ژئوپارک قشم، مارس سال2006 با پایمردی مهندس بیژن فرهنگ‌دره‌شوری در فهرست شبکه جهانی ژئوپارک‌های ملی به ثبت رسید اما بی‌توجهی مسئولان وقت منطقه آزاد قشم به معیارهای جهانی سبب شد دو سال بعد در همایش بین‌المللی ژئوپارک‌ها (که در مالزی برگزار شد) این ژئوپارک به‌عنوان یک عضو به خواب‌رفته معرفی شود. با این همه، اطلاق «عضو به خواب رفته» هم نتوانست مدیران منطقه آزاد قشم را به اجرای تعهدات مرتبط با ژئوپارک ملزم سازد، به‌طوری که در سال2010 مسئولان شبکه جهانی ژئوپارک‌های ملی با صدور کارت زرد، به متولیان ژئوپارک قشم دوسال فرصت دادند تا ضمن رعایت استانداردها، زمینه ارتقای ژئوپارک را فراهم سازند ولی این هشدار هم جدی گرفته نشد. اکنون متولیان منطقه آزاد قشم تا اردیبهشت93 (زمان برگزاری همایش بین‌المللی ژئوپارک‌ها در کانادا) فرصت دارند با رفع معضلاتی که دامنگیر این ژئوپارک شده اعتماد شبکه جهانی ژئوپارک‌های ملی را برای تثبیت و تداوم نام قشم در فهرست مورد نظر جلب کنند.
تلاش برای ثبت ژئوپارک‌های آفریقایی- عربی
حذف نام ژئوپارک قشم از فهرست شبکه جهانی ژئوپارک‌ها در حالی قوت گرفته است که قطر، عمان، امارات و ترکمنستان برای ورود به شبکه جهانی ژئوپارک‌ها تلاش می‌کنند؛ به‌ویژه کشورهای عربی منطقه در پی راه‌اندازی شبکه ژئوپارک‌های آفریقایی- عربی هستند. آنها برای تحقق این هدف، سال قبل هم همایشی با همین عنوان در مراکش برگزار کردند. در این میان، مدیرعامل منطقه آزاد قشم می‌گوید: «ما ژئوپارک قشم را به‌خاطر مردم ایران و به‌خاطر قشم با تمام قوا حفظ می‌کنیم و حتی وضعیت آن را فراتر از آنچه مورد نظر شبکه جهانی است ارتقا می‌دهیم.» اسفندیار حیدری‌پور 21بهمن‌ماه جاری در جمع خبرنگاران اعزامی به قشم با تأکید براینکه از هیچ تلاشی برای نجات ژئوپارک دریغ نمی‌کنیم، افزود: «ژئوپارک، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری قشم است برهمین اساس باید موانع و مشکلاتی که برسر راه آن وجود دارد برطرف شود. اگر یک‌سال پیش شروع کرده بودیم الان معضلی وجود نداشت، در عین حال عملکرد ما طی این هشت‌‌ماه گذشته بسیار خوب بوده است.» وی که آذرماه سال گذشته به سمت مدیرعاملی منطقه آزاد قشم منصوب شده درباره اقداماتی که تاکنون برای نجات ژئوپارک قشم صورت گرفته است، گفت: «تقریبا سند تمام سایت‌های مرتبط با ژئوپارک تحت عنوان انفال صادر شده و بدین‌ترتیب این سایت‌ها از هرگونه ساخت‌وسازی که مغایر با استانداردهای تعریف شده برای ژئوپارک باشد، مصون می‌ماند. اگر هم ساخت‌وسازی بشود سبک و همسو با اهداف ژئوپارک خواهد بود.»
سال92 سال سرنوشت برای ژئوپارک
این مقام مسئول، سال92 را سال شکوفایی و به بهره‌نشستن اقدامات مرتبط با ارتقای ژئوپارک قشم عنوان کرد و افزود: «برای تأمین نظرات شبکه جهانی، براساس تفاهمنامه‌ای که با سازمان حفاظت محیط‌زیست داریم احداث یک مرکز پژوهشی در جنگل‌های حرا در دستور کار قرار گرفته که سال آینده کلنگ‌زنی می‌شود. علاوه براین، ارتقای قابلیت‌های گردشگری روستای لافت با بهره‌گیری از توان علمی و اجرایی بهترین استادان مرمت‌کار کشور شروع شده که طبق برنامه ظرف سال آینده به پایان می‌رسد.»
آنطور که حیدری‌پور می‌گوید: «طی سال آینده اقدامات مرتبط با مرمت روستای لافت و ساخت مرکز پژوهش در جنگل‌های حرا به‌طور همزمان به پایان می‌رسد و با راه‌اندازی این مرکز پژوهشی بر گستره ژئوپارک افزوده می‌شود. در کنار این اقدامات، فراهم ساختن بستر لازم برای مشارکت بومیان منطقه در پروژه ژئوپارک یکی از اولویت‌های منطقه آزاد است.» وی از اختصاص سه‌میلیارد تومان اعتبار برای ایجاد زمینه مشارکت جوامع محلی در سال آینده خبر داد و افزود: «25درصد از این اعتبار در اختیار جوامع بومی قرار می‌گیرد علاوه براین، در حوزه فرهنگ و آموزش عالی هم فعالیت‌هایی ازجمله حمایت از پایان‌نامه‌ها در دستور کار قرار گرفته است.»
مدیرعامل منطقه آزاد قشم با اشاره به اینکه استفاده از انرژی پاک و حرکت به سوی توسعه پایدار از اهداف سازمان منطقه آزاد قشم است، خاطرنشان کرد: «تقویت محیط‌زیست جزیره یکی از اولویت‌های ماست، در همین راستا شورای‌عالی محیط‌زیست با عضویت هشت استاد شناخته شده محیط‌زیست تشکیل شده است و ازاین پس تنها پروژه‌ای مجوز اجرا می‌گیرد که به تأیید این شورا رسیده باشد.» وی درخصوص ساخت‌وسازهای مغایر با معیارهای زیست‌محیطی نظیر استحصال دریا اطمینان خاطر داد: «براساس طرح جامع شهر درگهان، استحصال دریا به همان خط و خطوط محدود شده و تحت هیچ شرایطی اجازه استحصال دریا صادر نخواهد شد زیرا در قشم کمبود زمین وجود ندارد.»
حیدری‌پور در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی براینکه چه تضمینی برای ارتقای ژئوپارک و مصون ماندن طبیعت قشم از طرح‌های فاقد ارزیابی زیست‌محیطی وجود دارد، تأکید کرد: «با اجرای طرح جامع و نظارت شورای‌عالی محیط‌زیست بر طرح‌های عمرانی اجازه نخواهیم داد ساخت‌وسازی مغایر با معیارهای زیست‌محیطی صورت بگیرد.» این گفته‌های مدیرعامل جدید منطقه آزاد قشم هر چند دلگرم‌کننده است اما باید منتظر ماند و دید وی تا چه اندازه به این گفته‌ها عمل می‌کند.
