فرصت اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در تربیت‌مدرس؛ انتخاب در فضای ژنرال‌ها

فرآیند مشارکت‌جویی اعضای هیئت علمی جهت تعیین رئیس دانشگاه تربیت مدرس، به صورت نظرخواهی الکترونیکی در نظر گرفته شده است؛ به این ترتیب که یک پست الکترونیکی از سوی کمیته انتصابات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس ارسال شده و در آن از اعضای هیئت علمی خواسته شده تا در پاسخ به این ایمیل، تنها یک گزینه مورد نظر خود را از میان دانشیاران و استادان این دانشگاه معرفی کنند.

همچنین به گفته عبدالحسین فریدون، مدیرکل دفتر وزارتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ در این پست الکترونیکی هیچ‌گونه اسامی خاصی پیش روی اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس قرار نگرفته که بخواهند صرفاً از میان آن اسامی دست به انتخاب بزنند بلکه هر عضو هیئت علمی می‌تواند در پاسخ به این پست الکترونیکی، تنها نام یک دانشیار یا استاد مورد وثوق خود را به عنوان رئیس دانشگاه به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیشنهاد دهد؛ نظر و پیشنهادی که مخفی می‌ماند.   

هر چند قرارگیری دانشگاهیان در مناصب مدیریتی کشورمان رو به فزونی می‌رود، اما دانشگاه تربیت مدرس یکی از مدیر پرورترین دانشگاه‌های کشور است؛ بخصوص تعداد مدیران ارشد آموزش عالی که در دولت‌های مختلف از میان اساتید دانشگاه تربیت مدرس انتخاب شده‌اند نیز قابل توجه است؛ همین ویژگی است که انتخاب رئیس و ریاست این دانشگاه را مقداری پیچیده‌تر از سایر دانشگاه‌ها می‌کند، چون انتخاب در این دانشگاه قرار است در فضای انبوه از ژنرال‌های کارآزموده مدیریت آموزش عالی با دیدگاه‌های متنوع صورت گیرد.

به عنوان نمونه معاونان آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دولت‌های نهم، دهم و یازدهم از دانشگاه تربیت مدرس انتخاب شده‌اند؛ حسن خالقی عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک، عباس صاحبقدم لطفی عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی و حسین نادری‌منش عضو هیئت علمی دانشکده علوم زیستی دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب عهده‌دار تصدی معاونت آموزشی وزارت علوم در این دولت‌ها بوده‌اند.

فرهاد دانشجو برادر کامران دانشجو که عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس است پس از عبدالله جاسبی عهده‌دار ریاست دانشگاه آزاد اسلامی شد و محمدحسین یادگاری عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی نیز در اواخر دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد به ریاست جهاد دانشگاهی رسید.

هم اکنون دو معاونت آموزشی و پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در دست تربیت مدرسی‌هاست؛ حسین غریبی عضو هیئت علمی دانشکده علوم پایه و ابراهیم واشقانی فراهانی عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب معاونان آموزشی و پژوهشی دانشگاه آزاد هستند.

دو معاون و دو مشاور رضا فرجی‌دانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری کابینه یازدهم هم از تربیت مدرس هستند. وحید احمدی عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر و سعید سمنانیان عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی، یکی معاون پژوهشی و دیگری رئیس مرکز هیئت‌های امنا در وزارت علوم است و جعفر توفیقی داریان وزیر اسبق علوم و فتح‌الله امی هم در کسوت مشاورت فرجی‌دانا قرار دارند.

 اکنون که شمار قابل توجهی از اساتید تربیت مدرس یا در مناصب آموزش عالی قرار دارند یا در سمت‌های دیگر نظیر معاونت رئیس جمهور یا نمایندگی مجلس شورای اسلامی فعالیت می‌کنند، قرار است سرپرست این دانشگاه انتخاب شود. در ادامه جدولی از مدیران آموزشی و پژوهشی ارشد در دولت‌های مختلف که استاد یا دانشیار دانشگاه تربیت مدرس هستند، آمده است.

با این اوصاف که کلیه استادان و دانشیاران دانشگاه تربیت مدرس، اعم از اصلاح‌طلب و اصولگرا یا فارغ از گرایش‌های سیاسی، شانس برگزیده شدن از سوی اعضای هیئت علمی این دانشگاه را دارند، جمعی از شناخته شده‌ترین اساتید این دانشگاه که علاوه بر وزن علمی، به واسطه سوابق مدیریتی‌شان هم شناخته شده هستند، در ادامه آمده‌اند.

همچنین درصد وزنی اعضای هیئت علمی هر دانشکده دانشگاه تربیت مدرس نیز محاسبه شده است که می‌تواند یکی از معیارهای تأثیرگذاری هر دانشکده در جریان نظرخواهی از اعضای هیئت علمی برای تعیین رئیس این دانشگاه باشد.  

^{* آمار تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بر اساس اطلاعات پایگاه رسمی این دانشگاه درج شده است.}

البته نتیجه نظرخواهی از اعضای هیئت علمی هر چه باشد؛ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تصمیم‌گیر نهایی برای انتصاب سرپرست دانشگاه تربیت مدرس است چراکه مدیرکل دفتر وزارتی وزارت علوم در پاسخ به اینکه چند نفر از برگزیده‌های اعضای هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس به وزیر علوم معرفی می‌شوند، می‌گوید: نتیجه نظرسنجی به طور کامل در اختیار وزیر علوم قرار می‌گیرد. حتی ممکن است 10، 15 یا هر تعداد استاد و دانشیاری که مورد وثوق اعضای هیئت علمی تربیت مدرس هستند، از نظر میزان اقبال خیلی به هم نزدیک باشند. بنابراین اصل این نیست که حتماً منتخب اول به عنوان سرپرست دانشگاه منصوب شود.

مرور جدول پیش آمده، حاکیست از میان اساتید و دانشیارانی که سابقه مدیریت آموزش عالی داشته و در حال حاضر مسئولیتی در مدیریت آموزش عالی یا سایر مدیریت‌های ارشد کشور ندارند و همچنین از یک سو با دیدگاه‌ها و برنامه‌های وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم راستا بوده و موارد مدنظر شورای عالی انقلاب فرهنگی را هم پوشش می‌دهند، تعداد کمی در دایره انتخاب وزیر علوم قرار می‌گیرند. اکنون باید نتیجه نظرخواهی الکترونیکی از اعضای هیئت علمی و تصمیم نهایی رضا فرجی‌دانا را به نظاره نشست.