محمدکرباسی: وقتی در درگیری‌ها برای تصرف شهر قصیر تانک‌های ارتش سوریه در حال نزدیک‌شدن به این شهر بودند در شبکه‌های اجتماعی ناگهان موجی از درخواست کمک مالی گروه‌های افراط‌گرا به راه افتاد اما سرازیرشدن پول هم برای شورشیان در این شهر دیگر خیلی دیر بود و کسی نتوانست در مقابل نیروهای نظامی سوریه این شهر را حفظ کند.

جنگ خونین پول و سلاح در سوریه

ارتش سوریه همچنان در حال پیشروی است اما پس از 2سال جنگ هنوز این سؤال برای خیلی‌ها وجود دارد که هزینه هر روز درگیری و حمله شورشیان در این کشور چقدر است و چه کسانی آن را تأمین می‌کنند؟

مقام‌های آمریکا پس از گذشت ۲سال از شروع در‌گیری‌های سوریه و با پیشروی‌ ارتش این کشور سرانجام صریحا اعلام کردند که به‌صورت مستقیم به‌ویژه از لحاظ نظامی از مخالفان سوریه حمایت می‌کنند. دیگر همه می‌دانند که پیش از این آمریکایی‌ها بدون اینکه مجبور باشند از نظر نظامی تعهدی متقبل شوند، به متحدان منطقه‌ای‌ خود- ازجمله قطر، ترکیه و عربستان سعودی- چراغ سبز نشان دادند که پول و سلاح‌های بیشتر و پیشرفته‌تری برای شورشیان بفرستند.

آمریکایی‌ها همچنین نقش اصلی را در آموزش شورشیان در اردن ایفا می‌کنند و نیروهای شورشی بعد از آموزش دیدن به جنوب سوریه اعزام می‌شوند. در این ناحیه به نسبت گذشته، سلاح‌های ضد‌هوایی و ضد‌زره بهتری در اختیار شورشیان قرار گرفته است تا شاید بتوانند در مقابل ارتش سوریه مقاومت کنند.

اگر در شهرهایی مانند رقه که هنوز در دست شورشیان است گشتی بزنید اکثر مردم ساکن آنها می‌گویند که پول‌هایی که به‌دست شورشیان به‌ویژه نیروهای افراط‌گرا می‌رسد از کشورهای عربی ازجمله عربستان سعودی می‌آید. خبرنگار رویترز به تازگی در گزارشی از شهر رقه که 3‌ماه قبل به تصرف نیروهای افراط‌گرا ازجمله جبهه نصرت افتاده، اعلام کرده که پول‌ها به وسیله شورشیانی که از آن سوی مرزها می‌آیند از عربستان سعودی می‌رسد؛ هر چند این فقط دولت‌های منطقه و کشورهای غربی نیستند که هزینه شورشی‌ها را تأمین می‌کنند. مقام‌های آمریکا که ارسال تسلیحات پیشرفته و پول بیشتر را به‌صورت مستقیم کلید زده‌اند به‌شدت نگران قدرت گرفتن گروه‌های افراط‌گرا به‌ویژه نیروهای وابسته به القاعده در سوریه هستند و در طرح ویژه‌ای تمام تلاش خود را می‌کنند که بتوانند پول و تسلیحات را به‌اصطلاح خود به‌دست نیروهای معتدل برسانند. به‌صورت عملی و خارج از حرف‌های روی کاغذ اما دیگر همه به خوبی می‌دانند که این نیروهای افراط‌گرای وابسته به القاعده هستند که نقش اصلی را در نبردها بازی می‌کنند و با وجود اعلام کشورهای غربی پول و تسلیحات زیادی هم در اختیار دارند.

