طرح مسکن مهر که با روی کار آمدن دولت نهم مطرح شد و امید خانهدار شدن را برای بسیاری از اقشار آسیب‌پذیر جامعه نوید داد، به طرحی پر چالش در آذربایجان غربی تبدیل شده است به‌طوری که بسیاری از متقاضیان عطای این طرح را به لقایش بخشیدند تا با پس گرفتن وجوه پرداختی که بالغ بر 100میلیون ریال می‌شود، از ادامه عضویت در تعاونی‌های مسکن مهر انصراف دهند.
پیشرفت نامطلوب طرح
براساس اظهارات مدیرکل راه و شهرسازی استان، از 17شهر آذربایجان غربی تنها شهرهای پیرانشهر، نقده، اشنویه و میاندوآب پیشرفت مطلوبی در ساخت اماکن مسکونی مهر دارند و حتی در مرکز استان نیز برخلاف انتظارات، پیشرفت عملیات اجرایی آن به بیش از 30درصد هم نرسیده است. فیروزه مختاری یکی از صاحبان واحدهای مسکن مهر در ارومیه با انتقاد از عملکرد این طرح می‌گوید: در یکی از تعاونی‌های مسکن مهر ثبت‌نام و هر سال نسبت به واریز مبلغی به‌عنوان هزینه ساخت بنا به در خواست تعاونی اقدام کردیم ولی هم‌اکنون با گذشت چهار سال از زمان ثبت‌نام و واریز بیش از هشت میلیون تومان هیچ پیشرفتی از این طرح مشاهده نمی‌شود.
وی با بیان اینکه براساس اعلام تعاونی، واحدهای مسکونی این طرح باید تا سال88 تحویل داده می‌شد، ادامه داد: هم‌اکنون این طرح تنها از 20درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است و با وجود این تعاونی برای دریافت مبلغ بیشتر تا سقف 15میلیون تومان فراخوان مجدد داده است.
به گفته این متقاضی و براساس اعلام تعاونی مذکور درصورتی‌که هریک از افراد نتوانند مبلغ مورد نظر را تا یک‌ماه آینده واریز کنند نسبت به جایگزینی آنها اقدام خواهد شد. علی میرزایی یکی از متقاضیان مسکن مهر در سلماس می‌گوید: باید مستأجر بود و مثل ما وسایل خانه را برای پرداخت اقساط مسکن مهر و به امید خانهدار شدن فروخت تا درد مردم را فهمید.
کم‌کاری‌یا عدم حمایت دولت؟
علی مرزبان رئیس هیأت مدیره تعاونی آذربام ارومیه بی‌توجهی دولت در پرداخت تسهیلات بانکی و فراهم نکردن زیرساخت‌های اجرای این طرح را از دلایل اصلی در رکود روند ساخت و سازها عنوان کرده و می‌افزاید: تعاونی‌ها خود نیز برای بهره‌برداری از واحدهای ساخته شده در بلاتکلیفی قرار دارند. وی ادامه می‌دهد: مدیران دولتی به تعهدات خود در مقابل تعاونی‌ها بی‌توجهند اما این بی‌مسئولیتی را در سخنرانی‌های عمومی خود به گردن تعاونی‌ها می‌اندازند تا انتقادی بر عملکردشان وارد نشود. وی با بیان اینکه بانک‌های عامل به بخشنامه‌های دولت برای پرداخت تسهیلات ساخت مسکن مهر و میزان این تسهیلات بی‌اعتنا هستند، اضافه می‌کند: در سفر وزیر راه و شهرسازی در تیرماه سال گذشته به ارومیه افزایش سقف تسهیلات ساخت مسکن مهر در شهرک گلشهر به میزان 250میلیون ریال برای هر واحد به تصویب رسید درحالی‌که در بهمن‌ماه همان سال بانک‌ها خبر از پرداخت تسهیلات 220میلیون ریالی دادند.
به گفته مرزبان، ناهماهنگی‌های موجود باعث شده تا تعاونی‌ها نیز تکلیف خود را در تعیین آخرین میزان آورده شخصی اعضا و میزان پولی که برای ساخت هر واحد خواهند داشت، ندانند. اما خلیل محبت‌خواه مدیرکل مسکن و شهرسازی استان اظهار می‌کند: اینکه عده‌ای از پرداخت نشدن بموقع تسهیلات گله‌مند هستند به این دلیل است که در زمان معین در سامانه ثبت‌نام مسکن مهر نام‌نویسی نکرده‌اند. وی می‌گوید: تعاونی‌ها باید مشخصات هریک از اعضای خود را در سامانه مسکن و شهرسازی استان ثبت کنند تا وام واحدهای مسکونی این اعضا قابل پرداخت باشد اما کمتر از 10درصد تعاونی‌ها در این زمینه اقدام کرده‌اند.
وی می‌افزاید: عدم‌توانایی فنی و مدیریتی برخی از تعاونی‌های استان باعث رکود در روند اجرای پروژه‌ها شده است و از این پس تعاونی‌هایی که نتوانند همسو با دیگر تعاونی‌های فعال پیش روند باید جوابگوی متقاضیان که منتظر تحویل واحدهایشان هستند باشند. وی اذعان می‌کند: با خلع ید تعاونی‌های کم‌کار برای سرعت‌دهی به روند ساخت واحدهای مسکن مهر استان ادامه کار به‌صورت تفاهمنامه سه جانبه به پیمانکاران و انبوه سازان صلاحیت‌دار و توانمند واگذار می‌شود.
معاون عمرانی استاندار هم‌تصریح می‌کند: با گذشت پنج سال از برنامه دولت در رفع نیاز مسکن اقشار کم درآمد جامعه، هنوز مراحل ساخت‌وساز واحدهای مسکونی در برخی شهرستان‌ها اجرایی نشده یا از پیشرفت فیزیکی نامناسبی برخوردار است. سید جواد محمودی با بیان اینکه هیچ توجیهی در این زمینه قابل‌قبول نیست، افزود: امسال براساس برنامه تکلیفی وزارت مسکن در طرح مسکن مهر باید روند شتابانی را در اجرای این پروژه شاهد باشیم که در این راستا باید سازمان مسکن و شهرسازی با شناسایی مشکلات تعاونی‌ها راهکارهای مؤثری برای رفع موانع ارائه دهد.
