سمیه شرافتی: در کنار رایج شدن انواع رژیم‌های غذایی، گیاه‌خواری از جمله رژیم‌هایی است که روز‌به‌روز بر طرفدارانش افزوده می‌شود، در حالی که خیلی از این طرفداران هنوز نمی‌دانند دنباله‌رو چه رژیمی هستند و یا اینکه خیلی از آنها بدون مشورت با پزشک اقدام به شروع آن کرده و انواع گوشت را از رژیم غذایی خود حذف می‌کنند.

مواد غذایی

گیاه‌خواری انواع مختلف دارد و از خام گیاه‌خواری گرفته تا گیاه‌خواری مطلق تفاوت‌ دارد. حتی در این میان شیر، گیاه‌خواری و
شیر ،تخم‌مرغ، گیاه‌‌خواری هم داریم یا گیاه‌‌خوارانی که ماهی هم می‌خورند. متخصصان تغذیه در هر کدام از این حالت‌ها گیاه‌خواری را مطلوب نمی‌دانند و به‌عقیده آنها حتی بهترین حالت این رژیم که در آن شیر، تخم‌مرغ و ماهی هم وجود دارد احتمال کمبود املاح و ویتامین‌ها را نمی‌توان انکار کرد.

دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در رابطه با انواع رژیم گیاه‌خواری به همشهری می‌گوید: بدترین نوع گیاه‌خواری همان خام گیاه‌خواری است. در این روش فرد به این باور رسیده است که حرارت در مواد غذایی ایجاد سم کرده و حرارت را یک نوع شر برای مواد غذایی تلقی می‌کند.

به عقیده دکتر کیمیاگر، طبیعتا در این رژیم دستگاه گوارش دچار اختلال می‌شود چون آماده نیست مواد خام با حجم زیاد را هضم کند و رفته‌رفته دچار التهاب و سوءهاضمه می‌شود ؛«در حقیقت دستگاه گوارش همانطور که می‌تواند مواد سخت را هضم کند ولی بسیار حساس است و به سرعت هم دچار التهاب و نفخ می‌شود.»

این متخصص تغذیه در ادامه توضیح می‌دهد: ما در گروه خام‌ گیاه‌خواران افراد مبتلا به کولیت روده بزرگ و التهاب معده را بسیار زیاد می‌بینیم؛ به‌خصوص در کسانی که در سن رشد هستند این رژیم کمبودهای غذایی فراوانی را به همراه دارد.

اما به عقیده متخصصان تغذیه در این میان گیاه‌خوارانی که غذا را می‌پزند، کمتر دچار مشکل می‌شوند چون پختن غذا منجر به از بین بردن آلودگی‌ها و قارچ‌ها می‌شود، ضمن اینکه حجمش هم برای هضم و جذب توسط دستگاه گوارش کم می‌شود. با این حال دکتر کیمیاگر خاطر نشان می‌کند: طرفداران این رژیم هم در معرض خطرکمبود املاح و به‌خصوص ویتامینB12 هستند. همچنین آهن و روی اگرچه در گیاهان وجود دارند ولی میزان جذب آنها بسیار کم است.

وی تأکید می‌کند: در میان گیاه‌خواران دسته‌ای از افراد به نام لاکتو وجترین‌ها (شیرگیاه‌خواران) وضعیت بهتری از گروه قبلی دارند چون پروتئین و کلسیم بدنشان از طریق شیر تأمین می‌شود ولی همچنان مشکل کمبود آهن و روی دارند. لاکتو اوو وجترین‌ها (شیر، تخم‌مرغ، گیاه‌خواران) هم اگرچه با مصرف تخم‌مرغ مواد مغذی جذب بدنشان می‌شود ولی همچنان مشکلات گروه قبل را دارند.

اما یک گروه از گیاه‌خواران هم بعضی از مواقع سال یا در بعضی از ماه‌ها گوشت مصرف می‌کنند و برخی مواقع نه. البته به عقیده دکتر کیمیاگر اشاره کردن به معایب رژیم غذایی این گروه‌ها به این معنی نیست که ما موافق زیاد گوشت خوردن هستیم ولی الان در دنیا عقیده بر این است که به‌علت بروز کم‌خونی به‌طور شایع در میان زنان، خوردن گوشت در حد تعادل به همه افراد توصیه می‌شود؛ هرچند که در میان تمام طرفداران رژیم گیاه‌خواری خیلی از افراد فلسفه زندگی‌شان بر این است که اساسا هرگونه آزاری به حیوانات را تحمل نمی‌کنند و از خوردن عسل هم خودداری می‌کنند.

این متخصص تغذیه در این باره می‌گوید: اینگونه افراد خیلی سخت عقیده خود را عوض می‌کنند، برای همین وظیفه متخصصان تغذیه کمک کردن به این افراد از طریق تجویز انواع مکمل‌هاست. حتی این مکمل‌ها برای کسانی که از کودکی یا در دوره‌های مختلف زندگی از ذبح و شکار حیوانات خاطره بدی در ذهنشان ندارند و از خوردن گوشت پرهیز می‌کنند هم توصیه می‌شود.
با این اوصاف تصور نادرست دیگر در مورد عدم‌مصرف گوشت، در میان کسانی است که قبلا از بیماری خاصی مثل چاقی یا چربی بالا رنج می‌بردند و حالا با کنار گذاشتن آن سلامت خود را بازیافته گیاه‌خواری را به‌طور کامل جایگزین کرده‌اند، در حالی‌که به گفته دکتر کیمیاگر به این افراد هم پرهیز کامل از خوردن گوشت توصیه نمی‌شود.

«مولتی‌ویتامین‌ مینرال‌ها مکمل‌هایی هستند که مصرف روزانه آنها به گیاه‌خواران توصیه می‌شود تا کمتر دچار کمبود املاح و ویتامین‌ها شوند.»

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پایان تصریح می‌کند: ما همیشه به گیاه‌خواران بزرگسال توصیه می‌کنیم تا کودکان خود را به این رژیم تشویق نکنند چون این نوع رژیم آسیب کمتری به بزرگسالان در مقایسه با کودکان که در حال رشد هستند می‌رساند. نکته مهم دیگر این است که خیلی از گیاه‌خواران تصور می‌کنند که مخالفت ما با گیاه‌خواری به خاطر بروز کمبود پروتئین است در حالی که این کمبود با مصرف مغزهای آجیل، لبنیات یا حبوبات جبران می‌شود. مخالفت ما با گیاه‌خواری به‌دلیل افراطی بودن این رژیم در عدم‌مصرف گوشت است.

کد خبر 126899

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار تغذیه و آشپزی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز