد؟ مگر يك ملت مي‌تواند بدون جهاد طعم عزت را بچشد...؟» چنين مشخصاتي از صحنه نبرد با دشمن نيازمند نوع خاصي از مديريت است كه مقام معظم رهبري از آن به‌عنوان «مديريت جهادي» ياد مي‌كنند، به عبارت ديگر با كنار هم قرار دادن «جنگ تمام‌عيار اقتصادي» و «شبيخون و تهاجم فرهنگي» و اشاره به ساير تهديدهاي بالقوه نظامي دشمن، در بيانات نوراني امام خامنه‌اي عزيز مشخص مي‌شود كه براي جنگيدن در اين عرصه‌ها نياز مبرم به مدير جهادي است و در خط مقدم بايد از وجود چنين مديراني استفاده شود.

1-مديريت جهادي، مديريت استفاده توأم از علم و دانش است. حوزه‌هاي اقتصاد، فرهنگ، دفاع و امنيت در تمامي سطوح از راهبردي تا اجرايي، دانش مختص خود را نياز دارد. باتوجه به عنايت خاص مقام معظم رهبري و فرماندهي كل قوا به مقوله دانش و علم در انجام كار مي‌توان گفت، منظور معظم‌له از «مديريت جهادي» همان مديريت عالمانه جهادي است.

2-نتايج مديريت جهادي در صحنه عمل و پيشرفت ملموس و تعالي سازمان متجلي مي‌شود.

3-مدير جهادي «سياسي‌كاري» را آفت مديريت خود و سازمان مي‌داند.

4-مديريت جهادي، حافظ بيت‌المال و مانع اسراف و تبذير است و در منابع انساني زمينه رشد و تعالي «فردي» و «اجتماعي» افراد سازمان را فراهم مي‌كند و هميشه به ارزش زمان در اختيار توجه دارد.

5-مديريت جهادي، الگوي مديريت خلاق و نوآور است.

6-در نگاه مدير جهادي بن‌بست وجود ندارد. مديريت جهادي مسئول و متعهد حل مسئله است نه پاك كردن صورت و رد مسئله. پاسخ «نمي‌شود» در اين مقوله نمي‌گنجد. مديريت جهادي مغلوب روش‌هاي محدود نمي‌شود. هر منطق مديريتي كه دست‌وپاگير و مانع جهش‌هاي متعالي باشد مديريت جهادي آن‌را از ميان برمي‌دارد.

7-مديريت جهادي، مديريت تفكر، تدبر و تعقل در امور است.

8-به‌طور كلي مديريت جهادي، مديريت بسيج همه امكانات و دارايي‌هاي فردي، اجتماعي و... و مديريت بسيجي بر امور است؛ مديريت انقلابي و معتقد به اصول ارزشي و اعتقادي اسلام ناب محمدي(ص).