در این همایش که وزیر دفاع هم حضور داشت وزیر راه و شهرسازی از نفت و فراورده‌های نفتی به‌عنوان مهم‌ترین عناصر آلاینده خلیج‌فارس نام برد و گفت: ضروری است بهره‌برداری از این منبع عظیم آبی به‌گونه‌ای باشد که محیط‌زیست دریایی آسیبی نبیند.
به گزارش همشهری، وزیر راه و شهرسازی هم با اشاره به 8 بندر مهم تجاری و 120 بندرصیادی در خلیج‌فارس گفت: سالانه 78میلیون تن کالا در بنادر جنوبی تخلیه و بار‌گیری می‌شود، همچنین روزانه 3/2 میلیون بشکه نفت خام و سالانه 840 میلیون بشکه نفت و فراورده‌های نفتی از این دریا صادر می‌شود.
افزون بر این، هر سال 374هزار تن ماهی و میگو از خلیج‌فارس صید و در شبکه توزیع و صادرات قرار می‌گیرد. این موارد بیش از هر چیز نشان می‌دهد که در بهره‌برداری از دریا باید معیارهای زیست‌محیطی به دقت رعایت شود.نیکزاد نفت را یکی از مهم‌ترین عوامل آلاینده خلیج‌فارس عنوان کرد و گفت:60 درصد ذخایر نفت جهان در خلیج‌فارس وجود دارد. این منبع عظیم نفتی سبب شده سکوها، مجتمع‌ها و پالایشگاه‌های متعددی در این منطقه احداث شود و 10 هزار شناور (که 75 درصد آنها نفت حمل می‌کنند) در این دریا تردد کنند. در نتیجه این فعالیت‌ها بخش قابل توجهی از نفت و فراورده‌های نفتی، پساب‌های صنعتی و مواد شیمیایی وارد آب‌های خلیج‌فارس می‌شود تا آنجا که این مواد مهم‌ترین عناصر آلاینده خلیج‌فارس محسوب می‌شوند.
آن طور که وزیر راه و شهرسازی می‌گوید در طول جنگ تحمیلی 8/5 میلیون تن نفت در خلیج‌فارس رها شده و آتش‌سوزی در سکوهای نفتی به آلودگی‌های این دریا دامن زده است. وی وقوع جنگ تحمیلی را عامل دیگر آلودگی این دریا معرفی کرد.
نیکزاد در پایان تاکید کرد: باید از خلیج‌فارس
به نحو مطلوبی بهره‌برداری کنیم، در عین حال باید در تمام این فعالیت‌ها معیارهای زیست‌محیطی را رعایت کنیم تا محیط‌زیست دریایی مصون بماند. به گفته وی، اگر قرار است از نعمت‌های موجود در این دریا استفاده کنیم ضروری است سکوها و سایر تاسیسات نفتی و نیز حمل و نقل نفت و فراورده‌های نفتی براساس موازین زیست‌محیطی انجام شود.
دکتر علی ذبیحی، قائم‌مقام وزیر نیرو از دیگر سخنرانان این همایش، سخنان خود را با اشاره به منابع آبی کشور آغاز کرد و گفت: منابع آبی کشور سالانه بالغ بر 470میلیارد مترمکعب برآورد می‌شود که نیمی از آن بر اثر تعریق و تبخیر هدر می‌رود و بخش قابل توجهی از آن به دریا می‌ریزد و در نتیجه حدود 110 میلیارد مترمکعب قابل دسترسی است که از این میزان 6میلیارد مترمکعب به آب شرب و 3میلیارد متر مکعب به صنعت اختصاص می‌یابد و حدود 90میلیارد متر مکعب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود اما متأسفانه به‌علت نبود مکانیسم‌های مناسب آبیاری، بخش عمده‌ای از این آب هدر می‌رود.
وی افزود: ایران در شمار کشورهای نیمه‌خشک است و براساس آمارها میزان بارندگی در کشور ما یک سوم متوسط جهان و یک دوم کشورهای آسیایی است؛ به‌خصوص در 10 سال گذشته به‌دلیل خشکسالی‌های پی‌درپی، روند نزولات آسمانی بسیار کمتر بوده است. این درحالی است که به‌دلیل رشد صنایع و توسعه کشاورزی و نیز رشد جمعیت، ما به منابع آبی بیشتری نیاز داریم. براین اساس ضروری است مدیریت منابع آبی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
ذبیحی با اشاره به اینکه در شمال و جنوب کشور، اقیانوس هند، دریای عمان، خلیج‌فارس و دریاچه خزر واقع شده تصریح کرد: فعل و انفعالاتی که در اقیانوس‌ها و دریاهای اطراف کشور اتفاق می‌افتد تاثیر مستقیمی بر بارندگی دارد، از این رو، مطالعات اقیانوس‌شناختی خلیج‌فارس اهمیت ویژه‌ای دارد؛ به‌خصوص بررسی فعالیت‌های مختلف تجاری، صنعتی، معدنی، تردد نفتکش‌ها و شناورهای تجاری در وضعیت آب و هوای خلیج‌فارس و دریای عمان بسیار تاثیر‌گذار است به‌طوری که اگر این موارد مدیریت نشود قطعا بر روند بارندگی کشور تاثیر منفی خواهد داشت.وی در ادامه با تاکید براینکه مصرف انرژی و آلودگی‌های زیست‌محیطی تفکیک‌ناپذیرند و با هم عجین شده‌اند، گفت: توجه به محیط‌زیست، تاثیر مهمی در فعل و انفعالات آب و هوایی دارد، به همین دلیل تلاش می‌کنیم مصرف انرژی‌های فسیلی را که باعث تولید گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا می‌شود و روی فعل و انفعالات جوی تاثیر مستقیم دارد، تا حد ممکن کاهش دهیم.
این رویکرد سبب شده تا استفاده از انرژی باد، خورشید و نیز تولید انرژی از جزر و مد دریا که در شمار منابع تجدیدپذیر هستند در دستور کار وزارت نیرو قرار گیرد زیرا این انرژی‌ها کمترین خسارت را به کره زمین و محیط‌زیست وارد می‌کنند.
قائم مقام وزیر نیرو در ادامه سخنان خود به زیان‌های زیست‌محیطی استفاده از آب شیرین‌کن‌ها اشاره کرد و یادآور شد: به هر میزان که منابع آب‌شیرین در خشکی کاهش می‌یابد برای جبران این منابع ناگزیر به استفاده از آب شیرین‌کن می‌شویم، این درحالی است که از یک سو، این شیوه اثرات نامطلوبی بر محیط‌زیست دریایی دارد و از سوی دیگر، اطراف خلیج‌فارس پر از اراضی خشکی است که به آب شیرین نیاز دارند، به همین دلیل استفاده از آب شیرین‌کن‌ها در اطراف این دریا رو به افزایش است. این در حالی است که زائدات ناشی از تصفیه آب شیرین‌کن‌ها در دریا رها می‌شود و محیط‌زیست دریایی را با خطر جدی مواجه می‌سازد، از این رو، انتظار می‌رود همه حاشیه‌نشینان خلیج‌فارس این مسئله را جدی بگیرند.
اولین کنفرانس بین‌المللی اقیانوس‌شناسی خلیج‌فارس و نهمین همایش علوم و فنون دریایی امروز (چهارشنبه) به کار خود پایان می‌دهد.