مسئله‌ای به نام حامیان شخصی افراط‌گراها

غیر از کشورهایی که منفعت خود را در براندازی حکومت بشاراسد می‌بینند کمک‌کنندگان شخصی به‌ویژه در عربستان سعودی، کویت و قطر نقش ویژه‌ای در تأمین هزینه‌های گروه‌های افراط‌گرا دارند. هزاران کیلومتر دورتر از منطقه درگیری‌‌ها در سوریه، کسانی هستند که به‌ویژه در کشورهای حوزه خلیج‌فارس تصمیم می‌گیرند پول به کدام گروه‌ها در سوریه برای خرید سلاح برسد. این افراد ثروتمند که تجارت‌های بزرگ خود را در کشورهای عربی دارند به‌صورت معمول طرفدار گروه‌های افراط‌گرا و گسترش سلفی‌‌گری هستند؛ گروه‌هایی که می‌خواهند به زعم‌خود قانون شریعت را در سوریه پیاده کنند. گروه‌های افراط‌گرا در فضای مجازی هر روز در تلاش برای پیدا کردن حامیان پول‌دار جدید‌تری هستند تا بتوانند قدرت خود را افزایش دهند.

گروه‌هایی که در سوریه مشغول نبرد در برابر نیروهای نظامی سوریه هستند آنقدر زیاد هستند که کمتر کسی می‌تواند همه آنها را شناسایی کند. حامیان مالی در آن سوی مرزها اما به‌دنبال گسترش عقاید خود هستند. آنها می‌خواهند که سلفی‌گری به هر شکل ممکن در منطقه در مقابل شیعیان گسترش پیدا کند و در این مسیر از هر نوع کشتار و عملیات انتحاری در کشورهای منطقه حمایت می‌کنند. این حامیان ثروتمند که در خانه‌ها و دفترهای شیک‌خود در کشورهای مختلف به‌سر می‌برند به‌قدری مهم شده‌اند که ویلیام مک‌کنتس، مشاور وزارت امور خارجه آمریکا در مسئله گروه‌های افراط‌گرا می‌گوید: دولت آمریکا تلاش می‌کند که به گفته خودش مانع از تقویت افراط‌گراها شود اما عملا پول‌های هنگفتی از کشورهای عربی به افراط‌گراها در سوریه می‌رسد و شورشیان وابسته به این گروه‌ها هستند که با این پول تجهیز می‌شوند. برای این پول خیلی از گروه‌های شورشی در سوریه دست به اعمال خشونت‌آمیز بیشتر می‌زنند تا خودشان را به حامیان نشسته در کیلومترها دورتر معرفی کنند. آنها فیلم‌های عملیات‌ها و کشتارهای خود را در اینترنت منتشر می‌کنند تا حامیان شخصی آنها را ببینند و تصمیم بگیرند به آنها کمک کنند.

حامی مالی مانند اسپانسر ورزشی

واقعیت آن است که میان گروه‌های افراط‌گرا برای به‌دست آوردن پول یک رقابت خشونت در گرفته و به همین‌خاطر است که هر روز تصاویر خشن مانند خورده‌شدن قلب سرباز سوری منتشر می‌شود. برخی گروه‌ها بعد از به‌دست آوردن حمایت مالی این افراد حتی نام آنها را مانند اسپانسر تیم‌های ورزشی روی خودشان می‌گذارند. یک گروه شورشی در شرق سوریه اکنون خودش را گردان حاج العجمی برای احترام به یک حامی کویتی گذاشته است و در ویدئوی منتشر شده از این گروه، پرچمی با این نام در کنار ده‌ها فرد ماسک‌دار مسلح دیده می‌شود. یک دیپلمات غربی که کشورش نقش مهمی در تأمین پول و سلاح برای مخالفان سوریه دارد به شرط فاش‌نشدن نامش به واشنگتن‌پست در این رابطه می‌گوید: سوریه اکنون به صحنه یک بازی پول و سلاح تبدیل شده است. بازیگران انفرادی هم‌اکنون برگ‌های خود را بازی می‌کنند و بسیار در این کشور تأثیرگذار شده‌اند. هر کسی به‌دنبال ساخت گروه شبه‌نظامی خود در سوریه است.

هیچ تخمینی درباره میزان پول‌هایی که کیسه کیسه به گروه‌های افراط‌گرا می‌رسد وجود ندارد. حامیان پول‌دار افراط‌گرایی معمولاً پول‌ها را به‌صورت نقدی در چمدان و کیف‌هایی می‌گذارند که به‌دست شورشیان در مرزهای ترکیه و اردن می‌رسد. پیام‌های تشکر در اینترنت هر چند وقت یک‌بار میزان این محموله‌ها را مشخص می‌کند. ۶۰۰ و ۴۰۰ هزار دلار دیگر کمترین میزان کمک‌های مالی است که هر بار برای شورشی‌ها ارسال می‌شود. حامیان افراط‌گرایی به‌صورت معمول پول را به‌صورت دلار و یورو تحویل می‌دهند و شورشیان در بازار سیاه هر چه سلاح می‌خواهند با آن خریداری می‌کنند.

در برخی موارد هم همین حامیان شخصی خودشان خرید تسلیحات را ترتیب می‌دهند. گروه‌های فعال در لیبی به‌دنبال انقلاب این کشور، تسلیحات پیشرفته‌ای در اختیار دارند که آنها را می‌فروشند و به‌راحتی به‌دست گروه‌های شورشی در سوریه می‌رسانند. یکی از این حامیان خانواده العجمی در کویت است؛ خانواده‌‌ای که در تجارت نفت و صنعت ساختمان دست دارد و پولش را به گروه‌های سلفی مورد علاقه خود در سوریه می‌دهد. گروهی از سیاستمداران کویت هم به تازگی تلاش گسترده‌ای برای جمع‌آوری پول جهت کمک به شبه‌نظامیان در سوریه آغاز کرده‌اند. در یک نشست سنتی با نام دیوانیه در کویت شرکت‌کنندگان چک‌ها و پول‌های نقدی خود را درون صندوقی می‌انداختند که هدف از دایر کردن آن، به راه انداختن جریانی برای تسلیح 12هزار نفر از شورشیان سوری بود. در این میان یک نفر نیز ماشین مرسدس‌بنز جدید خود را در بیرون از محل برگزاری این نشست به فروش گذاشته بود تا پول آن را به این صندوق اهدا کند. در این مراسم که 4 ساعت طول کشید 80هزار دینار معادل 282هزار و 500دلار جمع شد. قرار است این صندوق هر روز به مکان جدیدی منتقل شده و افرادی که قصد کمک به شورشیان سوری را دارند پول‌های خود را به این صندوق بدهند.

رؤیای سلفی‌گری و حکومت

آمریکایی‌ها نگران افتادن‌پول و تسلیحات بیشتر به‌دست نیروهای افراط‌گرا هستند اما به گفته کارشناسان، دیگر کار از نگرانی مقام‌های واشنگتن گذشته است. با حمایت‌های گذشته، گروه‌‌های افراطی و سلفی نقش اصلی را در سوریه بازی می‌کنند و حتی برخی از آنها به درجه‌ای رسیده‌اند که خودشان هزینه‌هایشان را به‌ویژه از حامیان خاص خود تأمین می‌کنند. نیروهای القاعده با فهمیدن نقشه غربی‌ها، خودشان را به دیگر گروه‌ها که آمریکا آنها را معتدل می‌داند نزدیک و آنها را هم آلوده کرده‌اند . آمریکا در‌واقع حالا در یک مخمصه درباره سوریه گرفتار شده است. باراک اوباما می‌خواهد تا جایی از شورشیان حمایت کند که حکومت سوریه راضی به مذاکره بر سر انتقال کنترل شده قدرت شود اما در عین حال مایل نیست کاری کند که فروپاشی ناگهانی حکومت را رقم بزند. آمریکایی‌ها عقیده دارند در چنین وضعیتی افراط‌گراها به سرعت قدرت را در این کشور در دست می‌گیرند. در شهری مثل رقه که از حدود 3‌ماه قبل به‌دست گروه‌های شورشی افتاده نیروهای افراط‌گرا قوانینی مانند حکومت طالبان در افغانستان را اجرا می‌کنند. آمریکایی‌ها همیشه نشان داده‌اند که روی کاغذ حرف‌های زیادی می‌زنند اما در عمل پول و تسلیحات آنها در کنار حامیان شخصی به‌دست گروه‌های افراط‌گرایی می‌رسد که روزی دردسری ویژه برای واشنگتن خواهند شد.

کد خبر 221888

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار غرب آسیا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز