رویکرد رسانه‌های دنیا به انتخابات ایران

اول اینکه ایران در بین کشورهای پیرامونی‌اش تنها کشوری است که مردمانش براساس مشارکت در پای صندوق‌های رای مسئولانشان را انتخاب می‌کنند. کشورهای پیرامونی ایران توسط پادشاهان، سلاطین، امیران یا روسای جمهور مادام‌العمر اداره می‌شوند و مسئولان و مدیرانشان هم با رای همان‌ها انتخاب می‌شوند.

دوم اینکه افرادی که در انتخابات ایران برگزیده می‌شوند در موضوعات داخلی و بین‌المللی منشا اثر هستند. خبرگزاری آسوشیتدپرس دیروز نوشته بود، انتخابات مجلس در ایران متفاوت از انتخابات مجالس در دیگر کشورهای منطقه است، چون مجلس ایران در موضوعات داخلی و بین‌المللی تاثیر‌گذار است.

سوم اینکه موقعیت ایران در قسمت شمالی خلیج‌فارس، تنگه هرمز و بخشی از دریای عمان، موقعیتی ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک است و این موقعیت مد نظر رسانه‌ها و تحلیلگرانشان است. ما به همین دلایل شاهد پوشش گسترده انتخابات ایران از سوی رسانه‌های دنیا بودیم. مثلا در مورد شبکه‌های عربی دیدیم الجزیره، الجزیره مباشر، النیل، العربیه، المصریه، العراقیه، سوریه، الاخبار، الیوم، بی‌بی سی عربی و بسیاری دیگر از شبکه‌های ملی کشورهای عرب زبان پوشش گسترده‌ای از انتخابات ایران داشتند. شبکه‌های انگلیسی زبان مثل دویچه وله آلمان به زبان انگلیسی، سی‌ان‌ان، بی‌بی سی، الجزیره انگلیسی، راشاتودی، اسکای نیوز، فاکس نیوز، ان. اچ. کی و رویترز و بخش تصویری خبرگزاری فرانسه انتخابات ایران را بازتاب دادند.

شبکه‌های فرانسوی زبان نیز مثل فرانس24، یورو نیوز به زبان فرانسوی و شبکه‌های آلمانی و اسپانیایی و حتی شبکه‌های ترکی مثل سی ان ان ترک و تی‌آرتی، به‌صورت گسترده انتخابات ایران را پوشش دادند. اصولا رسانه‌های غربی وابسته به نظام سلطه، در قبال تحولاتی که در جمهوری اسلامی رخ می‌دهد 2رویکرد دارند؛ ابتدا تلاش می‌کنند که آن موضوع را بایکوت خبری کنند و پوشش ندهند اما درصورتی که این رویداد آنقدر ارزش خبری بالایی داشته باشد که خود را به رسانه‌ها تحمیل کند، رسانه‌های وابسته به نظام سلطه کوشش می‌کنند رویداد را تحریف کنند. برای تحلیل نحوه برخورد رسانه‌های غرب با انتخابات ایران باید 3 دوره را درنظر گرفت:

یک دوره قبل از انتخابات که در این دوره مجموعه رسانه‌های خارجی تلاش می‌کردند در چارچوب شگردهایی که در پیش گرفته بودند، بگویند به‌دلیل اختلاف و شکاف بین مردم و حاکمیت میزان مشارکت کم خواهد شد. یا تلاش می‌کردند به مردم القا کنند تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی در کاهش میزان مشارکت تاثیر مثبت دارد یا اینکه با تمرکز روی گروه‌های کم وزن خارج از کشور مردم را اقناع به مشارکت اندک کنند. پیش‌بینی این رسانه‌ها در این مقطع این بود که 25 تا 35 درصد از مردم در پای صندوق‌های رای حضور می‌یابند.

دوره دوم مربوط به روز برگزاری انتخابات است که از صبح دیروز تلاش کردند نشان دهند تحلیل‌های قبلی شان درست از آب درآمده است اما وقتی با صف‌های طویلی که شکل گرفته بود مواجه شدند، شاهد تغییر در موضعگیری‌ها و تحلیل‌های این رسانه‌ها بودیم. در دوره سوم هم که از امروز، یعنی فردای انتخابات شروع می‌شود رسانه‌ها سعی می‌کنند تحلیل کنند که انتخاب این افراد چه تاثیری در موضوعات داخلی و بین‌المللی دارد و رویکردشان این خواهد بود که کسانی که به مجلس می‌روند خیلی باهم متفاوت نیستند؛ درحالی‌که به عمد فراموش می‌کنند در ایران برای هر کرسی مجلس به‌طور متوسط 12 نفر رقابت می‌کنند و اگر تفاوتی نمی‌کرد انتخابات رقابتی نمی‌شد و برای هر کرسی یک نفر شرکت می‌کرد.

*کارشناس رسانه