زباله، بی‌پیرایه‌ترین بیان از سطح زیرین زندگی طبقات گوناگون است؛حجمی که انبار میوه‌های ارزان و گرانقیمت، قوطی‌های کنسرو، دستمال کاغذی‌های استفاده‌شده، تیغ‌های اصلاح کند و هزار جور اشیا و غذاهای فاسد‌شده دیگر است. زباله، یعنی قتل‌عام تدریجی اشیایی که پیر شده‌اند، اشیای ناقص، اشیای از پا افتاده قتل‌عام تدریجی و نیمه‌جان به‌گورکردن گروهی آنچه زمین به ما داده است.
افزایش بی‌رویه جمعیت شهری، ترویج مصرف‌گرایی در جوامع، بالارفتن حجم تولیدات (به‌ویژه صنعتی) و همچنین نبود روش‌های علمی و مدیریتی کارآمد در امر جمع‌آوری و دفع زباله‌های شهری این موضوع را به‌عنوان یکی از معضلات جوامع شهری در کشورهای در حال توسعه در آورده است.
علاوه بر هزینه‌های هنگفت اقتصادی که روزانه بیش از 20درصد کل اعتبار شهرداری‌های کشور را تشکیل می‌دهد، زباله‌ها ما را با خطراتی ناشی از گسترش بیماری‌ها توسط حشرات، آلودگی زیست‌محیطی و نیز تخریب چهره طبیعی و شهری مناطق مواجه می‌کنند. اما در تولید زباله عوامل مختلفی دخیلند؛ از مصارف روزانه غذایی و صنعتی فردفرد شهروندان گرفته تا تولیدات صنعتی کارخانه‌ها و همچنین ورود توریست‌ها.
متأسفانه در استان‌های شمالی کشور با حجم گسترده مسافرانی مواجهیم که باعث انباشت زباله در مناطق توریستی و طبیعی می‌شوند. این مسئله دلیلی بر تخریب چهره طبیعت و به‌وجودآمدن مشکلات زیستی در این نواحی شده است. براساس آمارهای رسمی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان گیلان به‌صورت تقریبی سالانه حدود 15میلیون گردشگر به گیلان مسافرت می‌کنند که اصولا به‌دلیل رعایت‌نکردن موارد بهداشتی درخصوص جمع‌آوری زباله‌ها عموما در این استان‌ها پس از پایان تعطیلات با حجم گسترده‌ای از زباله‌ها در مناطق تفریحی و طبیعی مواجهیم. براساس آمار در 15روز تعطیلات نوروزی در استان گلستان تنها5500تن زباله جمع‌آوری شده است.
علاوه بر تولید زباله توسط مسافران، بخش بیشتری از زباله توسط خود ساکنین همان مناطق تولید می‌شود و به‌دلیل نبود آموزش‌های لازم، فرهنگسازی‌‌های مناسب و امکانات و همچنین دفع غیراصولی و غیربهداشتی زباله در حاشیه شهرها به یک مشکل بزرگ تبدیل شده است. برای نمونه، با مقایسه سرانه تولید زباله ایران با این سه استان می‌بینیم که حتی سرانه تولید زباله در ایران که 900گرم در روز برای هر فرد است از سرانه استان‌ها بیشتر بوده اما متأسفانه به‌دلیل ضعف در مدیریت و برنامه‌ریزی، این مسئله در استان‌های شمالی نمود بیشتری دارد.
در استان گیلان روزانه هر گیلانی یک کیلوگرم زباله تولید می‌کند. براساس آمارهای دفتر امور روستایی و عشایری استانداری گیلان، (براساس سرشماری سال1385) روزانه 140تن زباله تر توسط روستائیان گیلانی، تولید و به‌علت نبود سامانه دفع و بازیافت اصولی زباله، در طبیعت گیلان رها می‌شود. با این حساب، جنگل‌های گیلان، جایی برای دفع 51هزار تن زباله تری است که روستایی‌های گیلان تولید می‌کنند.
میانگین سرانه تولید زباله استان گلستان نیز روزانه بین600گرم زباله روستایی و800گرم زباله شهری است که این رقم در مناطق ترکمن‌نشین به 650گرم می‌رسد. همچنین هر مازندرانی روزانه800گرم زباله تولید می‌کند.
اکنون حاشیه جنگل‌ها، رودخانه‌ها، حریم شهرها و روستاهای استان‌های شمالی کشور مملو از طلای کثیفی است که می‌تواند با برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و مدیریت، در تولید برق، کود و بسیاری موارد دیگر به بهره‌برداری برسد. قطعا رها‌سازی زباله‌ها در حاشیه شهرها و جنگل‌ها و رودخانه‌ها گواهی بر ضعف مدیریت در جمع‌آوری زباله‌ها و فرهنگسازی‌‌های مناسب است.
